Көшпенділер



Pdf көрінісі
бет126/316
Дата25.11.2023
өлшемі2,53 Mb.
#125998
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   316
Әдеби KZ
 
 
қанық еді. Сүйіншікпен үш-төрт кездескеннен-ақ оның қандай кеселге душар 
болғанын ұққан. Және бұл кеселдің асқынуына Әбілқайыр мен Бақты-Қожаның да 
үлесі барын түсінген. Бірақ ханға бұ жағынан емес, пұшайман ғарып баланың 
қасіреті жағынан келген. Көзін қулық-сұмдықпен ашқан Әбілқайыр, бұл істе өзінің 
де қатынасы бар екенін әбдіразақ дәруіш аңғарып қалды ма деп сезіктенген. 
Әйтсе де «хан сырын білгеннің қаны төгілсін» дейтін ежелгі әдетке баспаған. 
Өмірінен көрі жақындаған сайын, хан жаны үшін әбдіразақты көзінің 
қарашығындай сақтауға бар. Сол себептен дәруішін «айтқаныңның бәрі ақылға 
салынады» деп қоя берген. 
Бұл кеше еді. Ал бүгін ше? Бүгін Әбілқайыр кешегісінен де қатты толқуда 
отырған. Батыр Саян қашқаннан бері ол Оспан-Қожаны зынданға салып қой- 
ған. Ұзақ жылғы сенімді дәйекшісінің тағдырын өзі шешкен-ді. Бірақ бер жағында 
Қобыланды батырдың Ақжол биді өлтіруінен туған Жәнібек пен Керейдің ел 
бөлген әлегі ортаға түсіп кетіп, Оспан-Қожа ғарып ісін тіпті естен шығарған. Сол 
Оспан-Қожа ретін тауып, үлкен бәйбішесі Айбаһарам-Сүнейден Әбілқайырға «Бас 
кеспек болса да, тіл кеспек жоқ. Өзім де көп кешікпей зынданда шіріп өлермін. 
Бірақ өлер алдында хан ием бірер ауыз сөзімді тыңдасын» деп өтініш еткен. 
Зынданға өзі салдырып қойса да, Әбілқайыр Оспан-Қожаның сөзін 
тыңдамаймын дей алмады. Өйткені бұл кісі оған тым жақын, тым берілген адам 
еді. 
Оспан-Қожаның Әбілқайыр сан достығын, өзіне деген өмір-бақи ұмыта алмас 
талай жақсылығын көрген. Соның бірі Самарқантты алатын жолы болған. 
Оспан-Қожа тұқымымен сонау ескі заманнан Сайбан ұрпағына қызмет істеп
келе жатқан жан еді. Атасы әбілтас Ақсақ Темір шабуылында Барластардың 
қолына түскен. Ежелден хан Ордасына берілген тұқымнан болғандықтан әмір-
Темір оны өзінің сарайына дәйекшілік қызметке алған. Осы атасынан бастап 
Оспан-Қожа өзімен үшінші буын болып, бүкіл дүниені тітіренткен сайыпқыран 
Көреханның Самарқант сарайындағы дәйекші қызметін атқарып келген. Бірақ 


135 
Iлияс Есенберлин. «Алмас Қылыш» (Көшпендiлер – 1)
© «I. Есенберлин атындағы қор», 2004 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   316




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет