Лекция Магнит өрісі. Магнит өрісінің табиғаты. Тұрақты магнит өрісі

жүктеу/скачать 0,92 Mb.

Pdf көрінісі

бет	2/6
Дата	18.05.2023
өлшемі	0,92 Mb.
	#94388
түрі	Лекция

1 2 3 4 5 6

Байланысты:
Лекция 9. Магнит өрісі. Ампер заңы

Сурет 1 —Эрстед тәжірибесінің схемасы
Сурет 2 — Магниттік бағыттауыштың өткізгіш бойымен ток өткенде бұрылуы
3. Ампер тәжірибесі.

2. Эрстед тәжірибесі
Эрстед тәжірибесі электр және магнит құбылыстарын байланысты
көрсетеді. Мұндай байланыстың бар екенін оған дейінгі зерттеушілер айтқан
болатын Мысалы, электростикада аттас зарядтардың мен әр аттас
зарядтардың, магнетизмде полюстердің тартылуы мен тебілуі. Негізгі
қиындық осы екі құбылысты байланыстыратын тәжірибенің болмауынан.
Вольт тәжірибесінен (Вольт батареясы пайда болғаннан соң) кейін ғана
мүмкіндік пайда болды. Вольт батареясы тәЭрстед тәжірибесінде екі бағанға
тартылған металл өткізгіш пайдаланды. Өткізгіш астына магниттік тілше
орнатылды, ол магнит өрісімен бағыттас қойылды, яғни солдан оңға қарай.
Өткізгіш кілт арқылы тоқ көзі қосылған. Басында тізбекте тоқ болған жоқ. Ал
өткізгіш бағыттауыш тілшеге паралель орналастырылды.
Сурет 1 —Эрстед тәжірибесінің схемасы
Тәжірибеден, тізбеккек то қосқанда магниттік бағыттауыш 90 градус
бұрышқа, яғни өткізгішке перпендикуляр бұрылатынын көруге болады.
Сонымен қатар бірнеше рет тербеліс жасап барып тоқтайтынын байқаймыз.
Токты өшіргенде магнитті бағыттауыш орнына, яғни жер өрісінің бағытына
қайтып келеді. Бұл тәжірибе тогы бар өткізгіштің айналасында магниттік
тілшенің қозғалысын туғызатын күш пайда болады да ол магнитке әсер етеді.
Сурет 2 — Магниттік бағыттауыштың өткізгіш бойымен ток өткенде
бұрылуы
Сонымен, Эрстед тәжірибесі
тогы бар өткізгіштің айналасындамагнит
өрісі болатынын көрсетеді.

3. Ампер тәжірибесі.
Ампер электр және магнит құбылыстарынң арасындағы байланыс бар
екенін көрсетті. Екі паралель өткізгіш бойымен ток өткізеді. Егер
токтардың бағыттары бағыттас болса, параллель токтар бір-біріне
тартылады; токтардың бағыттары қарама-қарсы болса, өткізгіштер бір-
бірінен тебіледі; Яғни токтардың айналасында магнит өрісі пайда
болады.
Сурет
3-
Ампер
тәжірибесі

жүктеу/скачать 0,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6