Медицина факультеті
Дәрілік зат ретіндегі бензолдың гетерофункционалды туындылары
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
Медициналық химия
- Бұл бет үшін навигация:
- 28. Дәрілік зат ретіндегі бензолдың гетерофункционалды туындылары Сульфанил қышқылы және оның туындылары. Салицил қышқылы және оның туындылары. Медицинада қолдануы.
| 27. Дәрілік зат ретіндегі бензолдың гетерофункционалды туындылары п-Аминофенол және оның туындылары. п-Аминобензой қышқылы (ПАБК) және оның туындылары. Медицинада қолдануы.
Бензолдың гетерофункционалдық туындылары дәрі-дәрмектік заттар алу үшін кеңінен қолданылды. Мысалы: п–аминофенолдың туындылары парацетамол және фенацитин аналгетикалық және дененің ыстығын төмендететін әсер жасайды. Бензолдың туындылары дәрі-дәрмек ретінде Салицил қышқылы-фенноксиқышқылдарының өкілі. О С ОН ОН Салицил қышқылы ревмвтизмге қарсы,ыстықты төмендеткіш, саңырауқұлаққа қарсы ем ретінде әсері бар.Бірақ күшті қышқыл болғандықтан ас қорыту жолының сілекейлі қабықтарын тітіркендіреді, сондықтан тек сырттай пайдаланылады. Іштей тек тұз және эфир түрінде қолданылады. 28. Дәрілік зат ретіндегі бензолдың гетерофункционалды туындылары Сульфанил қышқылы және оның туындылары. Салицил қышқылы және оның туындылары. Медицинада қолдануы. сульфанил қышқылы бұл молекуласы негізгі тобы (–NH) болатын бензол сақинасы арқылы түзілетін кристалды қосылыс2) және қышқыл тобы (–SO)3H) Оның химиялық формуласы - NH2C6H4БҚ3H. Ол 4-аминобензенсульфон қышқылы деп те аталады. Ол пара күйінде анилинді сульфаттау арқылы дайындалады. Оның кристалдары ақ немесе сұр-ақ түсті. Оның жүрісі NH топтары бар органикалық қосылысқа қарағанда тұзға ұқсас. Демек, ол көптеген органикалық еріткіштерде ерімейді. САЛИЦИЛ қышқылы (Acidum Salicylicum) - орто - окси - бензой қышқылы. Олар ежелгі уақытта талдың қабығынан алған. Қазіргі уақытта ол синтетикалық жолмен фенолдан өндіріледі. Ақ, кішкентай, ине тәрізді, иісі жоқ, 500 бөлік суық суда, 3 бөлік спиртте, 2 бөлік эфирде, майларда жақсы ериді Салицил қышқылы - бұл сыртқы қолдану болып табылатын құрал. Бұл жеткілікті арзан, бірақ оны пайдаланудың бірнеше әдістері бар және әр түрлі қиындықтармен көмектеседі. Салицил қышқылы туындыларының қызу басатын, ревматизмге қарсы, микробтарға қарсы және ауырсыну сезімін төмендететінәсерлері бар. Салицилаттар қышқыл ортада көмір қышқылын байланыстырып бос салицил қышқылын бөліп шығарады. Салицил қышқылы антитоксикалық және бактериостатикалық әсерін білдіреді. Қызу басатын әсері жылу реттеуші орталықтың қызметін тежеп рефлекстік жолмен жылудын жасалуын азайтып, оның бөлінуін көбейтуге байланысты. Салицилаттардың қызу басатын әсері баяу дамиды, бірақ тұрақты болады, 6-14 сағатқа дейін сақталады. Бұл топқа жататын препараттар: салицил қышқылы, ацетилсалицил қышқылы, натрий салицилаты. 29. Алмаспайтын және алмасатын - аминқышқылдарына анықтама беріңіз. Алмаспайтын -аминқышқылдарының формулаларын келтіріңіз. - аминқышқылдарының қышқылдық және негізгі қасиеттерін дәлелдейтін реакцияларды жазыңыз. а-Амин кышкылдары гетерофункционалды косылыстар сиякты карбоксил тобы және амин топтары үшін де тән реакцияларға түседі. Амин кышкылдарының кейбір химиялык касиеттері радикалдағы функционалды топтарға негізделген. Бүл бөлімде амин кышкылдарын нактылау және сараптау үшін практикалык мәні зор реакциялар карастырылады. Адам бойында түзiлмейтiн алмастырылмайтын амин қышқылдары: валин, метионин, триптофан, треонин, фениаланин, лизин, лицин, изолейцин, ал жас балалар үшiн гистидин мен цистеинқосылады.Алмастырылмайтын аминқышқылдарына жататын тирозин мен цистин туралы айта кету керек. Олар ағзада синтезделеді. Тирозин фенилаланиннен жеңіл түзіледі және толық алмастыра алады. Цистин метионинді алмастыра алады. Метионин күкіртінен цистин күкіртіне айналады. Бірақ кері алмаспайды. Фенилаланиннің тирозиннен түзілуі болмайды. Осыған байланысты цистин мен тирозинді алмастырылмайтын аминқышқылдарға жатқызу туралы ұсыныстар бар. Сонымен, алмастырылмайтын 11 аминқышқылдары болады. Белок барлық алмастырылмайтын аминқышқылдармен қамтылса ғана толыққұнды болып саналады. Төменде алмастырылмайтын аминқышқылдар туралы қысқа мәліметтер көрсетілген. 30. - аминқышқылдарының қышқылдық- негіздік қасиеттері Бейтарап, қышқылды, негіздік -аминқышқылдар. Изоэлектрлік нүкте. Бейтарап -аминқышқылдар үшін катионды түрін, анионды түрін және диполярлы ионды жазыңыз. Аминкышқылдары -суда еритін, түссіз кристалдық заттар. Олардың кейбіреулерінің тәтті дәмі болады. Аминқышқылдарының балку температурасы жоғары болады. Аминқышқылдарының молекуласында сипаты жағынан карама-қарсы екі функционаддьіқ топ бар: қышқылдық қасиеті бар; карбоксил және негіздік қасиеті бар амин топшасы. Соған қарай аминқышқылдары бетаиндер деп аталатьш ішкі тұздар түзеді: Бетаиндерде оң және теріс зарядтар болатындықтан, оларды биополюсті иондар деп атайды. Аминқышқылдарының ішкі тұздарының түзілуін олардың ерітінділерінің нейтралдық реакциясынан, органикалық еріткіштердң аз еруінен жөне т. б. белгілерінен көруге болады. Биополюсті ион қышқылдық ортада катион түрінде, ал сілтілік ортада анион түрінде болады. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|