ЭТ және БТ білім алушылардың зерттеушілік іс-әрекетін жобалап

125 
3.2 Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің зерттеушілік іс-
әрекетін жобалап оқыту технологиясы арқылы дамыту механизмі 
Зерттеу жұмысымыздағы келесі эксперименттік міндет болашақ мектепке 
дейінгі ұйым педагогтерінің зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту 
технологиясы арқылы дамыту әдістемесінің тиімділігін тәжірибелік-
экспериментті анықтау кезеңдерінде, баяндау және саралау жұмысын жүргізу. 
Зерттеу жұмысымыздағы педагогикалық және тәжірибелік-эксперименттік 
зерттеу әдістерін қолдану арқылы болжамның шынайылығын тексердік. 
Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің зерттеушілік іс-әрекетін 
жобалап оқыту технологиясы арқылы дамыту әдістемесін жүзеге асырудың 
жолдары 
анықталып 
оны 
тәжірибелік-эксперимент 
жұмыстарды 
ұйымдастыруға негіздеу. Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогінің 
зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы арқылы дамытуына 
зерттеулер жасалатын үдерісінің заңдылықтарын нақтылауға мүмкіндік беретін 
басты әдістер педагогикалық эксперименттер болып табылады оны 
тәжірибелік-эксперименттік жұмыстар барысында жүзеге асыру. Педагогикалық 
жағдайда белгілі бір құбылысты зерттеу мақсатты және жоспарлы түрде 
жүргізілетін ғылыми таным тәжірибесін бақылау деп түсіндіріледі. Зерттеу 
барысында жүргізген диагностика болашақ мектепке дейінгі ұйым 
педагогтерінің зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы арқылы 
дамытуға ғана емес, сонымен бірге олардың зерттеушілік іс-әрекетін дамытуға, 
ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізу барысында жобаны орындай алатын 
зерттеушік іс-әрекеттеріне негізделген әдістемені орындауға мүмкіндік берді. 
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің мемлекеттік 
жалпыға міндетті стандарттары, Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары 
білім министрінің 2022 жылғы 20 шiлдедегi № 2 бұйрығы негізінде білім беру 
«Мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқыту педагогикасы
» 
мамандығының оқу 
үдерістерінде білім беру бағдарламасына сәйкес жүзеге асады. «Мектепке 
дейінгі тәрбие мен оқытудың білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті 
стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 
2022 жылғы 3 тамыздағы №348 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы [237] 
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы Қазақстан 
Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 23 қыркүйектегі, №406 
бұйрығы негізінде жоғары оқу орнын бітірген болашақ білім алушы болашақ 
мектепке дейінгі ұйым педагогі тәрбиеленушілердің жас ерекшеліктеріне 
сәйкес біліктері мен дағдыларын қалыптастыру арқылы жүзеге асырудағы 
зерттеушілік дағдыларын меңгеруін қажет етеді.
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті 
стандартындағы 2-тарауда «Тәрбие мен оқыту нәтижелеріне бағдарланған 
мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мазмұнына қойылатын талаптары» 10-
міндетінде «Балалардың шығармашылық дағдыларын, зертеу іс-әрекетін 
дамыту» деген тақырыпта болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогінің 
шығармашылық 
дағдыларын, 
ғылыми-зерттеу 
іс-әрекетін 
дамыту, 

126 
тәрбиеленушілердің өзіндік шығармашылық іс-әрекеті үшін жағдай жасау 
бойынша міндеттерді қамтиды [238]. Басшылыққа алынған нормативті-
құқықтық құжаттар негізінде Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Педагогика және 
психология институты, мектепке дейінгі білім беру және әлеуметтік педагогика 
кафедрасының 6В01201 «Мектепке дейінгі тәрбиелеу және оқыту 
педагогикасы» мамандығының білім алушыларына арналған «Жобалап оқыту 
технологиялары негізінде зерттеушілік іс-әрекетті дамыту» элективті курс 
бағдарламасы құрастырылды.
