"Мектепалды білім беру"пәні бойынша дәрістердің тезистері Дәріс сабағы Курсқа кіріспе. Жоспар
Үлкен мектеп жасына дейінгі балалардың дене тәрбиесі
жүктеу/скачать 107,64 Kb.
|
Лекциялар
- Бұл бет үшін навигация:
- Мектеп жасына дейінгі балалардың моторикасын дамыту ерекшеліктері
| 2. Үлкен мектеп жасына дейінгі балалардың дене тәрбиесі.
Дене тәрбиесінің мақсаты-балалардың салауатты өмір салтын қалыптастыру. Дене тәрбиесі процесінде сауықтыру, білім беру және тәрбие міндеттері жүзеге асырылады. Сауықтыру міндеттерінің ішінде балалардың өмірін қорғау және денсаулығын нығайту, жан-жақты физикалық даму, дене функцияларын жетілдіру, белсенділік пен жалпы өнімділікті арттыру ерекше орын алады. Жас ерекшелігін ескере отырып, сауықтыру міндеттері неғұрлым нақты түрде анықталады: омыртқаның иілуін қалыптастыруға, аяқтың доғаларын дамытуға, байлам-буын аппаратын нығайтуға көмектесу; барлық бұлшықет топтарының, әсіресе экстензорлы бұлшықеттердің дамуына ықпал ету; дене бөліктерінің дұрыс қатынасы; жүрек-тамыр және тыныс алу жүйесінің қызметін жақсарту. Сонымен қатар, балалар ағзасының даму ерекшеліктерін ескере отырып, балалардың жалпы өнімділігін арттыру маңызды, міндеттер нақты түрде анықталады: дұрыс және уақтылы сүйектенуге, омыртқаның иілуін қалыптастыруға және терморегуляцияның дұрыс дамуына ықпал ету. Орталық жүйке жүйесінің қызметін жетілдіру: қозу және тежелу процестерінің тепе-теңдігіне, олардың қозғалғыштығына, сондай-ақ қозғалтқыш анализаторын, сезім мүшелерін жақсартуға ықпал ету. Мектеп жасына дейінгі балалардың моторикасын дамыту ерекшеліктері: Үлкен мектепке дейінгі жас. Омыртқа негізінен өзгеріске икемді болғанымен қалыптасады, сондықтан балалардың қалпын бақылау керек. Меншікті салмақ, бұлшықет күші, олардың қызметі артады. Өмірдің алтыншы және жетінші жылдарында қозғалыстардың дамуында сапалы секіріс болады, экспрессивтілік, тегістік және дәлдік пайда болады, әсіресе жалпы даму жаттығуларын орындау кезінде. Балалар қозғалыс ритағын жақсы меңгереді, бір қарқыннан екіншісіне тез ауысады. Дене бөліктерінің, заттардың кеңістіктік орналасуы дәлірек бағаланады. Балалар жеке жаттығуларды орындау кезінде қателіктерді байқай бастайды, қарапайым талдауға қабілетті. Олар қозғалыс мазмұнында оның негізгі элементтерін ғана емес, бөлшектерін де ажырата алады. Олар іс-әрекеттегі нәзік қозғалыстарды игере бастайды. Нәтижесінде жүгіруден ұзындық пен биіктікке секіру, арқанмен секіру, полюс пен арқанға өрмелеу, қашықтыққа және нысанаға лақтыру, екі доңғалақты велосипед, коньки тебу, шаңғы тебу және жүзу сәтті игерілді. Қозғалыстарды бағалау нақтылыққа, объективтілікке ие болады, өзін-өзі бағалау пайда болады. Олар қозғалыстардың сұлулығын, әсемдігін түсіне бастайды. Балалар қателеспейді, аз қайталау қажет. Жаттығуларды әртүрлі нұсқаларда орындау мүмкіндігі бар. Балалар командалық ойындар мен эстафеталарда ұжымдық нәтижеге қол жеткізуге тұрақты қызығушылық танытады, ашық ойындарды өз бетінше өткізу қабілеті қалыптасады. Физикалық және жүйке кернеуі ұзақ болмауы керек. Сондықтан жаңа жаттығулар белгілі жаттығулармен біріктіріліп, жаттығулар арасында демалу үшін кідірістер жасалады. Білім беру міндеттері балаларда моторика мен дағдыларды қалыптастыруды, физикалық қасиеттерді дамытуды; оның өміріндегі физикалық жаттығулардың рөлін, өз денсаулығын нығайту жолдарын қарастырады. Жүйке жүйесінің икемділігінің арқасында балаларда моторика салыстырмалы түрде оңай қалыптасады. Олардың көпшілігі (жорғалау, жүгіру, серуендеу, шаңғы тебу, велосипед тебу және т.б.) балалар күнделікті өмірде көлік құралы ретінде пайдаланады. Моторика қоршаған ортамен байланысты жеңілдетеді және оның танымына ықпал етеді. Дене жаттығуларын дұрыс орындау бұлшықеттердің, байламдардың, буындардың, сүйек жүйесінің дамуына тиімді әсер етеді. Мектеп жасына дейінгі балаларда қалыптасқан қозғалыс дағдылары оларды мектепте одан әрі жетілдірудің негізін құрайды және болашақта спортта жоғары нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Балалардың моторикасын қалыптастыру процесінде күрделі қозғалыстарды және осы қозғалыстарды (еңбек операцияларын) қамтитын әртүрлі әрекеттерді оңай игеру қабілеті дамиды. Жас ерекшеліктері бойынша қозғалыс дағдыларының көлемі бағдарламада. Бірінші сынып оқушыларында саптық, жалпы дамыту жаттығуларын, негізгі қимылдарды, спорттық жаттығуларды орындау дағдыларын қалыптастыру қажет. Сонымен қатар, балаларға спорттық ойындар ойнауға және спорттық ойындардың элементтерін (баскетбол, хоккей, футбол және т.б.) орындауға үйрету керек. Бұл жаста жеке және қоғамдық гигиенаның бастапқы дағдыларын (қолды жуу, костюмге, аяқ киімге күтім жасау және т.б.) тәрбиелеу маңызды болады. Алынған білім балаларға дене шынықтырумен саналы және толыққанды айналысуға, дене шынықтыру құралдарын өз бетінше пайдалануға мүмкіндік береді. Тәрбиелік міндеттер балалардың жан-жақты дамуына (ақыл-ой, адамгершілік, эстетикалық, еңбек), олардың дене шынықтырумен жүйелі түрде айналысуға деген қызығушылығы мен қажеттілігін қалыптастыруға бағытталған. Оқу орындарындағы дене тәрбиесі жүйесі балалардың жас және психологиялық ерекшеліктерін ескере отырып құрылады. жүктеу/скачать 107,64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|