Силан - SiH 4 Физикалық қасиеттері:Түссіз газ, улы, t°pl. = -185°C, б.б = -112°C.
Түбіртек:Mg 2 Si + 4HCl → 2MgCl 2 + SiH 4
Химиялық қасиеттері: 1) Тотығу: SiH 4 + 2O 2 t ˚ → SiO 2 + 2H 2 O
2) Ыдырау: SiH 4 → Si + 2H 2
Кремний оксиді (IV) - (SiO 2) n SiO 2 - кварц, рок-кристал, аметист, агат, яшма, опал, кремний диоксиді (құмның негізгі бөлігі):
Кремний оксидінің (IV) кристалдық торы атомдық және келесі құрылымға ие:
Al 2 O 3 2SiO 2 2H 2 O - каолинит (саздың негізгі бөлігі)
K 2 O Al 2 O 3 6SiO 2 - ортоклаз (дала шпаты)
Физикалық қасиеттері:Қатты, кристалды, отқа төзімді зат, t°pl.= 1728°C, t°қайнау.= 2590°C
Химиялық қасиеттері: Қышқыл оксиді. Балқытылған кезде ол негізгі оксидтермен, сілтілермен, сондай-ақ сілтілік және сілтілі жер металдарының карбонаттарымен әрекеттеседі:
1) Негізгі оксидтермен: SiO 2 + CaO t ˚ → CaSiO 3
2) Сілтілермен: SiO 2 + 2NaOH t ˚ → Na 2 SiO 3 + H 2 O
3) Сумен әрекеттеспейді 4) тұздармен: SiO 2 + CaCO 3 t˚ → CaSiO 3 + CO 2
SiO 2 + K 2 CO 3 t˚ → K 2 SiO 3 + CO 2
5) Фторсутек қышқылымен: SiO 2 + 4HF t ˚ → SiF 4 + 2H 2 O
SiO 2 + 6HF t ˚ → H 2 (гексафторокремний қышқылы)+ 2Н2О
(реакциялар әйнек ою процесінің негізінде жатыр).
Қолдану: 1. Силикатты кірпіш өндірісі
2. Керамикалық бұйымдарды өндіру
3. Қабылдау шыны
Кремний қышқылдары x SiO 2 y H 2 O
x \u003d 1, y \u003d 1 H 2 SiO 3 - метасилиций қышқылы
х = 1, у = 2 H 4 SiO 4 - ортокремний қышқылы және т.б.
Физикалық қасиеттері:H 2 SiO 3 - өте әлсіз (көмірден әлсіз), нәзік, суда аз ериді (коллоидты ерітінді түзеді), қышқыл дәмі жоқ.
Түбіртек: Күшті қышқылдардың силикаттарға әсері - Na 2 SiO 3 + 2HCl → 2NaCl + H 2 SiO 3 ↓