Кесте 26 - «Жобалап оқыту технологиялары негізінде зерттеушілік іс-әрекетті 
дамыту» элективті курсы 
Тақырып атауы (дәріс, практикалық сабақ, СӨЖ) 
Сағат 
саны 
Ең жоғары 
балл 
1 
2 
3 
Дәріс 1. «Жобалап оқыту технологиясы негізінде зерттеушілік іс-
әрекетті дамыту» пәнінің мақсаты, міндеттері және құрылымы 
1 
1 
Практикалық сабақ 1. Жобалап оқыту технологиялары мен 
зерттеушілік іс-әрекетінің аспектілері 
1 
5 
СӨЖ 1. «Жоба», «жобалау іс-әрекеті», «зерттеушілік іс-әрекет» 
ұғымдарына Т.Бюзеннің ассоциограмма әдісі бойынша ой-зерде 
картасын құру. Тапсыру үлгісі: Слайд жасау, ауызша қорғау 
2 
7 
Дәріс 2. Жобалап оқыту технологиясы арқылы зерттеушілік іс-
әрекеттің теориялық негіздері 
1 
1 
Практикалық сабақ 2. Жобалау әрекеті білім алушылардың негізгі іс-
әрекеті ретінде 
1 
5 
СӨЖ 2. Мектепке дейінгі ұйымдарда жүргізілетін жобалау іс–әрекет 
түрлеріне картотека толтырыңыз 
2 
7 
Дәріс 3. Жобалау іс-әрекетінің негізгі элементтері мен маңызды 
теориялық категориялары 
1 
1 
Практикалық сабақ 3. Топтық және жеке жобалау жұмыстары. 
Жобаның жіктелуі 
1 
5 
СОӨЖ 3. «Арт-жоба» құрастырыңыз. Арт-жоба түрі, мақсаты мен 
міндеттері толық жазыңыз. Нәтижесін талдаңыз. 
2 
9 
Дәріс 4. Зерттеушілік іс-әрекет технологиясын эксперимен жүргізуде 
қолдану 
1 
1 
Практикалық сабақ 4. Жобалау жұмысының кезеңдері. Жоба 
тақырыбын анықтау 
1 
5
СОӨЖ 4. Қазіргі таңдағы жобалау формаларының бірін таңдап өз 
идеяыңызды қосыңыз, үлгісін ұсыныңыз 
2 
9 
Дәріс 5. Зерттеушілік іс-әрекет құрылымы, оның жүйелілік 
принциптері, түрлері мен әдістері 
1 
1 
Практикалық сабақ 5. Жобалау жұмысының негізгі әдістері мен 
зерттеушілік іс-әрекетердегі қолданысы 
1 
5 
СОӨЖ 5. Зерттеушілік жоба ұсыныңыз 
2 
8
Дәріс 6 Зерттеушілік іс-әрекет негізінде жобалап ойлау әрекетін 
дамыту
1 
1 

127 
26 – кестенің жалғасы 
1 
2 
3 
Практикалық сабақ 6. Мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің 
зерттеушілік іс-әрекеті 
1 
5 
СОӨЖ 6. Мектепке дейінгі ұйымдарға байланысты 
телекоммуникациялық жоба құрастырыңыз 
2 
9 
Дәріс 7. Мектепке дейінгі ұйымдардар базасында жоба өнімдерін 
іске асыру 
1 
1 
Практикалық сабақ 7. Жобалап оқыту технологиясы аясындағы 
зерттеушілік іс-әрекет логикасы 
1 
5 
СОӨЖ 7. Ғылыми зерттеу жұмысыңыз бойынша жоба құрыңыз, 
талдаңыз.
2 
9 
1 аралық бақылау, барлығы 
100 
Дәріс 8. Тәжірбиеге бағытталған жоба: негіздері, ерекшеліктері мен 
кезеңдері 
1 
1 
Практикалық сабақ 8. Жоба жұмысының мақсаты, жоспары мен 
мазмұндық іс-әрекеті 
1 
5 
СОӨЖ 8.«Өнім» дегеніміз не? Сіздің жобаңыздың мақсаты қандай? 
