Байланысты: O 1179 u sauattyly 1171 y 100-n 1201 s 1179 a
ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ 67
D)Қиратқан қалаларын қалпына келтіргендіктен
E)Түрік қағанатын басқарғандықтан
9. Мəәтіннің стилі қандай?
A)Публицистикалық стиль
B)Ауызекі сөйлеу стилі
C)Ғылыми стиль
D)Көркем əәдебиет стилі
E)Ресми іс-қағаздар стилі
10. ƏӘмір Темірдің қабірі қай жерде орналасқан?
A)Таққа отырған жерінде
B)Басып алған жерінде
C)Қайтыс болған жерінде
D)Жорықта жүрген жерінде
E)Туған жерінде
11. ƏӘмір Темірге неліктен Ақсақ Темір аты берілген?
A)Соғыста аттан құлап, аяғын жарақаттағандықтан
B)Аяғы кем болып туылғандықтан
C)Егде шағында соғыста аттан құлап, аяғын жарақаттағандықтан
D)Дұшпандары жек көргендіктен
E)Соғыс кезінде аяғына оқ тигендіктен
12.Мəәтінге сəәйкес орыстар неліктен жер көлемін ұлғайтып, үлкен мемлекет
құра алды?
A)ƏӘмір Темір Ұлы Түрік хандығын басқара алмағандықтан
B)ƏӘмір Темір Алтын Орданы құлатқандықтан
C)ƏӘмір Темір Анадолыны басып алғандықтан
D)ƏӘмір Темір орыстарға жаулап алған жерлерін бергендіктен
E)ƏӘмір Темір Орта Азияны билей алмағандықтан
1. Мидия, Лидия, Вавилония жəәне Египетті басып алған парсы патшасы Кир
ендігі кезекте өзіне көмектескен сақ жеріне көзін алартады. Кең далада емін-еркін
жүріп өскен сақтардың күш-қуатын білетін Кир массагеттер жерін айламен өз
қарамағына өткізуді қарастырады.
2. Бұл кезде сақ патшасы қайтыс болып, елді оның жесірі Томирис басқарып
тұрған еді. Осы сəәтті жақсы пайдаланғысы келген Кир елшісі арқылы Томириске
құда түсіп, əәйел қылып алғысы келетінін білдіреді. Бірақ Томирис Кир өзіне емес,
массагеттер патшалығына құда түсіп отырғанын түсініп, оның ұсынысынан бас
тартады.
3. Тарихи аңыздарға қарағанда, Кир Томиристің жауабына қанағаттанбай,
əәскерлеріне жарлық беріп, соғысқа дайындала бастайды. Жауынгерлеріне қажетті
азық-түлік, қару-жарақ өткізу үшін Аракс (қазіргі Арыс немесе Сыр өзені болуы
мүмкін) өзеніне көпір салуға құрылысшыларына əәмір береді. Өзенге көпір
салынып, жеріне қауіп төнгенін сезген сақ патшасы:
– Мидия патшасы! Сен өз патшалығыңды билеп алсаң да жетеді. Біздің жерге
көзіңді тікпе. Соғыспай-ақ қояйық. Ал бұл айтқанға көнбесең, көпір салып əәуре