Вакцинамен алдын-алудың қауіпсіздігі. Вакцинация кезінде қолайсыз жағдайлар пайда болуы ықтимал. Олар келесі жағдайлармен байланысты:
Вакцинаны өндірістік жағдайда дайындау кезіндегі олқылықтармен.
Вакцинаның өзімен және немесе оның микроорганизммен өзара әсерлесу ерекшеліктермен.
Вакцина егу ережесінің бұзылуымен және немесе қолдану нұсқауын орындамаумен.
Егу жүргізу кезінде қосымша (ілеспе) патологиялық процестермен қатар келуі.
Медициналық иммунды-биологтялық препараттарды- қолдану негізінде болуы мүмкін жағымсыз әсерлерді (эффекті) шартты түрде үш топқа бөледі: А-препаранттың өзінің әсерімен байланысты ;В- препаратқа әрбір жеке тұлғаның реакциясымен байланысты; С-«статистикалық» деп аталатындармен байланысты.
А-типті жағымсыз әсерлер – препараттардың өзінің нағз қолайсыз (жанама) әсер етуі. Олар дозаға байланысты, біраз уақыттан кейін пайда болады, сондықтан клиникалық сынақтау кезінде анықталмайды.В-типті жағымсыз әсер ету (пациенттің жеке басына тән реакция) әдетте кенеттен басталып, жылдам және ауыр түрде өтеді. Оған нағыз және жалған аллергиялық реакциялар жатады.С-типті жағымсыз реакциялар-ол «статистикалық эффектілер» жағымсыз жанама әсерлердің жиілігін статистикалық әдістермен бағалауды пайдаланған кезде анықталады.
Вакцина егуден кейінгі кезеңде байқалатын жанама әсерлер.
Жергілікті реакциялар: Енгізген жерде абсцесс пайда болу(бактериалық,стерильді).
Лимфаденит(соның ішінде іріңді қабыну).
Жергілікті ауыр реакция(буыннан тыс жердің ісінуі, 3 күннен артық уақыт терінің қызаруы, ауыру байқалу,ауруханаға жатқызу қажеттілік туындауы).
ОЖЖ (ЦНС) жағынан пайда болатын жанама реакциялар: Жедел солғын салдану (паралич): жедел солғын сал болу (алы, бәрі соның ішінде вакцинды-ассоциацияланған полиомиелит, Гейнс-Барр синдромы(бет нервінің оқшауланған салдану болуынан басқалары).
Энцефалопатия (6 сағат ішінде айқын есінен танумен қабаттасатын тырысулар және \ немесе 1 тәулік және одан да артық уақытта байқалатын мінез-құлқының өзгеруі).
Энцефалит (вакцинациядан кейін 1-4 апта уақыттан кейін пайда болған өзгерістер –энцефалопатия кезіндегідей, және жұлын сұйықтығында –пиноцитоз және немесе вирус табылуы).
Менингит.
Тырысулар (ошақтық белгілері жоқ-фибрильді және фибрильсіз).
Басқа жанама реакциялар: Аллергиялық реакциялар(анафилактикалық естен тану,анафилаксикалық реакциялар- ларингоспазм, ангионевротикалық ісіну, есекжем,теріде бөртпе пайда болу).
Артралгиялар (персистирлеуші, транзиторлы).
Жайылмалы(генерализованная) БЦЖ – инфекция.
Дене қызбасы (жеңіл- 38,5оС–ке дейін, ауыр -40оС дейін және гипертроксия-40оС жоғары).
Коллапс(кенеттен бозару, бұлшық ет атониясы, есінен тану-1 күн ).
Ұзақ уақыт жылау (3 сағаттан астам).
Остеит/остеомиелит: БЦЖ-дан соң, 6-16 сағаттан кейін.
Токсикалық шок синдромы(бірнеше сағаттан кейін басталып 24-48 сағаттан кейін өліммен аяқталуы).
Сепсис.
Вакцинадан кейін 4 сағат ішінде байқалатын басқа жанама реакциялар (соның ішінде ешқандай себепсіз өліммен аяқталатын жағдайлар).