Бірнеше жауаптар ұсыныңыз 
2 
7 
Дәріс 9. Мектепке дейінгі ұйымда ұйымдастырылған іс-
әрекеттерінде жобалап оқыту технологиясын қолдану 
1 
1 
Практикалық сабақ 9. Жобалау әдістерін таңдау, қолдану және өнім 
шығару 
1 
5 
СОӨЖ 9. Мектепке дейінгі ұйым педагогтеріне арналған 
зерттеушілік жобалау жұмысының ережесін құрастырыңыз 
2 
7 
Дәріс 10. Ғылыми зерттеушілік жобаларға қойылатын талаптары мен 
оны түзету жұмыстары 
1 
1 
Практикалық сабақ 10. Жобалау іс-әрекетін сараптау және болжам 
жасау 
1 
5 
СОӨЖ 10. Жоспарлау іс-әрекетінің стратегиясына сүйене отырып 
зерттеушілік жоба бағыттарына бейнеролик түсіріңіз. Жоспарлау іс-
әрекетінің стратегиясына сүйене отырып зерттеушілік жоба 
бағыттарына бейнеролик түсіріңіз 
2 
9 
Дәріс 11. Жобалау жұмыстарының көрсеткіштерін талдау және 
бағалау
1 
1 
Практикалық сабақ 11. Ғылыми зерттеушілік жобаны талапқа сай 
безендіру, сипаттау және таныстыру 
1 
5
СОӨЖ 11. Қазіргі таңдағы ақпараттық жобалаудың формаларының 
бірін таңдап өз идеяңызды қосыңыз, үлгісін ұсыныңыз 
2 
9 
Дәріс 12 Жобалап оқыту технологиясы арқылы зерттеушілік іс-
әрекетін дамыту принциптері 
1 
1 
Практикалық сабақ 12. Кафедраның ғылыми зерттеу жұмысы 
аймағында білім алушыларға жобалау іс-әрекетін ұйымдастыру 
1 
5 
СОӨЖ 12. Мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің зерттеушілік іс-
әрекетін дамытуға бағытталған жоба құрастырыңыз 
2 
8
Дәріс 13 Шығармашылық жоба: ұғымы, ерекшеліктері мен
орындалу кезеңдері 
1 
1 

128 
26 – кестенің жалғасы 
Әдістемелік жағынан белсендіру қолданылған әдіс-тәсілдерге формалары 
мен ұйымдастыру құралдарына байланысты болады. Болашақ мектепке дейінгі 
ұйым білім алушылары балабақшада балалардың зерттеушілік іс-әрекетін 
дамыту жолдарын, іс-шараларды ұйымдастыру әрекеттерін меңгеріп, 
нәтижесін анықтай білу қажет. Семинар сабақтар формасы оқу материалын өз 
бетімен белсенді түрде меңгеруге мүмкіндік береді, терең талдаулар жасап, 
өзіндік баға бере білуге үйретеді. Семинар сабақтардың негізгі міндеттері:
білім алушылардың дәрісте меңгерген теориялық білімдерін тереңдету;
зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы бойынша ғылыми-
әдістемелік, оқу әдебиеттерін өз бетінше ізденіп оқуы, білім қорын кеңейту;
зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясын жүзеге асырылу 
жолдары мен іскерліктері, дағдыларын меңгерту. Элективті курсты жүргізу 
барысында жоғарыда берілген тақырыптардың мазмұны толық ашылып, білім 
алушыларға зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы білім беру 
жүйесінің мазмұны туралы білімдер тұрақты дами түседі.Элективті курсты 
меңгеру негізінен, студенттердің зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту 
технология қабілеттерін дамытуға, жаңа білім беру мәселелерінің стандартты 
емес шешімдерін іздеуге, зерттеушілік өзін-өзі дамытудың әдістері мен 
тәсілдерін меңгеруге, ғылыми-зерттеу іс-әрекетін жүргізуге көмектесті. Таңдау 
курсын өту барысында әдістемелік (пәндерді оқыту әдістемесі) және пәндік 
(пәндік мамандық) білімдер арасында пәнаралық байланыс орнату, болашақ 
мектепке дейінгі ұйым мамандарына білімнің әрбір құрамдас бөлігінің болашақ 
кәсіби іс-әрекеттегі рөлін түсінуді қамтамасыз етуге ерекше мән берілді. 
