«Мектеп алды даярлық пәндерін оқыту әдістемесі»
жүктеу/скачать 92,92 Kb.
|
Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамыту мазмұны (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Жобаның зерттеу пәні
- Жоба жұмысының зерттеу әдістері
- Жобаның базасы: Жобаның жетекші идеясы
- 1 МЕКТЕПАЛДЫ ДАЯРЛЫҚ СЫНЫПТА КОММУНИКАТИВТІК ДАҒДЫЛАРДЫ ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
| Жоба тақырыбының мақсаты: Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамыту әдістемесін ғылыми-теориялық тұрғыда негіздеу.
Жоба тақырыбының мақсатына сүйене отырып, біз төмендегідей міндеттерді анықтадық: Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамытуды ғылыми әдебиеттерде зерделеу; Балалардың коммуникативтік дағдыларын дамытудың теориялық негіздерін айқындау; Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамыту әдістемесін модельдеу. Жобаның зерттеу пәні: Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамыту мазмұны Жоба жұмысының зерттеу нысаны: Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамыту үдерісі Жоба жұмысының зерттеу әдістері: ғылыми әдебиеттері шолу, сараптама жасау, талдау, саралау, байқау және бақылау. Жобаның болжамы: Егер мектепалды даярлық сыныпта коммуникатвитік дағдыларын дамыту үдерісінің мазмұны зерттелсе, онда тиімді әдістер мен модель негізінде үдерістің нәтижелілігін арттыруға болады, себебі ұсынылатын модель мен әдістер ғылыми-педагогикалық әдебиеттерге негізделген. Жобаның базасы: Жобаның жетекші идеясы: Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамыту іс-шаралар кешені Жоба екі кезеңде жүзеге асады: Жобаның бірінші кезең жоба аппаратын құру, тақырыптың өзектілігін айқындау және ғылыми әдебиеттердегі мәселенің зерделену деңгейін айқындауға бағытталды. Екінші кезеңі әдістер мен формалардан тұратын іс-шаралар кешенін қалыптастыруға бағытталған. Курстық жұмыс кіріспеден, негізгі бөлім, екі тарау және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. 1 МЕКТЕПАЛДЫ ДАЯРЛЫҚ СЫНЫПТА КОММУНИКАТИВТІК ДАҒДЫЛАРДЫ ДАМЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 1.1 Мектепалды даярлық сыныпта коммуникативтік дағдыларды дамытудың ғылыми-педагогикалық әдебиеттердегі зерделену деңгейі Тұлғаның дамуы, оның өмірлік белсенділігінің қалыптасуы ол өмір сүретін және дамитын әлеуметтік ортаға тікелей байланысты. Басқа адамдармен қарым – қатынас жасай отырып, бала ең маңызды әлеуметтік қажеттіліктердің бірін қанағаттандырады-қарым-қатынас қажеттілігі, психолог Л.И. Божовичтің пікірінше, бастапқы күшке ие, баланың психикалық дамуына түрткі болады, онымен бірге дамиды, оның басқа әлеуметтік қажеттіліктерін дамытуға негіз болады [3]. Бүгінгі мектеп жасына дейінгі баланың басқа адамдармен қарым-қатынасының ерекшеліктері оның дамуының қазіргі жағдайымен ғана емес: техникалық прогресс, әмбебап компьютерлендіру, сонымен қатар ата-ана мен қоғамдық қатынастармен анықталады. О. Е. Смирнова мектепке дейінгі білім берудегі қазіргі заманғы жағымсыз тенденциялардың бірі ретінде балалардың ерте дамуына деген ұмтылысты және соның салдарынан мектепке дейінгі баланың эмоционалды және әлеуметтік саласын дамытатын сюжеттік-рөлдік ойынға бағытталған дидактикалық ойындарға артықшылық береді [2]. Д. И. Фельдштейн біздің заманымыздың жағымсыз тенденцияларының бірі ретінде экранға тәуелділікті атайды [4]. Айта кету керек, қазіргі уақытта мектеп жасына дейінгі балалардың коммуникативті дамуы мәселелері өте проблемалы және өзекті болды. Қарым-қатынастағы құзыреттілік пен сауаттылық бүгінде өмірдің кез-келген саласында сәттілік факторларының бірі болып табылады. Қарапайым қарым-қатынас дағдыларының болмауы ұжымда ғана емес, сонымен бірге отбасында да көптеген қақтығыстарға әкелуі мүмкін. Табысты болу үшін коммуникативті белсенді, әлеуметтік Құзыретті, әлеуметтік шындыққа бейімделген, қарым-қатынас процестерімен тиімді өзара әрекеттесуге және басқаруға қабілетті болу керек. Қарым-қатынас дағдыларын дамыту мектепалды даярлық мектеп жасында мақсатты қарым-қатынасқа итермелеу арқылы маңызды. Қарым – қатынас кез-келген сабақтың ажырамас бөлігі болып табылады, сондықтан оқушылардың коммуникативті дағдыларын қалыптастыру оқу