Мәңгілік Ел ортақ шаңырағымыздың ұлттық идеясы, бабаларымыздың



Pdf көрінісі
бет209/243
Дата07.01.2022
өлшемі3,96 Mb.
#20464
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   243
Байланысты:
оқу сауаттылығы

2-мәтін 
  Арқар - қой тұқымдасына жататын жануар. Өзінің денесі сымбатты, биіктігі 125 
сантиметрге, салмағы 200 килограмға дейін жетеді. Жазда арқасы мен бүйірі қоңыр, бауыр 
жағы ақшыл түсті келеді. Еркегінде де, ұрғашысында да мүйіз болады. Құлжасының мүйізі ірі, 
бұралып иілген, айшыкты, аналығынікі нәзік, өте қысқа, бозғылт қоңыр түсті болады. 
Мүйізіндегі сақинаға қарап жасын анықтайды. 
  Арқар негізінен Орта және Орталық Азияның тауларын, Азияның оңтүстігіндегі тауларды 
мекендейді. Арқар - биік тауларда тіршілік етуге бейім, аязға өте төзімді жануар. 
  Арқар көбінесе үйір-үйірімен жүреді. Көбіне, көгалды шоқылардың арасындағы далалы 
өңірде жайылады. Қыста салқын түссе, таудың етегіне, көктем мен жазда таудың субальпілік 
белдеуіне қарай ауысады. Бұл мезгілде олар 10-15-тен топтанып жүреді. Тек жазда көбею 
кезінде бөліне бастайды, көбіне егіз туады. Арқарлардын басты жауы — қасқыр мен барыс. 
  Арқар дәмді ет, сапалы тері беретін аң болып саналады. Алайда саны жылдан-жылға азайып 
барады. Сондықтан қазір оны аулауға тыйым салынған. Қазақстан Ғылым академиясының бір 
топ ғалымдары арқарды меринос қойымен будандастыру арқылы қазақтың асыл тұқымды 
арқар-меринос қойын шығарды. 
3. 
Қазақстан ғалымдары қандай ғылыми жаңалық ашты? 
A) 
Арқардың тіршілік ету ортасын айқындады 
B) 
Арқар терісінің сапалылығын дәлелдеді 
C) 
Арқардын мүйізіне қарап жасын анықтады 
D) 
Арқардан төрт түлік түрін шығарды 
E) 
Арқардың төлдеу ерекшелігін көрсетті 
4. 
Арқардың негізгі жауы нелер? 
A) 
Шөп қоректілер 
B) 
Жыртқыш кұстар 
C) 
Үй жануарлары 
Е)Жыртқыш аңдар 
Е)  Жұптұяқтылар 
5. 
Неліктен арқарды аулауға тыйым салынған? 
A) 
Саны жылдан-жылға азайып бара жатқандықтан 
B) 
Мүйізі үлкен болғандықтан 
C) 
Егіз төл беретіндіктен 
D) 
Сирек төлдейтіндіктен 
E) 
Меринос қойымен будандастыратын 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   205   206   207   208   209   210   211   212   ...   243




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет