Мына заттардың қайсысы атмосфералық ауаның басым компоненті болып табылады?

Шөлге айналу

Сы

на

қт

ам

а

1

Шөлге айналу үрдістерінің пайда болу себептеріне жатқызылады:

I

I

А. Желге мүжілу 

I

I

В. Малдың аса жайылуы

I

I

Б. Сумен мүжілу 

I

I

Г. Барлық жауаптар дұрыс

2

Жер сортаңдаудың негізгі себептері:

I

I

А. Атмосферлік жауын-шашын (жаңбыр, қар)

I

I

Б. Егістіктерді аса суару

I

I

В. Жас көшеттердің жоқтығы

I

I

Г. Дауылдар

3

Орта Азия үшін келесі мәселе өзекті:

I

I

А. Шөлге айналу 

I

I

В. Климаттың өзгерілуі

I

I

Б. Биотүрлілікті жоғалту 

I

I

Г. Жоғарыда айтылғанның бәрі

4

Арал теңізінің құрап кетуі артынан қандай салдарға әкелді?

I

I

А. Арал маңының шөлге айналуы

I

I

Б. Жер сортаңдауы

I

I

В. Экологиялық көші – қон

I

I

Г. Биотүрліліктің жойылуы

I

I

Д. Барлық жауаптар дұрыс

5

Шөлге айналу және құлдырау үрдістеріне қай антропогенді әрекет

болысады?

I

I

А. Малдың аса жайылуы

I

I

Б. Егіншілік технологиясын бұзу

I

I

В. Дұрыс емес суару

I

I

Г. Барлық жауаптар дұрыс

6

Өнеркәсіптің қай саласы жер сортаңдау үрдісінің жылдамдатылуына

барынша әсер етеді?

I

I

А. Тамақ өнеркәсібі

I

I

В. Тау-кен өндіру

I

I

Б. Аспап жасау 

I

I

Г. Машина жасау

7

Құлдырап қалған жерлерді қалпына келтіру әдістеріне жататындар:

I

I

А. Фитомелиоративті шаралар

I

I

Б. Биоқоспалар

I

I

В. Ауыспалы егіс

I

I

Г. Барлық жауаптар дұрыс

Шөлге айналу

Сы

на

қт

ам

а

8

Фитомелиоративті шаралар бұл: 

I

I

А. Суару

I

I

Б. Тыңайтқыштар енгізу

I

I

В. Ормандарды, әсіресе шөлді, қалпына келтіру

I

I

Г. Дұрыс жауап жоқ

9

Қай табиғи құбылыстар шөлге айналу  үрдісіне болысады?

I

I

А. Жаңартаулардың атылуы

I

I

Б. Аңызақ желдер

I

I

В. Жер сілкіністері

I

I

Г. Мол жауын — шашындар (нөсер, қар жауу)

10

Малдың аса жайылуы келесі салдарға апарады:

I

I

А. Жердің жоғары қабатының тығыздануына

I

I

Б. Шөп жамылғышының жойылуына

I

I

В. Биотүрліліктің жоғалуына

I

I

Г. Барлық жауаптар дұрыс

ЖАУ

АПТ

АР:

1. Г

I

2. Б

I

3. Г

I

4. Д

I

5. Г

I

6. В

I

7. Г

I

8. В

I

9. Б

I

10.

 Г

Таулар және мұздықтар

Сы

на

қт

ам

а

1

Орта Азия аймағының негізгі ерекшелігін атаңыз:

I

I

А. Орта Азияның аумағының көп көлемін шөлдер алып жатады

I

I

Б. Орта Азия өзендерінің көбісі суы мол өзендер деп есептеледі

I

I

В. Мұхиттардан және су көздерінен алшақтығы

I

I

Г. Орта Азия көп аймағын жазық далалы болып келеді 

2

Мұздықтар қысқартылуының негізгі себебі:

I

I

А. Жайылымдар көлемінің ұлғаюы

I

I

Б. Климаттың өзгерілуі және мұз үстіртінің ластануы

I

I

В. Ауыл шаруашылық жерлерін суару үшін өзендерді жіті пайдалану

I

I

Г. Үкімет пен мемлекет тарапынан тиімді шешімдер жоқтығы

3

Орта Азия аймағы арқылы өтетін таулар жүйесі:

I

I

А. Қарақорум және Гиндукуш 

I

I

В. Тянь-Шань және Памир

I

I

Б. Гималаи 

4

Тянь-Шань және Гиндукуш тауларынан екі өзен батау алады. 

Оларды атаңыз. 

I

I

А. Инд және Тарим 

I

I

В. Ніл және Хуанхэ 

I

I

Б. Нарын және Чу  

I

I

Г. Амудария және Сырдария 

5

Тянь-Шань таулы жүйесінің ең биік шыңын атаңыз.

