кебірсіп, қылгынып жүтынады (М.Әуезов). Жоғарыда келтірілген мәтін үзіндісіндегі
күн, бұлт, булар т.б.
сөздер семантикалық субъект ретінде көрініп түр. Ал онымен ремалык
қатынаста түрған кимыл мағынасындағы етістіктер олардын эр түрлі
сапалық белгілерін динамикалы тұргыда бейнелеген.
Етісгікті сөйлемдерде субъектінің іс-әрекеті суреггеледі, ол актив
колданыстағы етістікке ие болады. Етісгіктің барлық формалары да
бүл суреттеу түрін жасауға қатысады.
Суреггеу мәтіндеріндегі тағы да бір ремалық басымдылыкгы
көрсету үшш мына мәтіндерге көңіл аударайық.
Мысалы: (Күн батуга тацап қаязан мезгіл) Кунбатыс батугч айналган күннің қьізгылт сәулесімен иүрланып, қызыл торгынның түсіндей болып тур. ...
Қызгылт сәулесін дүниеге жайып турган күн шарасымен түтаскөрініп т ур.... Күннің цызыл сзулесі даланы да, тауды да өз өңіне кіргізген. Кунбатыс жацтан бораган үсац қар да күн астынан қьшылттанып корінеді (М .Әуезов). Көксур Елеместің өңі күлдей боп кетіпті. Ылги бір ңиыгынан зана қарайтын ңуаңы ж анары ж ы лт ы ры н ан айрьілы п, 6ц дүниеден әбден күдер үзген о дүниелік адамдай, қарсы алдындагы бүдан былай ырқына көнбейтін қиқар жігіттің қатыгез жүзіне меліице цалыпты Оразмагамбеттің сол бедірейген ж айбарақат қалпы Үй сыртындагы ушеу сол еоңдарынан теямірген калпы қало берді (Ә.Кекідбаев).
Бұл статикалық суреттеулерде
табиғат
қүбылысы мен
ад ам дарды н
бір қалыпты күйі суреттелген. М ұндағы б ір
е р е к ш е л і к -
тұракгьшықгың, бір кдлыітгың етістік арқылы берілуі.
