Өлшеулер әдісі
Бұл жұмысты гистерезис тұзағын осциллограф экранында бақылайды.Егер осциллограф горизанталь ауытқыш пластиналарына(X кірісі) H магнит өрісінің кернеулігіне уақыт бойынша пропорционал өзгеретін,ал вертикаль ауыткыш пластиналарына(У кірісі) В магнит өрісінің индукциясына пропорционал өзгеретін сигнал берсе, онда сәуле осциллографтың экранында B=f(H) гистерезис тұзағын сызады.
Ферромагнетик материалдан жасалған тороид пішіндегі зерттелетін үлгі екі катушка орамдарынан тұрады: бірінші реттік орамда (магниттеуші) орам, ал екінші реттік орам орамы бар) В магнит индукциясы шамасын анықтау үшін қолданылады.
2 сурет. Электр сызбасы : 1 – арнайы пішндегі кернеу генераторы; 2 - кедергісі бар «Реостат» миниблогы; 3 – мультиметр (режім А~20мА, кірістер СОМ, mA); 4- бірінші және екінші реттік орамдары бар тороид; 5 – «Ферромагнетик» миниблогы; 6 – демпфирлеуші кілт; 7 – ток интеграторы;
8 – «Ток интеграторы» миниблогы;
- осциллографтың Х кірісіне берілетін кернеу = ~I~H;
- осциллографтың Y кірісіне берілетін кернеу = ~Q~B;
Магнит өрісінің кернеулігін Н есептеу
Бірінші реттік орамнан I ток өткенде үлгідегі магнит өрісінің кернеулігі формуламен есептеледі,
мұндағы - бірінші реттік орамдағы орамдар саны; - өзекшенің орта ось сызығының ұзындығы.
Осциллографтың Х кірісіне (2 сур. қара) кедергідегі тороидтың бірінші реттік орамындағы токқа пропорционал кернеудің түсуін береді. Олай болса, үлгідегі магнит өрісінің кернеулігі сәуленің Х осі бойынша х ауытқуына пропорционал:
мұндағы - пропорционалдық коэффициент.
N шамасын H-ң мәнін біле отырып, х-ті өлшеу арқылы табуға болады. Ол үшін кренеулік амплитудасына және бірінші реттік орамдағы токтың амплитудасына , мұндағы - мультиметрмен өлшенген токтың әсерлік мәні, сәйкес келетін гистерезис тұзағының ұшындағы сәленің максимал ауытқуын (мм-мен) қолданады.
Амплитудалық мәндерді (2) және (3) формулаларға қойсақ,
Достарыңызбен бөлісу: |