I

I

А. И. Сомони шыңы (бұрынғы Коммунизм шыңы)

I

I

Б. Победа шыңы

I

I

В. Хан-Тәңірі шыңы

I

I

Г. Эльбрус шыңы

6

Мұздық дегеңіміз не?

I

I

А. Бұл тау биіктіктерінде әдейі тазартылған және мұздатылған су

I

I

Б. Бұл жер  бетінде жинақталған қар және мұз

I

I

В. Бұл атмосферлік тегі бар, ауырлық күш салдарынан жабысқақ 

– иілімді және ағын түрін немесе күмбез (қалқан) немесе ағатын 

тақта болып қабылдайтын мұз қоспасы

7

Мұздықтар көлемі қысқартылуынан келесі салдарға апаратын 

қауіп-қатер төнеді:

I

I

А. Су-батпақты жерлердің құрғап кетуіне апаратын қысқы мезгілде

жауын-шашынның азаюы 

I

I

Б. Өзендер гидрологиялық тәртібінің бұзылуына, ауыл шаруашылықтың

ирригациялық саласының және апатты жағдайдардың көбеюіне 

I

I

В. Өзен суларынынң азаюына және жұқпалы аурулардың өсуіне

Таулар және мұздықтар

Сы

на

қт

ам

а

8

Мұздықтардың пайда болуына себепшіл жағдайлар:

I

I

А. Жазық жерлердегі жауын-шашынның көп мөлшері мен 

температураның жоғары көрсеткіштермен үйлестірілгенде 

I

I

Б. Таулы аймақта төмен температура және жауын – шашынның 

аз мөлшері үйлестірілгенде 

I

I

В. Ауаның төмен температурасы және атмосферлік қатты жауын 

– шашынның үлкен көлемімен үйлестірілгенде 

I

I

Г. Жазық жерлердегі аз жауын –шашынның мөлшерімен таулы

жерлердегі жоғары температурамен үйлестірілгенде 

9

Таулы жерлердің тұрғындары таулы жүйелердің экожүйелерін бұзбай өз

әл-ауқатын қысқа мерзімде қай әрекет түрлері арқылы жақсарта алады?

I

I

А. Ауыл шаруашылығының дамуы, пайдалы қазбаларды өндіру

I

I

Б. Рекреациялық қызметтердің, экотуризмнің дамуы, дәстүрлі кәсіп

және қолөнерді пайдалану 

I

I

В. Жергілікті жабайы жаңғақты ормандардың өнімін өндіру бойынша 

ірі өнеркәсіптерді құру

I

I

Г. Орманның құнды түрлерін сату

10

Орта Азияның таулы аймақтардың елді мекендеріне балама

энергетиканың қай түрі ең қолайлы?

I

I

А. Ірі гидроэлектростанциялар

I

I

Б. Желді электростанциялар

I

I

В. Кіші және мини-гидроэлектростанциялар

I

I

Г. Күн энергетикасы

11

Орта Азия таулары үшін ескіден қалған қандай орман түрлері тән?

I

I

А. Мангрлы ормандар

I

I

В. Қарағайлы ормандар

I

I

Б. Жаңғақты ормандар 

12

Төменде тізілген  ерекше қорғалатын табиғи аймақтардың қайсысы 

Орта Азияның таулы аймағында орналасқан?

I

I

А. Қорғалжын және Қарақол қорықтары

I

I

Б. Қызылқұм қорығы және «Ақ Жайық» табиғи резерваты

I

I

В. «Сары-Шілік» және «Ақсу Жабағалы» қорықтары

13

Гете институтының «Мұздықтар әуені» Ташкент және Алматыдағы

жобасы қайсысына бағытталған:

I

I

А. Қоршаған ортаның ластануы мен климаттың өзгеруінен төніп тұрған

қауіп туралы хабардарлықты жоғарлату 

I

I

Б. Орта Азияда музыкалық білім берудің дамуы

I

I

В. Мұздықтардың барлық «әуен» (дыбыс) түрлілігін қамтитын

аудиожазбаларды дайындау 

ЖАУ

АПТ

АР:

1. В

I

2. Б

I

3. B

I

4. Г

I

5. Б

I

6. B

I

7. Б

I

8. В

I

9. Б

I

10.

 В

I

11.

 Б

I

12.

 В

I

13.

 A

Тұтыну қоғамы

Сы

на

қт

ам

а

1

Сұрақ-жауаптар көрсеткендей, қоршаған ортаны қорғау үшін халық

қандай әрекеттер жасауға дайын?