Жобалап оқыту технологиясы арқылы болашақ мектепке дейінгі ұйым 
педагогтерінің зерттеушілік іс-әрекетін дамыту мәселелері бойынша 
диссертациялық жұмыстарға жүргізілген зерттеушілік талдау арқылы 
әдіснамалық тәсілдер негізделді: Болашақ мектепке дейінгі ұйым білім 
1 
2 
3 
Практикалық сабақ 13 Әлеуметтік, келісімдік, гранттық ғылыми 
зерттеу жобаларына сипаттама жасаңыз 
1 
5 
СОӨЖ 13. Жоспарлау іс-әрекетінің стратегиясына сүйене отырып 
шығармашылық жоба бағыттарына бейнеролик түсіріңіз 
2 
9 
Дәріс 14 Жоба жетекшісінің қызметі 
1 
1 
Практикалық сабақ 14 Жобаны қорғау, талдау өзін-өзі бағалау іс-
әрекеті 
1 
5 
СОӨЖ «Жоба қызметімен шұғылданған, тәрбиешіге арналған 
ереже» құрастырыңыз 
2 
9 
Дәріс 15 Жобаны талапқа сай безендіру, сипаттау және таныстыру
1 
1 
Практикалық сабақ 15. Жобаны қорғау. Қорытындылау. Рефлексия. 
Біз не үйрендік? 
1 
5 
«Өнім» дегеніміз не? Сіздің жобаңыздың мақсаты қандай? Бірнеше 
жауаптар ұсыныңыз 
1 
7 
2 аралық бақылау, барлығы 
100 

129 
алушылары балабақшада балалардың зерттеушілік іс-әрекетін дамыту 
жолдарын, іс-шараларды ұйымдастыру әрекеттерін меңгеріп, нәтижесін 
анықтай білу қажет. Семинар сабақтар формасы оқу материалын өз бетімен 
белсенді түрде меңгеруге мүмкіндік береді, терең талдаулар жасап, өзіндік баға 
бере білуге үйретеді. Семинар сабақтардың негізгі міндеттері:
– білім алушылардың дәрісте меңгерген теориялық білімдерін тереңдету;
– зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы бойынша ғылыми-
әдістемелік, оқу әдебиеттерін өз бетінше ізденіп оқуы, білім қорын кеңейту;
– зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясын жүзеге асырылу 
жолдары мен іскерліктері, дағдыларын меңгерту. Элективті курсты жүргізу 
барысында жоғарыда берілген тақырыптардың мазмұны толық ашылып, білім 
алушыларға зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы білім беру 
жүйесінің мазмұны туралы білімдер тұрақты дами түседі.
Элективті курсты меңгеру негізінен, білім алушылардың зерттеушілік іс-
әрекетін жобалап оқыту технологиясының қабілеттерін дамытуға, жаңа білім 
беру мәселелерінің стандартты емес шешімдерін іздеуге, зерттеушілік өзін-өзі 
дамытудың әдістері мен тәсілдерін меңгеруге, ғылыми-зерттеу іс-әрекетін 
жүргізуге көмектесті. Элективті курсын өту барысында әдістемелік (пәндерді 
оқыту әдістемесі) және пәндік (пәндік мамандық) білімдер арасында пәнаралық 
байланыс орнату, болашақ мектепке дейінгі ұйым мамандарына білімнің әрбір 
құрамдас бөлігінің болашақ кәсіби іс-әрекеттегі рөлін түсінуді қамтамасыз 
етуге ерекше мән берілді. Сонымен қатар білім алушылардың өзіндік жұмысты 
орындауға қызығушылықтары ескеріледі. 
«Аудиториядан тыс СӨЖ-дің аудиториялық СӨЖ-ден айырмашылығын 
оның жүргізу орны, мазмұны, ұйымдастыру әдістері мен формаларында, 
студенттің өз бетімен жұмыс жасау» деңгейі, осы жұмысты есепке алу мен 
бақылаудың құралында, – деп көрсетеді. Аудиториядан тыс СӨЖ-ді 
жалпығылымилық және кәсіби білімдік, танымдық және кәсіби әрекеттің 
тәсілдерінің жүйесі, болмыс пен болашақ мамандығына эмоциялық қатынастың 
тәжірибесін игеруге бағытталған оқу, оқу-ізденіс, ғылыми-зерттеу және өз 
бетімен білім алу әрекеттерінің алуан түрлері деп анықтайды. СӨЖ, СОӨЖ 
жүргізудің басты мақсаттары: 

жүктеу/скачать 10,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: