Мектепке дейінгі балалардың есі Рахым Мәдина Өскенбай Жаңылай 103-26а Ес



бет1/4
Дата07.01.2022
өлшемі0,86 Mb.
#19626
  1   2   3   4

Мектепке дейінгі

балалардың есі

Рахым Мәдина

Өскенбай Жаңылай

103-26а


Ес
  • Ес туралы жалпы ұғым
  • Естің түрлері
  • Ұмыту және оның түрлері
  • Есті дамыту және тәрбиелеу

Ес – сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының адам миында сақталып, қайтадан жаңғыртылып, танылып, ұмытылуын бейнелейтін процесс

Ес процесінің негізі болып табылатын байланыстарды психологияда ассоциация деп атайды

Ойда қалдырылатын не қайта жаңғыртылатын нәрсенің сипатына қарай ес 4-ке бөлінеді

Қозғалыс есі

Образдық ес

Логикалық ес

Эмоциялық ес

Қимыл-қозғалыс есі дегеніміз — ойын, спорт, еңбек, оқу әрекеттеріне байланысты әр түрлі қимыл-қозғалыстар мен әрекеттерді есте қалдырып, оларды қайта жаңғыртып отыру.

Эмоциялық ес бойынша адам басынан кешіргендерін еске түсіргенде бозарады не қызарады. ґйткені, оның басынан өткен әр алуан жағдайлар оған күшті әсер етіп, эмоциялық күйге ұшыратады.

Образдық ес заттар мен құбылыстардың қасиеттерін, нақты бейнесін ойда қалдырып, қайта жаңғыртуда айқын көрініс береді. Естің бұл түрі арқылы табиғат көрінісі, бастан кешкен оқиғалар, дыбыс, иіс, дәм жаңғыртылады. Егер қалыпты дамыған адамдар үшін есту есі мен көру есінің маңызы зор болса, ал соқыр, саңырау адамдарда мұның есесіне сипау, иіс, дәм естері өте жақсы дамып, басқа естердің кемістіктерін толықтырады. Бейнелі ес, әсіресе, көркемөнер кәсібімен шұғылданатын адамдарда жоғары әрі өте нәзік түрде дамыған.

Сөздік-мағыналық (логикалық) ес ұғым, пікір, ой қорытындылары сияқты түрлі пішімдер арқылы із қалдырып отырады. Ойдың қандай формасы болса да тілмен, сөзбен байланысты. Естің бұл түрінің сөздік-мағыналық (логикалық) деп аталуы да сондықтан. Сөздік-мағыналық ес оқушылардың білім жүйесі мен оқу материалдарын есте сақтауында жетекші мәнге ие.

Қандай объектіні болмасын әдейілеп есте қалдыру үшін мынандай шарттарды орындау қажет



3.Оқылатын шығарманы жоспарлай алу

4.Мағыналы есте қалдыру – нәрсенің мәнін түсіну

5.Шығарманың байланыс жүйелерін елестетуге арналған схема, чертеж, таблицалар сызу

Қайта жаңғырту

Еріксіз

Арнайы


Ұмыту түрліше жағдайларда көрініс табуы мүмкін. Бірде ұмыту объектіні әдейілеп еске түсіруге не тануға мүмкіншіліктің жоқтығынан пайда болады , енді бірде объектіні қате тану, не әдейілеп еске түсіре алмаудан болады.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет