Метеорологиялық-климатологиялық энциклопедия

зерттейді. Биоклиматология ауаны түрлі зиянды газдан қорғау үшін 
пайдаланылады. Биоклиматология - климаттың тіршілікке әсері 
туралы ілім. Климаттың адамның денсаулығы мен қарекетіне және 
жануарлар мен ӛсімдіктердің ӛсіп-ӛнуіне әсерін зерттейді. 
Биоклиматологияны биологиялық ғылымдармен байланыстырады; 
оның маңызды бӛлімдеріне агроклиматология мен медициналық 
климатология жатады. 
БИОМАССА (гр. bios - ӛмір және масса) — бір түрдің, түрлер 
тобының 
немесе 
бүтіндей 
бірлестіктердің 
(ӛсімдік,микроорганизм және 
жануарлардың) тіршілік ететін 
мекенінің бірлік бетіне не кӛлеміне келетін жалпы массасы; аудан 
немесе кӛлем (г/м
2
немесе г/м
3
) бірлігіне салмағы бойынша 
ӛрнектелген тірі ағзалар мӛлшері. Ӛлшем бірліктері: кг/га, г/м
2
, 
г/м
3
, 
кг/м
3
, т.б. 
Ӛсімдіктердің 
биомассасы фитомасса, 
жануарлардың 
биомассасызоомасса деп 
аталады. 
Экожүйеде энергияның таралуы 
мен 
орташа 
биомассаның 
арасындағы 
байланысты 
анықтау 
үшін 
Дж/м
2
ӛлшемі 
пайдаланылады. Құрлықтағы гетеротрофты организмдердің ішінде 
топырақта тіршілік ететін микроорганизмдердіңбиомассасы ӛте 
жоғары болады. Атап айтқанда, жауын құртының тіршілік ету 
ортасына байланысты биомассасы 200 — 1500 кг/га аралығында 
болады. Сүтқоректілер мен құстардың орташа жылдық биомассасы 
1 — 15 кг/га (бірақ бұл кӛрсеткіш құстардың қыстауы мен қоныс 
аударуы кезінде 
жоғары 
болады). 
Биосферадағы 
тірі 
организмдердің жалпы биомассасы, әр түрлі есептеулерге 
қарағанда 1,8х10
12
— 2,4х10
12
т болуы мүмкін. 
БИОТА – 
белгілі 
бір 
аумақта тіршілік ететін 
әр 
түрлі ӛсімдіктер мен жануарлардың тарихи қалыптасқан топтары. 
Биотаның биоценоздан айырмашылығы биотақұрамына бір-біріне 
ешқандай байланысы жоқ 
түрлер 
де 
кіреді 
(мысалы, аю мен балық, бақа мен жылан, т.б.). 

жүктеу/скачать 4,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: