Мəдениет жəне өнер факультеті «Театрлік – хореографиялық өнер жəне кітапханатану» кафедрасы



Pdf көрінісі
бет50/85
Дата27.11.2023
өлшемі0,77 Mb.
#130354
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   85
1.каталогтың паспортын жасау 
2.карточкаларды ұйымдастыру 
3.каталогтарды көріктеу 
4.каталогтарды пайдалануға көмекші құралдар əзірлеу 
5.каталогтарды сараптау 
Өзін – өзі тексеретін сұрақтар:
АК – да карточкаларды орналастыруда 
жүйелеу элементтерін қолдану дегеніміз не?
 
Əдебиеттер тізімін қара 
 
Дəріс №16 
Тақырып: 
АК, ұйымдастыру жəне жүргізу. 
Дəрістің мақсаты:
АК, ұйымдастыру жəне жүргізуді үйрену
 
Дəріс мазмұны:
АК ұйымдастырудың теоретикалық негізі. 
Қандай болмасын каталогты жасау алдымен оған паспорт əзірлеуден 
басталады. Катаолгтын паспортында төмендегі мəлімдеме беріледі: 
1. Ұйымдастыратын датасы, оның арналуы, қорды қамту ауқымы
құжаттарды сипаттау əдістемесі, қосымша сипаттамаларды қолдану т.б
көрсетіледі. Кітапхана қорының көлеміне байланысты барлық тілдегі 
əдебиеттерге жеке АК жəне орыс не басқа тілдегі əдебиеттерге өзалдына АК 
ұйымдастырылады. АК-да əдебиеттердің карточкасын орналастырудың
негізгі əдісі - құжаттардың негізгі сипаттамалары жəне көмекші


карточкалар олардың алғашқы сөзінің алфавиті бойынша қойылады. 
Карточкаларда жазылған сөздердің , атаулардың аттарының немесе тұтас
сөйлемдерді алфавит бойынша орналастырудың 2 əдісі бар: 
1.сөздерге қарау 
2.əріптен-əріпке қарау 
Мыс:1-тəсіл 
К 200-летию МГУ 
К Ленину 
Киров С.М 
2-тəсіл 
Кабалевский Д.Б 
К 200-летию МГУ 
Киров С.М 
К Ленину 
Кітапханада көбіне 1-тəсіл қолдалынады жəне орыс тіліндегі предлог,
союз сөздері сипаттаманың басында, ортасында келген жағдайда да
жеке сөз ретінде қаралады. Мысалы ( В начале века,к,у,и,с). Бірақ шет 
елдердің, авторлардың фамилиясында кездесетін артиклдер –де, -эл, -ле, - 
лос, - лас, - лес, - д, - да, - Далла, - Делла, - жəне – Абу, - Ибен, - Бен, - м, - о, 
жалғаулары фамилияның құрамдас бөлінбейтін бөлігі ретінде қаралады. 
Мысалы:Мына тəртіп бойынша қойылады: 
Ласкарис 
Ласкесас 
Ласкиев жəне т.б. 
1,2,3 авторлары
Ұқсас фамилиялар автор шығармаларына қарап
қойылады. Бір автордың шығармалары орналасады, шығармалардың
толық жинағы, одан соң шығармалар жинағы, сосын шығармалары, одан 
əрі жеке шығарималар алфавит бойынша қойылады. Жанрлық жинақтар 
(«избранное лирика», «письма», «стихи», «т.с.с.») жеке шығармалармен 
қатар алфавит бойынша қойылады. Карточканың əртүрлі топтау ішінде тура 
хроникалық тəртіп немесе кері хроникалық тəртіп қолданылуы мүмкін. Қос 
фамилиялы авторлардың кітаптары қос фамилияны алдыңғы фамилиясына 
сəйкес авторларға қойылады. А.А.Соколов- Мепетов, Соколов-Скамя П.И 
Егер кітаптың авторы жəне кітаптың тақырыбы жəне ұжымдық
авторлардың аты сəйкес келген жағдайда алдымен жеке автор, одан
соң ұжымдық автор, кітаптың тақырыбы қойылады. 
Мысалы:Архангельская А.В 
Архангельская областная администрация 
Архангелький заповедник 
Егер кітап тақырыбы жеке фамилиядан басталса жəне фамилияның
алдында оның инициалдары берілсе, карточка автор фамилиясы
бойынша қойылады. 
Мысалы:А.П.Чехов в воспоминаниях современников 
А.П.Чехов в театре 


Сан есімнен басталатын карточкалар ол əріппен немесе сөзбен
берілген жағдайда айтылудың алфавитіне қарап қойылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   85




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет