Бақылау сұрақтары
1. Кирхгофтың бірінші заңын тұжырымда?
2. Кирхгофтың екінші заңын тұжырымда?
3. Қуат балансы деп нені айтады?
4. Потенциалдық диаграмма не үшін қажет?
5. Резистордағы тоққа қосылған кернеуді екі есе арттырса тоқ қалай өзгереді?
6. Үш резистор параллель жалғанған тізбектегі жалпы тоқ саны егер резистордағы тоқты екі есе төмендетсе қалай өзгереді?
7. Қоректендіру көзінің теріс қуаты нені білдіреді?
8. Қуат балансын құрғанда резистивті элементте теріс қуат бола алады ма?
9. Потенциал нүктелерінің бір э.қ.к. көзінен екіншіге ауысқандағы өзгеріп отыруы немен түсіндіріледі?
Зертханалық жұмыс № 3
Тұрақты кернеу кезінде сызықты пассивті элементтері бар тізбектердің электрлік күйін зерттеу.
Жұмыстың мақсаты: тоқ қабылдауыштарының тізбектей, параллель және аралас қосылысындағы электр тізбегінің жұмыс принципін талдау.
Жалпы мәліметтер
Жүктемелердің тізбектей қосылуы
3.1 суреті бойынша схемада тізбектей жалғанған үш резистор (олар арқылы бір ғана тоқ өтеді), U кернеуі мен энергияға қосылған.
Сурет 3.1. Кедергілердің тізбектей қосылуы
Кирхгофтың екінші заңы бойынша тізбек үшін:
мұндағы - барлық тізбектің жалпы кедергісі.
Тізбектің жалпы қуаты:
.
Жүктемелердің параллель қосылуы
Схемада (сур. 3.2) резисторлар R1, R2, R3 параллель жалғанған (бір кернеудің астында) және U кернеу көзіне қосылған.
Кирхгофтың бірінші заңы бойынша қарастырылатын тізбек үшін:
Сурет 3.2. Кедергілердің параллель қосылуы
,
мұндағы - тармақ өткізгіштігіне тең тізбектің жалпы өткізгіштігі.
Тізбектің жалпы қуаты:
,
.
Егер тізбекте параллель жалғанған екі кедергі болса, онда
немесе
, ,
. (3.1)
Екінші тармақтың тоғы үшін де:
. (3.2)
(3.1) және (3.2) формулалары жалпы тоқ белгілі болса, ажырасқан жерде тоқты оңай анықтауға мүмкіндік туғызады.
Жүктемелердің аралас қосылуы
Тізбекте (сур. 3.3 (а)) кейбір кедергілер параллель кейбіреулері тізбектей жалғанған. Мұндай тізбектегі тоқтар 3.3 суретінде көрсетілгендей тізбекті кезектеп жинақтау әдісімен есептелінеді:
,
Ι4
а
R4
U
Uab
а)
б)
в)
Достарыңызбен бөлісу: |
