ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р

2FeCl ₃  2KI
 2FeCl
₂  I
₂  2KCl

Жұмыстың орындалу реті. Тығыз жабылатын 100 мл сыйымдылықты 4 құрғақ тығынды колба алады және нөмірлеп, келесі ертінділердің нақты концентрациясын құяды.

Ертінді	Колба 1	Колба 2	Колба 3	Колба 4
0,003 М FeCl3, мл	50	-	55	-
0,03 М KI, мл	-	50	-	45

Сонан соң колбаларды температурасы 25±0,2С сулы термостатқа 30 минутқа қояды. Титрлеуге қажетті 100 мл сыйымдылықты 8 конусты колбалар дайындайды. Әр колбаға 35-50 мл дистилденген су құяды және оларды суыту үшін мұзға қояды. 1 және 2 колбадағы сұйықтықтарды бір – біріне құйып, ал 10 минуттан кейін 3 және 4 колбадағыны.

Ертінділерді құю кезеңін сағатпен белгілейді. Колбаларды тығынмен тығыз жабады және термостатқа орнықтырады. Колбаларды араластыру кезеңінен 25 минут өткен соң, термостаттан шығармай пипеткамен 15 мл ерітінді алып, титрлеу колбасына құяды. Ертіндіні пипеткадан титрлеу колбасына құю кезеңін сынама алу уақыты деп санайды.
Сынама алу уақытын 1 минутқа дейінгі дәлдікпен белгілейміз. Құйғаннан кейінгі бөлінген иодты титрі белгілі 0,015 М гипосульфит ертіндісімен титрлейміз. Гипосульфит ертіндісін ертінді ашық сары түске боялғанша қосады. Сонан кейін бірнеше тамшы крахмал ертіндісін тамызып, көк түс жоғалғанша титрлейді. Титрлеуден кейінгі біраз уақыттан соң пайда болатын

мұндағы
^CNa S O
- гипосульфит ертіндісінің молярлығы; V₁ – тепе – теңдік

2 2 3
кезеңіңдегі иодты титрлеуге жұмсалған гипосульфит көлемі; V₂ – алынған сынама көлемі, мл.

2. 
   Реакция теңдеуі бойынша бір молекула иод және екі ион Fe²⁺
   

2
түзілетіндіктен, Fe²⁺ ионының концентрациясы екі еселенген иод

концентрациясына тең болады,
^С 2 
 2С_{I .}

3. 
   
   Fe
   Реакция теңдеуі бойынша
   

_Fe2
концентрациясының өсуі, Fe³⁺

c

3

• 
  c
  

концентрациясы кеміуіне тең болғандықтан, Fe³⁺ тепе – теңдік концентрациясы Fe³⁺ бастапқы және Fe²⁺ тепе – теңдік концентрациялар айырымына тең:

немесе

_Fe 3
^{ c}FeCl


_Fe 2 

Fe
^c 3
^{ c}FeCl

• 2c

3

I
2

FeCl₃ мөлшері оның бастапқы және ертіндімен араластыру кезіндегі сұйылту дәрежесімен анықталады:

^сFeCl ₃



 c
0
FeCl ₃
a

a  b

мұндағы
0

С
FeCl₃
– FeCl₃ ертіндісінің бастапқы концентарциясы, моль/л; а және b

реакцияға қажетті FeCl₃ және KI ерітінді мөлшері.

4. 
   I^– ион концентрациясы келесідей теңдеумен есептейді:
   

I

2
c _  c_KI  ac _I
c  c^{0 b}
KI KI _{a  b}

С

KI
мұндағы ⁰ – бастапқы ертінді концентрациясы, моль/л.