Мәдениеттің таңбалық сипаты
жүктеу/скачать 1,29 Mb.
|
мәдениеттің таңбалық сипаты Диана Д 401
- Бұл бет үшін навигация:
- Материалдық мәдениеттің семиотикалық қызметі
| Тіл; Әдебиет
-Дәстүр; --Музыка -Салт- жоралғы -Символдар Тұрмыс -Киім Мәдени код- халыққа атадан балаға мұра ретінде қалып , сол халыққа кім , қандай халық екенін білдіретін ақпараттар жүйесі.Ол сол халық туралы санада стереотиптер туғызады. Біздің ұлттық кодымыз : Шаруашылық . Материалдық мәдениеттің семиотикалық қызметі01 02 03 А.Керімбаевтың тұжырымдауынша, қазақ халқы дүниетанымындағы сакральды әлем лексикасы тек заттық (материалдық) мәдениеттен ғана емес, рухани әлемінен де көрінеді. А.Керімбаев сакральды қызмет деп заттың (құралдың, киім-кешектің, баспананың және т.б.) семиотикалық қызметін атайды. Мысалы, қазақ киіз үйінің құрылымындағы және тіршілік кеңістігіндегі заттар (бөліктер) – шаңырақ, төр, босаға, ошақ, т.б. утилитарлық қызмет атқара отырып, семиотикалық мәні бар сакральды мазмұнға өте бай болып келеді деп есептейді. Қазақ сакральды лексикасында қазақтардың рухани әлеміндегі киелі мәнді ұғым мен түсініктерді білдіретін, атайтын сөздер бар [72,9-10-бб.] Материалдық мәдениеттің семиотикалық қызметі04 ҚамшыҚамшыҚамшы қазылық. Байырғы ақиқат өмірде биге жүгінуге келгендер бидің алдына қамшы тастайтын болған. Санадағы осы танымдық құрылым қамшы қазылық деген тілдік таңба арқылы көрініс тапқан. Бұл сөздің мәні (семантикасы) дау-дамайды «ұрыс-соғыссыз», биге жүгіну арқылы шешуге болады дегенді аңғартады. Қамшытастар. Үй иесі жолаушылап кеткен үйге келген бөгде ер адам әдетте эткеттік норма бойынша қонуға басқа үйге барады, бірақ «қайта соғатынын» білдіріп, Қам шысын тастап кетеді. Үй иесі келген соң, әлгі адамның қамшысына қарап кім екенін жорамалдайды, арнайы шақырып, келген шаруасын, бұйымтайын сұрайды. Ел ара сындағы әдепке байланысты бұл салтты қамшытастар деп атайды. Қыз көре келген адамның қыз әкесінің үйіне қамшысын қалдырып кетуі «құда болыссақ» деген мағынаны білдіреді. 02 Қамшыларжақ — өлшем, бағыт-бағдар атауы. Ақиқат өмірдегі үнемі қайталанып отыратын жайттар санада орныға келіп, екінші бір реттегі аталымға (номинация ға) негіз болады. Бір нәрсені қамшымен салыстыру, атқа қамшы ұратын жақ, т.б., өлшем, бағыт-бағдар атауларының жасалуына, яғни екінші реттегі аталымға ұйытқы болған Қамшы сыбағасы. Аңшылық кезінде, ұрыс-соғыстарда қамшы салып, олжа түсірген қамшыгерге қамшы сыбағасы берілетін болған. Мұндай құқықтық салт – қазақтардың дәстүрлі мәдениетіндегі көмескі компоненттердің бірі. Демек, қамшыгер лексемасының мазмұнында «қамшы сайысына мықты адам» деген ұғымға қоса, қамшы иесінің ерекше әлеуметтік мәртебесін айғақтайтын символдық мәнді де аңғаруға болады АДАМЗАТТЫҢ АЛҒАШҚЫ ТОБЫРЫНЫҢ ӨЗІНДЕ МӘДЕНИЕТ ҚАЛЫПТАСҚАН БОЛАТЫН. Құрал-жабдық ұстау, қолдану мәдениеті Аң аулау өнері Әйел мен ер адам арасындағы мәдениет. Кейінірек энеолит,мыс,қола дәуірлеріне адамдарқа ра металлды игере бастады және де осының әсерінен мәдениет өркендей түсті. Осыдан бірнеше мың жыл бұрын өмір сүрген адамдар өз үңгірлеріне өмірдің ең басы аспектілерін таңбалап кеткен. Бұл – ең бірінші өздерінен кейінгі ұрпақ үшін жасалған әдіс. Біз осы суреттерге қарап, бұрынғы адамдардың қалай өмір сүргендігін, немен айналысқандығын біле аламыз. Мұндай суреттер әлемнің түкпір-түкпірінде бар, тіпті, қазақ даласында да тұнып тұр. жүктеу/скачать 1,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|