14-ЛЕКЦИЯ Ішкі шаруашылық жерге орналастыру Ішкі шаруашылық жерге орналастырудың мазмұны және шешетін мәселелері. Ішкі шаруашылық жерге орналастыру – жерге орналастырудың бір түрі. Оның жобалау объектісі – ауыл шаруашылық өндірісімен айналысатын кәсіпорынның иелігіндегі, пайдалануындағы немесе арендаға алған жері, оны территориялық ұйымдастыру.
Ішкі шаруашылық жерге орналастыру дегеніміз ауылшаруашылық кәсіпорындарының өндірістік территориялық ұйымдастыру шараларының жүйесі: жерді, адамдардың еңбегін, а/ш техниканы тиімді пайдалану үшін, топырақ құнарлығын қорғау және жақсарту үшін, ауыл тұрғындарының тұрмысын жақсарту үшін.
Шаруашылықтың территориясын ұйымдастыру жолында мына мәселелер шешіледі:
1) Топырақтың құнарлығын сақтау және жақсарту.
2) Ауылшаруашылық алқаптарды неғұрлым жақсы пайдалану жыртылатын жерлерді неғұрлым интенсивті пайдалану.
3) Эрозияны тоқтату және оның болмауына әсер ету.
4) Суарылатын жерлерде топырақтың тұздалмауына, ирригациялық эрозияның болмауына әсер ету.
5) Мәдени ландшафтарды қорғау және жаңадан құру.
6) Жерді пайдалануда бос қалған жерлердің болмауына және шаруашылықты ұйымдастырудың прогрессивтік, ғылыми негізделген жүйелерін енгізу үшін ұйымдастыру территориялық жағдай жасау.
7) Адамдардың жұмыс істеуіне, дем алуына, тұрмысын жақсартуға жағдай жасау.
Ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобасының мазмұны табиғи және экономикалық жағдайларға және шешілетін сұрақтарға байланысты әр түрлі болады. Оған қарамастан ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобасының келесі шартты құрамды бөліктерге бөлуге болады:
Өндірістің бөлімшелерін және шаруашылық орталықтарын орналастыру.
Ішкі шаруашылық жолдарды, су шаруашылық немесе басқа инженерлі ғимараттарды орналастыру.
Ауылшаруашылық алқаптарды ұйымдастыру.
Ауыспалы егіс жерлерін және олардың территорияларын ұйымдастыру.
Жеміс-жидек және жүзімдіктер территориясын ұйымдастыру.
Мал азықтық алқаптардың территориясын орналастыру.