Microsoft Word Oқу сауаттылығы 100-нұсқа
жүктеу/скачать 4,44 Mb. Pdf көрінісі
|
O 1179 u sauattyly 1171 y 100-n 1201 s 1179 a
| ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
105 E)Соғыста аттан құлап, аяғын жарақаттағандықтан 10.Үзіндіден ƏӘмір Темірдің қандай қасиетін көруге болады? «Мазарымды ашқан адам менен де қорқынышты бір дұшпанға тап болады» A)Көріпкел B)Ақылды C)Білімді D)Саясаткер E)Батыр 11.Мəәтіннің стилі қандай? A)Ғылыми стиль B)Ауызекі сөйлеу стилі C)Ресми іс-қағаздар стилі D)Көркем əәдебиет стилі E)Публицистикалық стиль 12.ƏӘмір Темірге неліктен Гурган атағы берілді? A)Қиратқан қалаларын қалпына келтіргендіктен B)Шыңғыс ханның ұрпағына үйленгендіктен C)Түрік қағанатын басқарғандықтан D)Жошы ұрпағымен отбасын құрғандықтан E)Белх билеушісі болғандықтан 1.Мидия, Лидия, Вавилония жəәне Египетті басып алған парсы патшасы Кир ендігі кезекте өзіне көмектескен сақ жеріне көзін алартады. Кең далада емін-еркін жүріп өскен сақтардың күш-қуатын білетін Кир массагеттер жерін айламен өз қарамағына өткізуді қарастырады. 2. Бұл кезде сақ патшасы қайтыс болып, елді оның жесірі Томирис басқарып тұрған еді. Осы сəәтті жақсы пайдаланғысы келген Кир елшісі арқылы Томириске құда түсіп, əәйел қылып алғысы келетінін білдіреді. Бірақ Томирис Кир өзіне емес, массагеттер патшалығына құда түсіп отырғанын түсініп, оның ұсынысынан бас тартады. 3.Тарихи аңыздарға қарағанда, Кир Томиристің жауабына қанағаттанбай, əәскерлеріне жарлық беріп, соғысқа дайындала бастайды. Жауынгерлеріне қажетті азық-түлік, қару-жарақ өткізу үшін Аракс (қазіргі Арыс немесе Сыр өзені болуы мүмкін. - А.ƏӘ.) өзеніне көпір салуға құрылысшыларына əәмір береді. Өзенге көпір салынып, жеріне қауіп төнгенін сезген сақ патшасы: – Мидия патшасы! Сен өз патшалығыңды билеп алсаң да жетеді. Біздің жерге көзіңді тікпе. Соғыспай-ақ қояйық. Ал бұл айтқанға көнбесең, көпір салып əәуре болмай-ақ қой. Егер сақ жерінде соғысқың келсе, біз үш күндік жерге шегінейік. Сендер еш алаңсыз өзеннен өтіп алыңдар. Оған да көнгің келмесе, онда сендер үш күндік жерге шегініңдер, біз сендердің жерлеріңе өтіп, сонда соғысайық, - деп елші арқылы сəәлем айтады. 4.Уəәзірлерімен ақылдаса келе Кир сақ жерінде соғысуды қалайды. Томирис айтқан уəәдесі бойынша үш күндік жерге шегініп, парсы əәскерлеріне Аракс өзенінен өтуге мүмкіндік береді. Бірнеше күндерден кейін парсылар мен сақтардың барлаушы топтары кездесіп, қиян-кескі арпалыс басталады. Қайшыласқан айқаста |