Квант физикасы қандай да бір физикалық өрістің қасиетін тасушы бөлшек.
Фотоэффектің ашылуы
1887 неміс физигі Генрих Герц электр ұшқындары пайда болатын вибратор саңылауына ультра күлгін сәулелерін түсіргенде электр ұшқындары көбейіп, электр разрядының, күшейетіндігін анықтаған.
Фотоэффектің жұмысы
Электронның металдан босап шығуы үшін оған берілетін ең аз энергия электронның шығу жұмысы деп атайды.
Фотоэффекті қарау
Фотоэффекті қарау
Фотоэффекті қарау
Фотоэффектің заңы
Фотоэффектің мыңдаған заңдары (1888-1889) жылдары орыстың физигі А.Г.Столеттің арқасында орнатылды.
Столеттің тәжірибесі
А.Г. Столетов ашқан фотоэффектінің бірінші заңы былайша тұжырымдалады:
максимал фотоэлектрлік ток (қанығу фототогы) түскен жарық ағынына тура пропорционал болады.
Фотоэффект тұжырымы.
Неміс физигі Макс Планк 1900 ж. Гипотеза:
Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес - квантқа тең.
.
h = 6,63·10 –34 Дж·с
Планк тұрақтысы.
Фотоэффектің теориясы
.
Альберт Эйнштейн
1905 ж.
Фотоэффект құбылысын
түсіндіру жолын
А.Эйнштейн тапты. Ол
фотоэффект құбылысын
түсіндіру үшін жарықтың
бөлшектік әрі кванттық
қасиетіне сүйенді.
Фотоэффект теориясы. Эйнштейн теңдеуі. Фотоэффект құбылысын электродинамиканың заңдарын пайдаланып түсіндіруге болмайды. Себебі фотоэлектрондардың кинетикалық энергиясы жарықтың интенсивтігіне байланысты емес, жарықтың тербеліс жиілігіне тәуелді. Электрондар металдан бөлініп шыққанда белгілі бір жұмыс істеледі. Осы жұмыстың шамасын шығу жұмысы деп атайды.
Фотоэлектрондардың максимал энергиясы түскен жарық жиілігіне сызықты тәуелді болып өседі және оның қарқындылығына байланысты болмайды.
Маңыздылығы:
Фотонның массы мен импульсі. Эйнштейннің болжамы бойынша жарық фотондардың ағыны. Планктың болжамы бойынша жарықтың бір порциясының энергиясы Екінші жағынан салыстырмалық теория бойынша энергия мен массаның арасында бар. осыдан фотонның тыныштық күйдегі массасы нолге тең.
2. Фотоэффект байқалатын жарықтың ең аз дегендегі жиілігін немесе оған сәйкес келетін толқын ұзындығын фотоэффектің қызыл шекарасы деп атайды.