процесінің сапасын арттыруға әкеледі. Қазіргі уақытта коммуникативті дағдыларды қалыптастыру шарттарын іздеу білім алушылардың оқу процесінде топтық, бірлескен жұмысын ұйымдастыруға байланысты бағытта жүруде. Коммуникативті дағдыларды дамыту бойынша мақсатты жұмысты бірінші сынып оқушыларының бейімделу процесінде жүзеге асыру маңызды, бұл оның сәттілігін қамтамасыз етеді. Тәрбиеленушілердің жеке тұлғасын жан-жақты дамыту мына бағыттар бойынша: - физикалық дамыту; - коммуникативтік дағдыларды дамыту; - танымдық және зияткерлік дағдыларды дамыту; - шығармашылық дағдыларын, зерттеу іс-әрекетін дамыту; - әлеуметтік-эмоционалды дағдыларды қалыптастыру арқылы іске асырылады. Мектепалды даярлық сынып оқушыларының қарым-қатынас дағдылары, әдетте, жеткіліксіз дамыған. Әлеуметтік белсенділігі төмен, жалғыздыққа бейім балалар бар-олар оқуды, құрастырушыны жинауды, отыруды және ойлануды ұнатады. Кейбір балалар құрдастарымен қарым-қатынаста өте сәтті емес әлеуметтік стратегияларды қолданады. 6-11 жас балалардың қарым-қатынасын дамытуға сезімтал, олар бір-бірінің мінез-құлқын бақылауға және бағалауға, диалог жүргізуге және т.б. үйренеді, бұл баланың педагогика тұжырымдамасы тұрғысынан ерекше тұлға ретінде қалыптасуындағы коммуникативті дағдылардың жетекші рөлін анықтайды. Осылайша, мектепалды даярлық сынып оқушыларында коммуникативті дағдылар мен дағдыларды қалыптастыру өте өзекті мәселе болып табылады, өйткені бұл дағдылардың қалыптасу дәрежесі балаларды оқытудың тиімділігіне ғана емес, сонымен бірге олардың әлеуметтену процесіне және жалпы тұлғаның дамуына әсер етеді. Қарым-қатынас дағдылары мен дағдыларын игеруге өзін, басқаларды, қоршаған әлемді зерттеуге, әртүрлі рөлдерді сынап көруге мүмкіндік беретін, сонымен қатар өзінің дүниетанымын, бағалау жүйесі мен құндылықтарын қалыптастыруға ықпал ететін ойын ықпал етеді. Мектепалды даярлық жасына қарай ойын әрекеті өзінің маңызды рөлін жоғалтпайды. Демек, коммуникативті дағдыларды игеру бойынша жұмысты ойын түрінде, қызықты түрде жүргізген жөн. Л. В. Занков оқыту, тәрбиелеу және дамыту біртұтас процесс, ал ойын осы процестің барлық компоненттерін қамтиды деп тұжырымдады[6]. Оқу орындарында олар қарым-қатынасты арнайы үйретпейді, ал өмір әр адам өз бетінше қарым-қатынас дағдыларын игере алмайтындығын көрсетеді. Осыған байланысты тұлғааралық, топтық және әлеуметтік деңгейлерде проблемалар, қақтығыстар туындайды. Білім беру нәтижесінде адам басқа адамдармен қарым-қатынас жасауға мүмкіндік беретін біртұтас сапаны қалыптастырады. Жалпы мәдениетті, қарым-қатынас мәдениетін, қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру адамның бүкіл өмірі мен қызметі барысында үздіксіз жалғасады. Мектеп алды даярлық жасы мектептегі оқытуға қарым-қатынастың ең жүйелі түрі ретінде кірумен, осы кезеңдегі жетекші іс-әрекет ретінде оқу іс-әрекетіне қосылумен байланысты, бұл көрнекі-бейнелі нақты жағдайдан дерексіз ойлауға, маңызды байланыстарды бөліп көрсетуге, пайымдаулар құруға, қорытынды жасауға, қорытынды жасауға мүмкіндік береді. Біріншіден, ауызша сөйлеудің аналогы болып табылатын жазбаша сөйлеуді меңгеру және оны сөйлемдердің ұзындығын ұлғайту, сөйлемнің кіші мүшелерінің санын көбейту арқылы жетілдіру. Мектеп алды даярлық жасының соңына қарай логикалық және коммуникативті сөйлеу функцияларын дамыта отырып, еріктілік пен рефлексияны дамыта отырып, тұжырымды логикалық және дәйекті түрде құру дағдысы қалыптасады. Сөйлеудің сипаттамалық-баяндау түрі пайымдаумен, дәлелдеуге көшумен ауыстырылады. Сөйлеу әрекетінің рецептивті түрлерінің қалыптасу ерекшеліктерін талдау оқу кезінде түсіну механизмінің өсіп келе жатқан рөлін, оқушылардың тыңдау кезінде мәтіннің негізгі идеяларына сүйену тенденциясын, мәтіннің барлық мазмұнын түсіну, оны құрылымдық және логикалық түрде ұйымдастыру қабілетін көрсетеді. Сондай-ақ, коммуникативті көзқарастың тыңдалған мәтінді сақтауға оң әсері атап өтілді. Жалпы, мектеп алды даярлық оқушысының лингвистикалық тәжірибесі тілдік құралдарды жинақтау және сөйлеу және коммуникативті қызметтегі айтарлықтай сандық өзгерістер арқылы артады. жүктеу/скачать 92,92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|