М. Өтемісов атындағы Батыс азацстан

№6-дəріс

арастырылатын мəселелер:

1.6ліппеге дейінгі дайынды кезеці.

Сауат ашу кезеці негізінен Yшке б?лінеді: 1) əліппеге дейінгі дайынды кезеці; 2) əліппе кезеці; 3) əліппеден кейінгі кезец.

Дайынды кезецде балаларды бір Yжымға Yйымдастыру жYмысына баса назар аударылады. Өйткені 6- 7 жасар баланыц мектепте о уға тYсуімен байланысты, жаца жағдайға, жаца адамдарға (мYғалімге, балаларға) Yйренуге, олармен арым- атынас а тYсуге бастап ы кезде əжептəуір салма тYсіреді. МYнда балалардыц барлығы бірігіп, əсіресе бір-бірінен сYрап, аны тау ар ылы орындайтын тапсырмалар беру оларды жа ындастырады. Сонымен атар балаларды біріктіруде ойын ерекше р?л ат арады (мысалы, шеберхана ойыны).

БYл кезде, əсіресе, 1-2 сынып о ушыларыныц жетекші əрекеті əлі де ойын болып табылады.

Дайынды кезецінде о уға, жазуға əзірлік жасалады. МYғалім балалардыц білім дəрежесімен танысады; алай с?йлей алатындары, андай ?лец, та пактар білетіндіктері аны талады.

1. 
   Сынып ішімен танысу, дYрыс отыру ережесімен, "6ліппемен" танысу.
   

2. 
   Балалардыц с?здік орын аны тау.
   
3. 
   Балаларға ауызша ыс а- ыс а с?йлемдер кYратып, ?з ойларын айтып беруге дағдыландыра бастау.
   
4. 
   Балалардыц тіліне, с?йлеу мəнеріне к?ціл аудару; тіл мYкістіктері, кейбір дыбыстарды аны айта алмау жа тарын жою бағытында жYмыстар Yйымдастыру.
   

5. 
   МYғалімніц жəне жолдастарыныц с?зін тыцдай білуге дағдыландыра бастау.
   

6. 
   С?йлем, с?з, буын, дыбыс туралы ауызша тYсінік беріп, бYл терминдердіц мағынасын Yғындыру. С?йлемді с?зге, с?зді буынға, буынды дыбыс а жіктеуге дайынды .
   
7. 
   Жазуға дайынды жYмыстары жасалады: партаға дYрыс отыру, арындаш, аламды дYрыс Yстау, дəптерді партаға дYрыс ою, ?шіргішті пайдалану сия ты жYмыстармен атар балалар дəптердіц сызығымен таныстырылады: ?здері тік, к?лбеу, ирек сызы тар сызып дағдыланады. О ушылардыц
   

Дайынды кезецінде балалардыц зейін, ерік, иял т.б. ерекшеліктеріне баса назар аударылады; 1- сынып о ушылары бір нəрсені зейін ойып, тыцдай алмайтыны сия ты, ?з иялдарын да ба ылай алмайды. Олардыц иялы мен шынды тағы заттардыц, Yбылыстардыц арасында айырмашылык к?п болады (мысалы, балалар суретте к?рсетілген заттарды атап тYрып, онда жо нəрселерді де осып айтады).

БYл кезецде жYргізілетін жYмыстыц ерекшелігініц бірі — балалардыц мектепке дайынды дəрежесініц əр тYрлілігі. Осыған орай,' жекелеген балаларға алай ы пал жасау жолдары мен жYмыс тYрлері ойластырылады. "Партаға тYзу отыр", "+аламды дYрыс Yста" сия ты плакаттарды к?рсетіп (егер мектепте жо болса, онда плакаттар алдын ала дайындалуға тиіс), соған сай əцгімелер ?ткізіледі. Өйткені балалар отыру, жазу, алам Yстау ережелерін бYлжытпай орындауға жатты анда ғана сауса тарыныц бYлшы еттері дYрыс дамып жетіледі.

Алғаш ы саба тарда балалардыц тілі мен ойын дамыту жолында алуан тYрлі жYмыстар Yйымдастырылады: əцгімелесу, к?ркем шығармалар о у, ауыз əдебиеті Yлгілерін (жYмба , ма ал, мəтел, жацылтпаштар т.б.) жат а айту, ?лецдер жаттау, сурет, экскурсия бойынша əцгіме барысында мYғалім ?зі оятын сYра тарын мY ият ойластырады.

Дайынды кезеціндегі əцгіменіц ерекшелігі оныц ыс а (4-6 минут) болуында, əсерлілігінде, мYғалім с?зініц логикалы жYйелілігінде, мəнерлілігінде, та ырыбы жағынан балалардыц кYнделікті

Кеспе əріптердіц кассасын пайдалану жYмыстарына жатты тыру да осы кезецде іске асырылғаны ж?н. Өйткені əріп таныту кезецінде балаларға ойылатын талап тым к?бейіп кетеді де, олар Yлгере алмай

Дайынды кезеціндегі саба тардыц жYйесін былайша к?рсетуге болады: