Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті Жаратылыстану институты География кафедрасы
МӨЖ
География ғылымындағы заманауи ізденіс-зерттеулер, олардың мәні мен мазмұны
Орындаған: Адилова М.А. 7М01506-География, 1 курс Тексерген: Мамирова К.Н. Географиялық зерттеу әдістері: Қазіргі физикалық география әдістері:
Картографиялық және картометриялық зерттеу әдістері.
Табиғи аумақтық кешеннің (ТАК) кеңістіктік-уақыттық құрылымын зерттеу;
ресурстық әлеуетті бағалау;
ТАК шаруашылықта пайдалану мүмкіншіліктері мен шектеуліктерін зерттеу;
ТАК жағдайын ландшафттық-экологиялық бағалау және даму болжамы;
мәдени ландшафтық және т.б. жобалау.
Экспедициялық әдістер.
Қолданбалы кешенді физикалық-географиялық зерттеулер.
География зерттеу әдістері
Теориялық
Далалық
Қашықтық
Картографиялық
Картографиялық Далалық Теориялық Қашықтықтан зерделеу
Карта
Далалық күнделік
Тау жыныстары үлгілері
Метеоролигилық күнделік
Ғылыми мақалалар
Оқулықтар
Ғылыми әдебиет
Аэрофотосуреттер
Ғарыштан түсірілген фотосуреттер
ГАЖ
Кез келген географиялық зерттеу - картаны жасау және сараптаудан басталады. Сонымен қатар жаңа ғылыми бағыттардың қалыптасуында картография маңызды рөл атқарады. Мысалы, мұхиттану ғылымы картаның арқасында мүхит түбінің бедері және геологиялық құрылысы, температурасы және тұздылық, тірі организмдердің таралуы, мұнай дақтары туралы мәліметтердің барлығын ала алады.
Карталарды құру және жаңарту еліміздің өндірістік күштерін дамытуға және қорғаныс қабілетін нығайтуға тікелей байланысты. Әлемде орын алатын жоғары технологиялар мен ақпараттандыру саласындағы өзгерістерге байланысты топографиялық зерттеулерді жедел жүргізу үшін жаңа құралдар мен тәсілдер пайда болады.
Картографиялық зерттеу әдістері Картаны жаңарту дегеніміз – оны жергілікті жердің қазіргі жағдайымен сәйкестендіру, яғни сандық формада да, дәстүрлі формада да ақиқаттық шындыққа жанасатындай мақсатқа қол жеткізу. «Картаның ескеруі» ұғымы оның мазмұнының жергілікті жердің қазіргі жағдайымен сәйкес болмауы дегенді білдіргенімен, неше түрлі аспектілерге ие. Себебі, жергілікті жердің өзгеруі де бірдей болмайды: бір жерлерде жаңа нысандар пайда болса, бір жерде мүлдем жоғалып кетеді немесе категориясы, рангтері және орналасу жағдайы өзгереді.
Бағдарламалар түрлері
MapInfo Professional Digitals ENVI PHOTOMOD Arc GIS жүйесі MapInfo Professional бағдарламасы. MapInfo-ның ерекшелігі – әмбебаптығы. Жүйе DOS, Windows, UNIX, геоақпараттық жүйелер, санды картографиялық жүйелер, геоақпараттық деректер қорын түрлендіру мен талдаудың бағдарламалық және техникалық құралдары үшін Intergraph пен MapInfo интегралдаушы геоақпараттық технологияларын құру мүмкіндігін береді.
Digitals бағдарламасы зор мүмкіндікті функциялар жиынтығы бар әмбебап тұғыр болып табылады. Бұл картографиялық ядро бір картада мыңдаған растрлық бейнелерді және шартты белгілерді, жүз мыңдаған векторлық объектілерді қолдануға мүмкіндік береді.
Digitals бағдарламасы
ENVI
ENVI заманауи, пайдаланушыға ыңғайлы интерфейспен үйлесімді геокеңістіктік талдау технологиясын қашықтан зондтау деректерін өңдеудің озық әдістерін біріктіреді. Сіздің жұмысыңызда панхроматикалық, LiDAR, SAR, мультипектральды немесе гиперспектральды кескіндерді пайдаланасыз ба, ENVI осы деректерді өңдеу және талдаудың соңғы құралдары бар.
Arc GIS жүйесі
Arc GIS ArcInfo (АҚШ – тың ESRI фирмасы жасап шығарған). Бір – біріне тәуелсіз екі бағдарлама пакетінен, яғни ArcInfo WorkStation және ArcInfoDesktop – тан тұратын толық функцоналды ГАЖ. Біріншісі 3 базалық модульден тұрады: ArcMap – деректерді бейнелеу, өңдеу және сараптау
PHOTOMOD
Картографиялық мақсаттарда ГАЖ қосымшасы – GIS Panorama 2011 Mini – PHOTOMOD-мен қосылады. Бағдарлама әртүрлі мақсаттарға арналған сандық карталар мен қалалық жоспарларды құру, редакциялау және басып шығару үшін, кеңістікті жоспарлау схемаларын, қалалық кадастрды және басқа да тапсырмаларды қарау үшін сұраулар мен есептерді жасау үшін кестелерді қарау үшін реттелетін пішіндермен дерекқорларды сақтауға арналған.
PHOTOMOD және GIS бағдаламалық қамтамасыз ету ортасын интеграциялау Panorama 2011 Mini картографиялық өндірістің бірыңғай тізбегін ұсынады: түпнұсқа кескіндердің кеңістіктік фото-триангуляциясынан дайын карталарды басып шығару
Қорытынды
Қорыта келе картографиялауда жаңарту үрдістерінің заманауи әрі тиімді әдісі болып келеді. Қазақстан Республикасының зор территориясын картографиялауда бұл таптырмас тәсіл. Сондықтан, ел аумағының карталарын жаңартудың негізгі көзі – аэрофототүсіріс және оның негізінде алынған ортофотоплан мен топографиялық пландар.
Геодезия ғылымы мен техниканың соңғы он жыл ішінде қарқынды дамуы, бұл салаға көптеген электронды аспаптарды әкелді. Осы тұрғыдан қарағанда, болашақ мамандар алдында орасан зор міндеттер тұрғаны белгілі. Сондықтан бұл слайдта қазірігі заманғы жетік аспаптар, олардың жүйелері мен стандарттары туралы мәліметтер беріліп отыр.
Пайдаланылған әдебиеттер
ВЕСТНИК 2017. Казахский национальный педагогический университет имени Абая «Науки о земле»
«Географияның зерттеу әдістері». М.А. Аманбаева, Р.Н. Кенжебай