I

I

А. Экологиялық ұйымдарға ақша беруге 

I

I

Б. Неғұрлым аз ластайтын көлік түрін пайдалануға 

I

I

В. Тұрмыстық қоқыстарды кәдеге жарату үшін іріктеуге

I

I

Г. Тұрмыста қуатты үнемдеуге 

2

Қарапайым қыздыру шамдарымен салыстырғанда, энергия үнемдейтін

шамдар қанша электр энергиясын жұмсайды? 

I

I

А. Бестен бірін 

I

I

В. Үш бөлігін 

I

I

Б. Төрт бөлігін 

I

I

Г. Жартысын

3

ШЖылдам қайнайтын ыдыс қарапайым ыдысқа қарағанда энергияны 

20 пайызға аз жұмсайды. Бұл дұрыс па әлде дұрыс емес пе?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

4

Орта  Азия елдері халқының жартысынан көбісі экологиялық өнімдерді

сатып алуға дайын. Бұл дұрыс па әлде дұрыс емес пе?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

5

Азық-түліктердегі экологиялық таңба  (Есо-lаbеl) оны дайындау және

пайдалану кезінде қоршаған ортаға ең аз зиян келтірілгенін көрсетеді.

Бұл дұрыс па әлде дұрыс емес пе? 

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

6

Төменде келтірілгендердің қайсысы экологиялық қолайлы тұтыну 

мен өндіруді қолдайды?

I

I

А. Экологиялық таңбалауды пайдалану 

I

I

Б. Экологиялық салықтарды қолдану 

I

I

В. Мақсатқа сай экологиялық ақпаратты тарату 

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы 

7

Еден үстін жылыту энергия тұтынуды  қанша пайызға қысқартуы мүмкін:

I

I

А. 8 пайызға

I

I

В. 16 пайызға

I

I

Б. 12 пайызға

I

I

Г. 20 пайызға

8

Қуаты 100 ватт бір шам қуаты 60 ватт екі шамға қарағанда, 

аз жарық береді. Дұрыс па әлде дұрыс емес пе?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

Тұтыну қоғамы

Сы

на

қт

ам

а

9

Қандай да бір затты лақтырмас бұрын қандай сұрақ қойған жөн? 

I

I

А. Оны қайта пайдалануға болады ма?

I

I

Б. Мен мұны қайта пайдаланбасам, кім оны пайдалана алады?

I

I

В. Егер оны екінші пайдалану мүмкін болмаса, оны кәдеге жаратуға

болады ма?

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы 

10

Ағатын шүмектен жылына қанша шаршы метр суды жоғалтуға болады? 

I

I

А. 10

I

I

В. 35

I

I

Б. 25

I

I

Г. 50

11

Төменде келтірілген тәжірибелік тәсілдердің қайсысы тұрмыстағы

шығарындыларын азайтуға мүмкіндік береді?

I

I

А. Сатып алу кезінде артық орамадан бас тарту

I

I

Б. Қоршаған ортаны ластамайтын, ұзақ уақыт пайдаланылатын

тауарларға басымдылық беру

I

I

В. Қажеттіліктен артық тауар сатып алмау

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы

ЖАУ

АПТ

АР:

1. Г

I

2. Б

I

3. А

I

4. Б

I

5. А

I

6. Г

I

7. Б

I

8. Б

I

9. Г

I

10.

 В

I

11.

 Г

Денсаулық және қоршаған орта

Сы

на

қт

ам

а

1

Темекі шегетіндердің отбасыларында балалардың респираторлық

аурумен ауыру ықтималдығы 100 пайызға ұлғаюы мүмкін.Бұл дұрыс

па әлде дұрыс емес пе?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

2

АҚШ-та дизельді қозғалтқыштар қатерлі ісік қаупімен байланысты 

ауа ластаудың анағұрлым елеулі көзі болып табылады. 

Дұрыс па әлде дұрыс емес пе? 

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

3

Орталық Азияда асқазан-ішек ауруларының саны микробиологиялық

ластану нәтижесінде көбейді ме?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

4

Қорғасыннан ластану балалардың зияткерлік  дамуының және 

мінез-құлқының бұзылуына әкеп соғады ма? 

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

5

Жоғары дәрежедегі шу күйзеліс туындауының себебі болып 

табылады ма? 

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

6

Орта Азияда 15-24 жастар тобының өлімінің негізігі себебі не?

I

I

А. Жүрек-қан жолдары аурулары

I

I

Б. Нашақорлық

I

I

В. Жол-көлік оқиғалары 

I

I

Г. Тыныс алу және ас қорыту органдарының аурулары

7

Орта Азия елдеріндегі орташа өмір сүру ұзақтығы жалпы еуропалық

көрсеткіштен асады. Бұл дұрыс па әлде дұрыс емес пе?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

8

Орта Азияның қай елінде анағұрлым жоғары өмір сүру 

ұзақтығы тіркеледі?

