Қазақстанның діни саясаты- мемлекет қауіпсіздігінің негізі. Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезі.
Жауап: Қазақстан "өркениеттер қиылысы" деп аталады. Біздің республикамыз ең ірі әлемдік діндер – ислам, христиан және буддизм арасындағы табиғи шекара болып табылады. Ғасырлар бойы мұнда әртүрлі халықтар мен этностардың өкілдері бірге өмір сүріп, жұмыс істеді. Мұнда өзара байыту мен өркендеуге ықпал ететін берік мәдени және экономикалық байланыстар дамыды. Бұл орасан зор байлықты ел халқы сақтап қалуға және өз ұрпақтарына беруге тырысады. Қазақстан өзінің мемлекеттік тәуелсіздігінің 25 жылы ішінде өзінің қазақстандық жолымен жүріп, этносаралық және конфессияаралық келісім қоғамының өзіндік бірегей моделін құра алды.
Бүгінгі таңда біздің елімізде 130-дан астам ұлт пен этникалық топтардың өкілдері тұрады. 18 конфессия ұсынған діни бірлестіктердің саны 3088-ге жетті. Президент пен Үкімет республиканы дамытудың стратегиялық ресурсына айналдыра алды. Сондықтан да Мемлекет басшысы Қазақстанның этномәдени және конфессиялық сан алуандығы – бұл қазақстандықтарға басқа халықтармен құнды мәдени жетістіктермен алмасуға мүмкіндік беретін орасан зор байлық, бүкіл қоғамымыздың ортақ игілігі екенін әрдайым атап көрсетеді.
Әлемдік және дәстүрлі діндердің озық дәстүрлерін құрметтей және қолдай отырып, Қазақстан халқы қазіргі заманғы зайырлы мемлекет құруда. Дін саяси және мемлекеттік процестерге кірмейді. Өз кезегінде мемлекет діни қауымдардың өміріне араласпайды, олардың әлеуметтік, салттық, ағартушылық және басқа да міндеттерін толыққанды жүзеге асыруы, қоғамдық өмірге терең интеграциялануы үшін либералды жағдайлар жасайды. Конфессиялардың ішкі өміріне араласпау саясатын ұстана отырып, мемлекет олардың арасындағы диалогтың дамуын ынталандырады, олардың өз функцияларын толық жүзеге асыруына ықпал етеді. Қазақстан түрлі діндердің, Мәдениеттер мен өркениеттердің бейбіт қатар өмір сүруінің бай, тарихи баға жетпес тәжірибесін жинақтады. Бұл өз кезегінде ел халқының көпшілігінің ұқсас құндылық бағдарларын қалыптастыруға, конфессияаралық келісім мен өзара құрметтің толерантты ахуалын жасауға ықпал етті.
Әлемде туындайтын этносаралық және конфессияаралық қақтығыстар аясында конфессияаралық және дінаралық диалогты нығайтудағы бірегей қазақстандық тәжірибе жаһандық деңгейде сұранысқа ие болды. Сондықтан біздің жас мемлекетіміздің елордасы – Астананың тұрақты кездесу орнына және әлемдік діндер дәстүрлерінің діни көшбасшылары үшін сұранысқа ие диалог алаңына айналуы кездейсоқ емес. Әлемдік қоғамдастықтың діни лидерлерінің диалогында шешуші және маңызды орын дін мен оның тұрақты рухани құндылықтарына тиесілі екені белгілі. Бұл-әліпбилік ақиқат. Адам, әрине, отбасында, ортада, қоғамдастықта және қоғамда алатын құндылықтар мен білімнің тасымалдаушысы. [2]
Практикалық шындық көрсеткендей, қазіргі әлемдегі шиеленіс пен қақтығыс факторларының бірі – әртүрлі діндер мен мәдениеттерге жататын әртүрлі қауымдастықтардың өкілдері-адамдар арасында тиісті өзара түсіністіктің болмауы. Қазақстанның жетекші саясаткерлері мен сарапшылары дәл тиісті өзара түсіністіктің болмауында діни негіздегі жанжалдардың табиғаты жатыр, мысалы: карикатуралық суреттерден туындайтын жанжалдар, қауымаралық қақтығыстар, ғибадат ғимараттары мен жерлеулерді қорлау, мигранттар мен басқа дін өкілдеріне қатысты жасанды жылытылатын қорқыныш, сондай-ақ басқа жеке адамның рухани тәртібінің құндылықтарын қабылдаудан бас тарту, түсінбеу.
Айта кету керек, өкінішке орай, діннің қасиетті мұраттарының астына жасырынған идеология адамдар арасында алауыздық пен сенімсіздік тұқымын себетін, планетамыздың әртүрлі бұрыштарындағы азаматтардың көңіл-күйіне әсер ететін діни экстремизм мен террордың қаупі азаймайды. Біздің замандастарымыз 2001 жылдың 11 қыркүйегінде АҚШ-та бүкіл әлемді дүр сілкіндірген қайғылы оқиғаларды еске алады. Бұл оқиғаның драмасы бірнеше сағат ішінде 5000 – нан астам адам қайтыс болды – Американың да, басқа 91 мемлекеттің азаматтары, соның ішінде посткеңестік кеңістіктегі елдер. Бұл жағдайлар, өз кезегінде, осы проблема факторларының мәнін белсенді зерттеудің және қазіргі әлемнің одан әрі дамуына ықпал ететін жаңа тәсілдер мен қағидаларды іздеудің алғышарты болып табылады.
Қазақстан Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасы бойынша қазіргі заман тарихында бірінші болып дінаралық және өркениетаралық диалогты ілгерілетумен айналысты, енді басқа елдер мен блоктар да осы игі бастамаға үлес қосқысы келеді. Қазақстан Халықаралық құқық субъектілері арасында алғашқылардың бірі болып өзіне жауапкершілік алды және іс жүзінде әртүрлі әлемдік және дәстүрлі діндер мен конфессиялар көшбасшылары арасындағы диалогты ілгерілетумен айналыса бастады. Мемлекет басшысының ойынша, сенім мен өзара түсіністік негізінде құрылған Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері арасындағы диалог осы саладағы халықаралық ынтымақтастық үшін кең перспективалар ашады және зорлық-зомбылық, экстремизм және терроризм сияқты біздің заманымыздың жағымсыз көріністерін жеңуге ықпал етеді [1].
Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының I съезі 2003 жылғы 23-24 қыркүйекте Астанада өтті. Оның жұмысына ислам, христиан, иудаизм, синтоизм, индуизм және буддизмнің ең беделді өкілдері қатысты.
Қазақстанның конфессияаралық форумды өткізу жөніндегі бастамасын іске асырудың сөзсіз жетістігі съезге қатысушылардың жоғары деңгейі мен өкілдік құрамы болды. Діндер диалогы I Съездің тұжырымдамалық идеясы және дауларды шешу құралы ретінде конфессияаралық және ұлтаралық қатынастардағы зорлық-зомбылық пен террор әдістеріне қарсы болды. Съезд қатысушылары арасында қазіргі әлемдегі діннің рөлі және кез келген діннің негізгі моральдық құндылықтарының жалпыадамзаттық сипаты туралы ашық пікір алмасылды.
Ерекше және есте қаларлық оқиғаға айналған Форум бүкіл әлем халқының бейбіт және лайықты өмірі үшін түрлі дін өкілдерінің ынтымақтастығы мен бірлігі идеясын іске асырудың өзектілігі мен қажеттілігін көрсетті. Съезд идеясын әлемнің к. Аннан, Дж.Буш, М.Тэтчер, Цзяньцземин, Н.Манделла, Дж. д ' Эстен және басқалар.
Форум қорытындысы бойынша рухани көшбасшылар болашақта үйлесімді әлемнің негізі ретінде адамзат үшін бейбітшілік пен прогресті қамтамасыз ету және қоғамдарда тұрақтылықты сақтау бойынша бірлескен іс-қимылдар туралы мәлімдейтін Декларация қабылданды. Іс-шараның табысы I Съездің шешімінде бекітілді, дінаралық форумды тұрақты негізде – үш жылда кемінде бір рет өткізу.
Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының II съезі 2006 жылғы 12-13 қыркүйекте Астана қаласында өтті. Съезд форум өткізу үшін арнайы салынған "Бейбітшілік және Келісім Сарайы" жаңа ғимаратында өтті.
Форум "Дін, қоғам және халықаралық қауіпсіздік" атты жалпы тақырыпта екі негізгі бағыт аясында өтті: "Діни сенім бостандығы және басқа дін ұстанушыларын құрметтеу" және "дін көшбасшыларының халықаралық қауіпсіздікті нығайтудағы рөлі". Екінші форум жұмысына 29 делегация қатысты.
Бірінші күні" Дінаралық диалог қағидаттары " қабылданды, онда Съезд жұмысы барысында қатысушылар басшылыққа алған негізгі құрауыштар көрініс тапты. Екінші съездің қорытындысы бойынша оған қатысушылар барлық діндер мен этникалық топтардың өкілдерін мәдени және діни айырмашылықтар негізінде қақтығыстарға жол бермеуге шақыратын бірлескен Декларация қабылдады. Бұл құжат "қарсы тұру идеологиясын" "әлем мәдениетіне"ауыстырудың жаһандық қажеттілігін көрсетеді.
Достарыңызбен бөлісу: |