Мамытбаева жанат абдиманаповна
ұғым, жетекші идея, заңдылық, ұстаным, құралдардан тұрады
жүктеу/скачать 10,53 Mb. Pdf көрінісі
|
|
ұғым, жетекші идея, заңдылық, ұстаным, құралдардан тұрады. Теория - бұл қандай да болмасын жүйені түсініктер, заңдар, ұстанымдар арқылы жалпы түрде сипаттау. Ұстаным - бұл қандай да бір теорияның, тұжырымдаманың алғышарты, негізгі түсінігі. Ұстаным практикада, әдісте көрінеді. Ұстанымдар зерттеу әрекетінің неғұрлым тұрақты, өзгермейтін қағидалары. Ал, әдістер ғылыми бағытқа байланысты, теорияға байланысты өзгеріп отырады. Әдіс - біріншіден оқыту, зерттеу, үйрету жолы, тәсілі; екіншіден табиғат заңдылықтары мен құбылыстарын, қоғамды, жалпы танымды зерттеудегі ережелер жүйесі; үшіншіден, танымда және практикада белгілі нәтижелерге жетудің тәсілі. Әдіснама ( методология ) – ( гр. мetһodos - зерттеу немесе таным жолы, теория, білім және logos – сөз, түсінік ): 1) теориялық құрылымның және практикалық іс-әрекетті ұйымдастырудың тәсілдері мен принциптер жүйесі; 2) танымның ғылыми әдістері туралы ілім; 3) қандайда бір ғылымда қолданатын әдіс-тәсілдер жиынтығы. «Парадигма» - (латын сөзі, ол «үлгі» деген мағынаны білдіреді) - білім берудің концептуальдық моделі ретінде қолданылады. Ұғым Бергман атты ғалымның атымен байланысты болғанымен, негізінен оны американың физигі және философы Т.Кунн зерттеген. Оның айтуынша парадигма ғылым өлшеуіші. Яғни білім беру парадигмасы дегеніміз білім алушыларды мәдени, табиғатқа сай әдіснамалық тұрғыдан негізделген эталон құрылымы бойынша білім стандартына сәйкес жоғары адамгершілікке тәрбиелеу. Эссе – фр. тіл. essаi -тәжірбие, лат.т. exаgium - құрау ) - философиялық, әдеби, тарихи, публицистикалық, әлеуметтанулық, саяси және тағы басқа саладағы ғылыми емес, автордың жеке көзқарасын білдіретін прозалық мәтін. Жанр ретінде енгізген 1580 ж. Мишель Монтень болатын, ал «эссе» сөзін бірінші рет қолданып, осы жанрда 1597 жылы Френсис Бэкон кітаптарын жазып шығарды. Эссе әдеби жанрда, білімді бақылау әдісі ретінде, батыс елдерінде ЖОО-ға түсуде қолданылады. Эссе жазу кезеңдері: - Проблеманы анықтау; - Ойлану; - Жоспарлау; - Жазу; - Тексеру. Эссе жазу барысында қатаң сақталынуы тиіс талаптар: - Жеке көзқарастың көрінісі; - Терминдерді қолдану; - Логикалық заңдылықтың сақталынуы; 140 - Сауаттылық (пункт., орфогр.); - Цитаталарды келтіру; - Фактілі дәлелдер (аргументтер); - Теоретикалық негіздеме; - Әртүрлі көзқарастарды мысалға алу; - Юмор, сарказм. Эдвард де Боно «6 ойлау шляпасы». Мақсаты: әртүрлі ойлауды қажет ететін сұрақтар, проблемалар, ситуациялар төңірегінде ой қорыту, өздерінің ойларын жетілдіру. – Ақ қалпақ – ақпараттар, фактілер; – Қызыл қалпақ – ішкі сезім; – Қара қалпақ – логикалық негативті ойлау; – Сары қалпақ – логикалық позитивті ойлау; – Жасыл қалпақ – шығармашылық ойлау; – Көк қалпақ жүктеу/скачать 10,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|