I

I

А. Қазақстан

I

I

Г. Түрікменстан

I

I

Б. Қырғызстан

I

I

Д. Өзбекстан

I

I

В. Тәжікстан

9

Орта Азияның кейбір аудандарындағы суда күшәланың қосындысы

анықталған, олар терінің қатерлі ісігі сияқты ауруларына әкеп соғуы

мүмкін. Бұл дұрыс па әлде дұрыс емес пе?

I

I

А. Дұрыс

I

I

Б. Дұрыс емес

Денсаулық және қоршаған орта

Сы

на

қт

ам

а

10

Формальдегид – бұл негізінен тыныс алу органдарын, тері мен жүректі

зақымдайтын түссіз улағыш газ. Оны қайдан табуға болады?

I

I

А. Залалсыздандыру құралдарынан, консерваннтар  және

агрохимикаттардан

I

I

Б. Ағаш-жоңқа тақталардан

I

I

В. Өртке қарсы сөңдіргіш материалдардан

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы

11

Асбестпен дем алғаннан кейін оның бөлшектері өкпеде қалып қояды

және қатерлі ісік тудыруы мүмкін. Асбест қандай құрамадан құралған?

I

I

А. Химиялық қосынды

I

I

Б. Күрделі органикалық қосынды

I

I

В. Табиғи минералдар тобы 

I

I

Г. Көрсетілгендердің ешқайсысы емес

12

Денсаулыққа қауіп келтіруді барынша азайту үшін монитордан қандай

арақашықтықта отырған дұрыс?

I

I

А. кемінде 40 см.

I

I

В. кемінде 80 см.

I

I

Б. кемінде 60 см.

I

I

Г. кемінде 1 м.

ЖАУ

АПТ

АР:

1. А

I

2. А

I

3. А

I

4. А

I

5. А

I

6. В

I

7. Б

I

8. Д

I

9. А

I

10.

 Г

I

11.

 В

I

12.

 Б

Азаматтардың құқығы

Сы

на

қт

ам

а

1

Қазіргі және келешек ұрпақ адамдары оның денсаулығы үшін

барабар мекендеу ортасына құқылы. Осы іргетасы қаланған құқыққа

не кепілдік береді:

I

I

А. Конституция

I

I

Б. Қоршаған ортаны қорғау туралы заң 

I

I

В. Орхусск конвенциясы 

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы 

2

Орхусск конвенциясының толық атауы қандай:

I

I

А. Еуропа азаматтарының құқықтары жөніндегі конвенция 

I

I

Б. Ақпарат алу құқығы жөніндегі конвенция

I

I

В. Қоршаған ортамен байланысты мәселелер бойынша ақпаратқа

рұқсат, сот төрелігі мәселелері бойынша шешім қабылдауға

жұртшылықтың қатысуы жөніндегі конвенция 

I

I

Г. Экологиялық мәселелермен байланысты азаматтардың құқықтары

жөніндегі конвенция

3

Орхусск конвенциясының басты мақсаты?

I

I

А. Қоршаған ортаны қорғау саласында жұртшылық үшін үкіметтік 

құрылымдардың ашықтығын қамтамасыз ету 

I

I

Б. Үкіметтік емес шешімдерді қабылдауға қатысу үшін жұртшылыққа

мүмкіндік беру

I

I

В. Егер олар өз міндеттерін орындамаса, азаматтарға, үкіметке немесе

жеке кәсіпорындарға сот талап-арыздарын  беру мүмкіндігін беру

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы 

4

Осы уақытта Орхусск конвенциясын қанша мемлекет ратификациялады? 

I

I

А. 55

I

I

В. кемінде 40

I

I

Б. 40-тан астам

I

I

Г. кемінде 30

5

Орхусск конвенциясына сәйкес экологиялық ақпарат нені қамтиды? 

I

I

А. Қоршаған ортаның жай-күйі, халықтың денсаулығы мен қауіпсіздігі 

I

I

Б. Биологиялық әртүрлілік 

I

I

В. Факторлар (заттар, шу, радиация) және қызмет 

(саясат, заңнама, жоспарлар мен бағдарламалар)

I

I

Г. Көрсетілгендердің барлығы

6

Экологиялық ақпаратты ұсынуды кім талап ете алады??

I

I

А. Экологиялық ұйымдар мен ғылыми-зерттеу институттар

I

I

Б. Өзінің жеке қызығушылығын дәлелдей алатын азаматтар

I

I

В. Өзінің жеке қызығушылығын дәлелдеу қажеттілігінсіз 

кез келген адам

I

I

Г. Ақпарат үшін төлей алатын кез келген адам

жүктеу/скачать 1,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: