М. Оспанов атындағы батыс қазақстан



бет1/4
Дата10.10.2022
өлшемі279,84 Kb.
#42203
  1   2   3   4
Байланысты:
Бакытов(шап жарыгы)





М. ОСПАНОВ АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН
МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ


«Балалар хирургиясы» кафедрасы
Тақырыбы: Қысылган шап жарыгы

Орындаған: Бақытов Б.Қ.
Тексерген: Тусупкалиев А.Б.


Ақтөбе, 2022

Шап жарыгы - іш қуысы мүшелерінің анатомиялық орналасуынан тыс шап каналы арқылы шығуы. Іштің жарыгысының көріністері-бұл іштің ісік тәрізді ісінуі, ауырсыну, жүру кезінде ыңғайсыздық. Шап жарыгын диагностикалау хирургты тексеруді, герниографияны, ирригоскопияны; іш қуысын, шап каналдары мен сіңірді, қуықты ультрадыбысты; цистоскопия және цистографияны қамтиды. Шап жарыгын емдеу хирургиялық жолмен грыжамен емдеу (герниопластика) арқылы жүзеге асырылады.
Грыжа, тіпті кішкентай болса да, науқасты жылдар бойы мазаламауы мүмкін. Бірақ бір сәтте оның бұзылуы орын алады — пациент шұғыл хирургиялық көмекке мұқтаж ең ауыр асқынулардың бірі. Шап жарыгының бұзылуы ішкі ағзалардың грыжа қабына енген кезде пайда болуы мүмкін: без, шап ілмектері, қосымшалар және т.б. сондай-ақ, шап ілмектері нәжіспен толып кеткен кезде бұзылуы мүмкін. Нәтижесінде шап көлемі ұлғаяды, бұл асқынуға әкеледі.
Жалпы мәліметтер
Жедел гастроэнтерологияда іштің грыжаларының басқа түрлеріне қарағанда жиі кездеседі, олардың жалпы саны 75-80% құрайды. Еркектерде шап грыжалары әйелдерге қарағанда жиі кездеседі (6:1 қатынасында), бұл әр түрлі жыныстағы адамдарда шап каналының анатомиясындағы айырмашылықтармен түсіндіріледі. Шап каналы шап байламымен (төменнен), көлденең және ішкі қиғаш бұлшықеттермен (жоғарыдан), дәнекер тіндермен (ішінен) қалыптасады. Еркектердегі шап каналы қысқа және кеңірек, сонымен қатар әйелдерге қарағанда бұлшықет тінімен және сіңір қабаттарымен әлсіз күшейтіледі. Шап грыжалары тіпті балалық шақта да пайда болуы мүмкін.
Жіктеу
Анатомиялық ерекшеліктері бойынша қиғаш, түзу және аралас шапгрыжалары ерекшеленеді. Қиғаш шапгрыжалары туа біткен және алынған болуы мүмкін. Бұл жағдайда грыжа құрамындағы элементтер ішкі шапсақинасы арқылы шапканалына еніп, шапканалының бойымен сперматикалық сымның анатомиялық құрылымдары арасында орналасады. Қиғаш шап жарыгының формаларының арасында канальды грыжа (грыжа қабының түбі шапканалының сыртқы саңылауының деңгейінде орналасқан), сым (грыжа қабының түбі шапканалында әр түрлі деңгейде орналасқан), ішек-скотальды грыжа (грыжа қабының төменгі жағы сіңірге түсіп, оның ұлғаюына әкеледі) ерекшеленеді.

Тікелей шапгрыжалары әрқашан табиғатта болады және перитонийдің шапканалына тікелей шапсаңылауы арқылы, сперматикалық сымның сыртында шығуымен сипатталады. Аралас шапгрыжалары-бұл бір-бірімен байланыспайтын және әртүрлі грыжа саңылауларынан шығатын бірнеше грыжа қапшықтарынан тұратын күрделі түзілімдер. Бұл нұсқада бірнеше тік немесе қиғаш шапгрыжалары, сондай-ақ олардың комбинациясы болуы мүмкін.


Сондай – ақ, пайда болуы мүмкін және жоғалып кетуі мүмкін түзетілетін шапгрыжалары бар, ал грыжа мазмұны бар грыжа қапшығының дәнекерленуіне байланысты Тәуелсіз жою мүмкін емес. Егер грыжа қабығы париетальды перитонеуммен ғана емес, сонымен қатар сырғып кететін мүшені жабатын висцеральды жапырақпен де пайда болса, жылжымалы шапжарыгы туралы айтылады. Жылжымалы шапжарыгының құрамына қуық қабырғасы, кесек, аналық без, түтік, жатыр және т. б. кіруі мүмкін.
Егер операциядан кейін шапжарыгы қайта басталса, онда ол қайталанатын болып саналады. Бұл жағдайда герниопластика әдісін дұрыс таңдамау немесе операцияның техникалық қателіктері салдарынан бірнеше рет қайталанатын шапгрыжалары пайда болуы мүмкін. Клиникалық бағытта асқынбаған және асқынған шапгрыжалары бөлінеді.
1. Пайда болу механизмі бойынша:

  • эластикалық (тар грыжа қақпасы арқылы ішкі ағзалардың үлкен көлемінің кенеттен шығуы)

  • фекальды (грыжа қапшығында орналасқан ішек циклінің біртіндеп нәжіспен толып кетуі)

Бұзылудың ерекше түрлері:

  • ретроград (W – тәрізді-2 Ілмек грыжа қабында, аралық-іш қуысында)

  • пристеночное (Рихтеров облысы

  • грыжа Литре (меккел дивертикуласының бұзылуы)

2. Локализация бойынша:



  • шаптың жарығы

  • қысылған феморальды грыжалар

  • алдыңғы іш қабырғасының қысылған грыжалары: қысылған кіндік грыжалары, қысылған эпигастрий грыжалары

  • операциядан кейінгі қысым

  • сирек локализацияның кеміген жарықтары (спигелдік сызықтың кеміген жарықтары, кеміген бел жарықтары)

3. Асқынулар:



  • Ішек гангренасы жоқ терезе

  • Терезе с гангреной ішектің

  • флегмона грыжа сөмкесі

  • перитонит (іш қуысы сепсисі)

Көбінесе аш ішек, без, сирек – тоқ ішек, қуық, жатыр, қосымшалар бұзылады. Ішектің қысылуымен өткір странгуляциялық ішек өтімсіздігі, гангрена дамиды, ішек перфорациясы, перитонит, іш қуысы сепсисі мүмкін. Ұзақ уақытқа созылған бұзылулармен, грыжа қапшығының флегмонасының дамуы мүмкін. Бұзылған грыжаның барлық түрлерінде жергілікті және жүйелік бұзылулардың ауырлығы бұзылу ұзақтығына тікелей байланысты.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет