Jadval_1
Dars tahlil jadvali
Kun ___________ kurs ______ Guruh № ______
Fan nomi ___________________________________________________________
Mavzu_______________________________________________________________
№
FISh
Talaba
Bilimlarning asosiy darajasini belgilovchi
testlar javobi va bahosi
Murakkab testlar javobi
va bahosi
Talabaning
munosabati
1 2 3 4 5 6 7 8
9 10 S O 11 12 13 14 15 G
R
1
Axmedov
2
Soliev
3
Komilov
S-
subektiv baholash
(o‘z-o‘zini baxolash )
O - ob’ektiv baholash
G - yuqori bilim darajasi
R - munosabat
Yangi materiallarni o‘rganishda elektron darsliklar, videofilmlar, fayllar, multimedia
taqdimotlari, mualliflik o‘quv qo‘llanmalaridan foydalanaman. Talabalar nafaqat
guruhning telegram kanalida, oliy ta’lim muassasaning axborot resurs markazi
ma’lumotlar bazasidan va internet tarmog‘idan ma’lumot izlaydilar. Har bir talaba o‘z
tezkorligi va topqirligida, mustaqil ravishda ishlaydi. Ish davomida talabalar mavzular
bo‘yicha materiallar bilan chuqurroq tanishadilar, ko‘plab qiziqarli ma’lumotlarni
o‘rganadilar. O‘quv jarayonini samarali ta’minlash uchun tarqatma materiallar katta
ahamiyatga ega: tarqatma-topshiriqlar, vazifalar – ko‘rsatmalar, mustaqil va nazorat
ishlarini bajarish uchun topshiriqlar, laboratoriya va amaliy ishlar uchun ko‘rsatmalar.
[1, s.205].
O‘quv jarayonida nazariy materiallarni o‘z ichiga olgan intizom mavzulari bo‘yicha
o‘quv qo‘llanmalarini ishlab chiqish va o‘quv jadvali bilan ishlash, o‘quv jadvalisiz
vazifalar va qo‘shimcha vazifalar zarur edi. Bunday o‘quv qo‘llanmalarini ishlab
chiqishga katta e’tibor qaratildi, chunki ulardan foydalanish materiallarni o‘rganish,
bilimlarni mustahkamlash va tekshirish ishlarini tashkil etish imkonini beradi. Har bir
talaba uchun tanlov mavjud – u qulay bo‘lgan mavzuni o‘rganish. Qo‘llanmalar
differentsiallik va individuallik tamoyilini hisobga oladi. O‘quv qo‘llanmalari ikki
ko‘rinishda – elektron shaklda va qog‘ozda taqdim etiladi. Imkoniyati cheklangan
talabalar daftar yoki monitor ekranida materiallarni o‘rganish uchun tanlovga ega,
ammo ular kompyuterda o‘rganishga ustunlik beradi. Bundan tashqari, ular hali ham
tanlovga ega: laboratoriya-amaliy ish yoki undan keyin noutbukda yangi materialni
tekshirish. O‘quv qo‘llanmalaridan foydalanishda talabalar barcha analizatorlarni
(eshitish, ingl., vosita) o‘z ichiga oladi. Natijada, talabalar irodasi, qat’iyati,
924
mustaqilligi, his-tuyg‘ularini boshqarish qobiliyatiga ega bo‘ladi. Ta’limga qiziqish
bor. O‘quv jarayoni yanada samarali amalga oshiriladi: darsning zichligi oshadi,
o‘quvchilar va o‘quvchilarning o‘zaro hamkorligi amalga oshiriladi.
Mavzuni o‘rgangandan so‘ng bilimlarni mustahkamlash va tuzatish, men
o‘quvchilarga "jumboqlar" yoki "to‘g‘ri javobni toping" printsipiga asoslangan
mashqlarni mustaqil ravishda bajarishni taklif qilaman. Misol uchun, "Ms Word 2016
uskunalar paneli" mavzusini o‘rganayotganda men bunday mashqlarni taklif qilaman:
jamoaga mos keladigan raqamni tanlang va uni jamoaning piktogrammasi yonidagi
ramkaga qo‘ying. Agar siz to‘g‘ri javobni tanlasangiz, "to‘g‘ri!" agar to‘g‘ri bo‘lmasa,
"yana urinib ko‘ring...". Mashqlar barcha raqamlar amalga oshmaguncha amalga
oshiriladi. Natijada talaba barcha jamoalarni eslaydi. Men darsning turli bosqichlarida
(kirish, oraliq, yakuniy) bilimlarni nazorat qilaman. Nazoratni amalga oshirish uchun
elektron testlardan foydalanishni afzal ko‘raman. Sinov natijalari ekranda ko‘rsatilgan
darsning tahlil jadvaliga kiritiladi. Savollarga javoblarini tahlil qilib, talabalar
o‘zlarining bilim darajasini mustaqil ravishda baholash, bo‘shliqlarni bartaraf etish va
o‘sish yo‘llarini belgilash imkoniyatiga ega. Dars tahlil jadvalida natijalarni o‘z-o‘zini
tahlil qilishni amalga oshirgandan so‘ng, Imkoniyati cheklangan o‘quvchilar bilan
o‘qigan talabalar o‘zlarining ish natijalarini o‘quv mashg‘ulotlarida tushuntirishda
ifodalangan refleks (munosabati) ni bajaradilar. Darsda refleksiv faoliyatni tashkil
qilish talabalarning nutqini, analitik qobiliyatlarni rivojlantirishning asosiy omilidir.
[4,
s.117].
Talabalar o‘z ishlarini shaxsiy fayl papkasida tashkil etishadi, bu esa o‘quv davrida
(elektron portfel) barcha kompyuter seminarlarini o‘z ichiga oladi. Bu ularning
bajarilishi, o‘z-o‘zini nazorat qilish uchun mas’uliyat tuyg‘usini rivojlantiradi va
o‘qituvchi har kimning bilim sifati haqida ishonchli ma’lumot oladi.
Shunday qilib, axborot texnologiyalari yordamida imkoniyati cheklangan talabalar
bilan talabalarning faoliyatini tashkil etish darsning har qanday bosqichida
ishlatilishida quyidagi natijalarga erishiladi:
* o‘quvchilarning o‘quv materiallarini yodlashni yaxshilashga qiziqishi va g‘ayratini
oshirish;
* mavzu materialini o‘rganish tezligini tanlash;
* muvaffaqiyatli vaziyatni yaratish;
* maqsadga erishishda mustaqillikni rivojlantirish;
* talabalarning kasbiy malakalarini rivojlantirishga ko‘maklashish;
[1, s.117].
Xozirgi kunda o‘qituvchi mutaxassislik fani bo‘yicha innovatsion usullarda yangi
materiallarni ishlab chiqarishning qiyosiy qulayligini va hayot davomida ta’limni
muvaffaqiyatli davom ettirish imkoniyatini ta’minlash xar bir pedagogning vazifasidir.
925
Достарыңызбен бөлісу: |