Медициналык, микробиология
Иммунитеттщ м эш и жэне рел!
жүктеу/скачать 47,48 Mb. Pdf көрінісі
|
| 8.1.1. Иммунитеттщ м эш и жэне рел!
«Иммунитет» (¡т т и п й а з ) латын т!л!нен аударганда -дербес кукыктык, зат эсер!нен, не эртурл! себебтен босатылган, не арылган деген магына болады. Бул тус!н!к адам когамында ерте заманнан бер! э й гш , мысалы, шаруаларды салыктан босату, ал кешшрекуакытга дербест!к уш!н колданылды. Ол сездщ биологиялык мацызы организмд! антигендерден коргап жэне арылту жолында ж уретш биологиялк процестер туЫшгше сэйкес келедь Назар аударатын б!р жагдай, кез-келген зат антиген болуы уипн б елгш касиеттерге ие болу керек, сон ы ц !ш!нде н е т п л е р ц генетикалы к бегдел!к, белгш! химиялы к куры лы мы , организмн!ц !шк! турактылгын бузу мумк!ншш!г! т.б. Антиген элем! турл! жэне кеп санды болып келедь Олар организмге эртурл! жолдар аркылы ену1 мумк!н: тыныс алу органдары, ас корыту жуйес!, тер!, шырышты кабык. Организмге сырттан енетш антигендерд! экзогендт антиген деп атайды. Сонымен катар, кейб!р кезде агзаньщ менш!кт! т!н! мутация, не баска б!р факторлар эсер!нен озгергенд!ктен антигендер ш тен пайда болуы мумк!н, олар эндогендж деп аталады. Эволюциялык даму жолында организмд! антигендерден коргау ушш арнайы курдел! корганыс жуйес! курылган. Ол жуйеш «иммунитет жуйес!» деп атайды. Жылыкандыларда ол жуйенщ релш ерекше анатомиялык курылысы бар, арнаулы турде, езш дж механиз!ммен жауап берет!н жэне физиологиялык функциялы лимфойдтык т!н аткарады. Иммунитет жуйесш щ аткаратын басты-басты жумыстары теменгщей: 1. Антигенд! ажыратып тану, ягни оныц генетикалык бегделюш жэне оньщ агзаньщ антигендерщен езгеш!л!г!н дэлелдеу. 2. И ммунитет ж уйесщ е тэн реакциялар мен механизмдер кеш еш аркылы агзаньщ курлыстык, функционалдык калыптылыгын сактау уш!н агзада журет!н биологиялык процестерге антигеннщ эсер!н тиг!збеуден сактау. 3. Агзада сол антиген туралы езщ дж мэл!метт! ем!р бойына есте сактап калу. Сонымен катар иммунитет жуйес! организмнщ жеке бастык биополимерлер!н!ц ез!нд!г!н колдап, оны ц сакталуы на себепкер болады. О йткеш , планетадагы эр адам (б!рурыкты еп зд ен баскалары), генетикалык тэсшмен куралган тек кана ез!не тэн биополимерлерд!ц антигендж ерекшел!г!не ие. Егерде организмде антигендердщ бегде тур! пайда болса (мутация, не баска патологиялык процестерге байланысты) иммунитет жуйес! оны ажыратып - бейтараптайды. 184 о ц у л ы ц Кррытып айткан кезде, элемдеп жануарлардьщ, ес1мд1ктердщ соныц ¡шшде микроорганизмдердщ биополимерлершщ антигендж курамы генетикалык езгеш ш ктен тирады, ягни антигендершщ турлж ерекшел1ктер1 бар. Содыктан, нактылы айтсак, иммунитет дегешм1з организмд1 генетикалык бегде заттардан, ягни э к зо ге н д ж ж эн е э н д о ге ш к т е п бар ан ти ген д ерден коргап , агзан ьщ гом еостазы н , курлы сты к, функционалдык жэне де тек кана эр1б1р организмнщ даралыгы емес сонымен катар букш турдщ касиеттерш колдау, коргау жэне сактау тэсип. жүктеу/скачать 47,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|