Модуль Материалдар кедергісі ДӘріс тақырып Негізгі ұғымдыр мен гипотезалар. Ішкі күш факторлары, кернеу және деформация


§ 5. Ішкі күш факторлары және оларды анықтау тәсілі



Pdf көрінісі
бет11/12
Дата31.12.2021
өлшемі0,69 Mb.
#21578
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
§ 5. Ішкі күш факторлары және оларды анықтау тәсілі  

 

Механиканың негізгі заңына сәйкес сыртқы күш әсерінен қатты дененің 



қимасында қарсы бағытта ішкі күштер пайда болады. Олар дененің бастапқы 

өлшемдерін  және  пішінін  сақтап  қалуға  немесе  сыртқы  күш  әсерінен  кейін 

оны бастапқы күйіне қайтаруға тырысады.  

Инженерлік  есептеу  жұмыстарында  машина  бөлшектерін  беріктікке 

тексеруде  ішкі  серпімді  күштердің  мәндерін  білу  қажет.  Олар  қию  әдісі 



арқылы  анықталады.  Ол  үшін  дене  жазықтықпен  екі  бөлікке  бөлініп, 

қалдырылған  бөлімге    сыртқы  және  ішкі  күштер  әсерлері  қарастырылады. 

(сурет. 1.2) 

 

Сурет 1.2. Қию әдісімен ішкі күштерді анықтау  



 

Ішкі күштер бір бөліктің екінші бөлікке әсері болып табылады. Олар әр 

бөліктің  тепе-теңдіктерін  қамтамасыз  етеді.  Сондықтан  олардың  мәндері 

брустың әр бөлігінің тепе-теңдік теңдеулерінен табылады.: 

                                (1.1)               

 

                                    (1.2). 



(1.1), (1.2) теңдеулерден олардың өзгеру заңдылықтарын емес, беріл- ген 

сыртқы күштер бойынша тек мәндерін анықтай аламыз. Статика ереже- сіне 

сүйене  отырып  барлық  ішкі  күштерді  ауырлық  центріне  жинақтап,  басты 

вектормен   және басты моментпен   ауыстырамыз(сурет 1.3).      

 

Сурет 1.3. Ішкі күштерді басты вектормен   



және басты моментпен 

ауыстыру 

0

1







прав ая

n

i

i

R

P





n



i

л ев ая

i

R

P

1

0



R

M



R



M




Ауырлық центрі арқылы х, у, z координат өстер жүйесі жүргіземіз. Басты 

векторды  және басты моментті 

  х, у, z координат өстеріне проекциялау 

арқылы тепе-теңдіктің алты теңдеулерінен (3) ішкі күш факторларының алты 

құрастырушыларын  анықтаймыз:  үш  күш  (N,  Q

у

,  Q



z

)  и  үш  момент  (М

к

,  М


z

М



у

). Олар төмндегідей аталады    : 

 

ΣХ=0 –N- бойлық немесе тік күш, Н; 

ΣУ=0 – Q

y

;  ΣZ=0 – Q

z

 – көлденең күш, Н; 



Σm

x

=0 – М

кр 

– бұраушы  момент, Н·м;                           (1.3) 



Σm

y

=0 – М

у

;  Σm

z

=0 - М

z 

– июші моментер, Н·м. 

 

Олардың  бәрі  әр  түрлі  деформациялармен  байланысты  (кесте  1.1).Ішкі 



және  сыртқы  күштердің  арасындағы  байланыстарды  орнату  ішкі  күштердің 

қима жазықтығында өзгеру заңдылығын білгенді талап етеді.  

 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет