Мемлекет және азаматтық қоғам Тулепбергенов Адильхан

Шектелген монархияда монархтың өкілеттігі конституциямен шектеліп (конституциялық монархБасқарудың мұндай формасы 30-дан астам елде жүзеге асырылатын болса, соның ішіндегі 11 ел еуропалық мемлекетт болып табылады. Контитуциялық монархияның өзі дуалистік және парламенттік болып екіге бөлінеді. Дуалисті монархияда монарха атқарушы билікті тікелей басқарса (Иордания, Марокко), парламенттік монархияда шынайы билік мемлекет басшысында емес, парламент тағайындайтын үкімет ия деп аталуы осыдан), мемлекеттік биліктің тәуелсіз өкілетті органдары жұмыс істейді. басшысында болады (Ұлыбритания, Бельгия, Нидерланды, Швеция, Норвегия, Дания, Испания, Жапония және т.б.). Шектелген монархияда (әсіресе, парламенттік монархияда) мемлекет басшысында шынайы билік жоқ, ол тек мемлекет атынан өкілдік функцияны атқарады. Дегенмен, монархия басқару формасы ретінде сақталып қана қоймай, қайта қалпына келтіріліп, (мысалы, 1978 ж. Испанияда) саяси жүйенің мықты кепілі болуы мүмкін. Бұл ойды 1975 ж. Жапонияда жүргізілген сұраулардың нәтижесі растайды, сұралғандардың 80 пайызы император статусының сақталуын қолдаған. Сондай-ақ, 1997 ж. Ұлыбританиядағы және 1999 ж. Аргентинадағы дәл осындай сұраулардың нәтижесінде халықтың басым көпшілігі монархиялық басқару формасын жақтай отырып, монархиялық отбасыны асырау үшін салық төлеуге келісім берген (бір жылда 8 млн. фунтқа жуық).

Республика

Республика — мемлекеттік биліктің жоғарғы органдарын белгілі бір мерзімге халық сайлайтын, не болмаса өкілдік мекемелері құратын басқару формасы. Бұл басқару формасында жоғарғы органдар сайлаушылардың алдында барлық жауапкершлікті алады.

Республиканың өзгешелігі

• Әрдайым бірнеше билік органдары болады, сондай-ақ органдардың арасындағы өкілеттілік жеке-жеке бөлінеді, яғни белгілі орган басқа бір органнан тәуелсіз;
• Мемлекет басшысы — Президент;
• Биліктің жоғарғы органдары және лауазым иелері халық алдында жауапкершілік көтереді.

Республика түрлері