ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
79
құстардың емханасында сауығып шыққан. Арабтар оның əәрқайсысына құны 2 мың
доллар тұратын электрондық қондырғылар тақты. Салмағы бар-жоғы 9 грамдық
күннен қуат алатын спутниктік жабдық арқылы сұңқарларды болашақта да
бақылауға болады. Дəәстүр бойынша əәрбір сұңқардан кейін оның соңынан көгершін
ұшырылды. Бұл əәдіс жыртқыш құстың аңшылық машығын есіне түсіруі үшін
қажет.
13. Мəәтінде кейіпкер көзқарасы қай азатжолда бейнеленген?
A)2
B)5
C)1
D)3
E)4
14. Неліктен сұңқарды ұшырғаннан кейін соңынан көгершінді ұшырған?
A)Құстардың серіктесіп ұшуы үшін
B)Көгершінмен салыстыру үшін
C)Машығын еске түсіру үшін
D)Оларды жарыстыру үшін
E)Сұңқарға көмектесу үшін
15. Неліктен Араб елдері бұл жобаны халықаралық деңгейде жүзеге асыруға
қыруар қаржы жұмсап келеді?
A)Құстардың ортаға бейімделуі үшін
B)Құстарды табиғи жолмен тамақтандыру үшін
C)Құстарға қолайлы жағдай туғызу үшін
D)Құстардың жасыл алқапқа тигізер пайдасы үшін
E)Құстардың бостандықта таралуы үшін
16. Соңғы азатжолдың төртінші азатжолға қатысы қандай?
A)Ойды сипаттайды
B)Ойды баяндайды
C)Ойды дамытады
D)Ойды қорытындылайды
E)Ойды суреттейді
17. Мəәтіннің бірінші азатжолы қандай мақсатта берілген?
A)Араб ƏӘмірлігімен бірге жұмыс жасауды насихаттау
B)Ақсүйектердің саятшылық өнерін дəәріптеу
C)Экологиялық бағдарламаның жүзеге асырылуы туралы мəәлімет беру
D)Құсбегілік қазақтың ұлттық өнері екендігін жеткізу
E)Құстарды еркіндікке жіберу туралы мəәлімет беру
18. Мəәтін не туралы?
A)Сұңқарлар өмірі
B)Саятшылық
C)Құстарды қорғау
D)Ителгілердің өмірі
E)Аңшылық
ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
80
19. Мəәтіннің реттілігін көрсетіңіз
1.Қаржылық көмек
2.Мемлекеттік қолдау
3.Жоба жетекшісінің көзқарасы
4.Еркіндікке босату
5.Экологиялық жоба
A)2.4.1.3.5.
B)5.4.2.3.1.
C)3.1.5.4.2.
D)5.3.1.2.4.
E)1.4.5.2.3.
20. Мəәтін мазмұнына сəәйкес ақпаратты көрсетіңіз.
A)Жоба қаражат тартуды көздеді
B)Құсбегілікпен арабтар сəәндік үшін айналысты
C)Құстардың арнайы емделу орталықтары бар
D)Аңшылықпен тек қазақ халқы айналысады
E)Бұл жер табиғаты құс өсіруге қолайсыз
15-НҰСҚА
Құмырсқа – əәлемдегі ең көп тараған жəәндіктің бірі. Қазақ «құмырсқадай
қажырлы», «құмырсқадай құжынаған», «құмырсқадай еңбекқор» деген тіркестерді
бекер айтпаған. Олардың біз білмейтін қызық қыры көп. Оны ғалымдар зерттеп,
бұқараға жеткізіп отыр.
Құмырсқалардызерттейтінғылым – мирмекологиядепаталады. Осы
мирмекологмамандардыңқұмырсқадайтынбайталаптанып,
қайнағантіршіліктізерттеуінəәтижесіндебізгеолартуралыкөптегенқызықтыдеректерб
елгіліболды. Құмырсқажержүзіндееңкөптарағанжəәндік.
ƏӘлемдегіеңқұрметтімимекологтардыңбірі Эдвард Уилсонныңесебібойынша,
бүгінжербетінде 10 квадрилиион, яғнионның 15 дəәрежесіндейқұмырсқа бар екен.
Жан басынашаққанда, бірадамға миллион құмырсқадан келеді, ал
жалпыүлесібарлықадамныңүлесіндей.
1. «Құмырсқадай құжынаған» тіркесінің мағынасына сай келмейтін қатарды
көрсетіңіз.
A)Көп, қарақұрым
B)Қаптап кетті, қайнады
C)Нөпір болды, ығы-жығы
D)Қайнаған, қалың
E)Қажырлы, еңбекқор
2. Мəәтіннің тақырыбы қандай?
A)Жəәндіктер туралы
B)Құмырсқалар еңбегі
C)Құмырсқалар достығы
D)Құмырсқалар илеуі туралы
|