Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП
neci — жумысшы табы екенш пайымдаган аса нускдлы тужырымдарына уласады. Маркспен 6 ipre
жүктеу/скачать 12,37 Mb. Pdf көрінісі
|
| neci
— жумысшы табы екенш пайымдаган аса нускдлы тужырымдарына уласады. Маркспен 6 ipre маркстж эстетиканьщ ipreciH кдласуга Энгельс езшщ осындай мытым дайындыгымен, мыкгы кезкдрасымен келген болатын. МаркстЬс эстетика мен эдебиет теориясыньщ непзп принциптерше келеек, бэршен бурын, керкем эдебиеттщ когамдык сананьщ езгеше 6ip Typi ретшдей турлаулы туешшнщ езгн тущыш рет Маркс пен Энгельс белгшегешн 6uiyiMi3 кажет. Осыган орай олар когамдык адамньщ барлык материалдык Ьэм рухани кдбшеттер1, оньщ жалпы сез1м1 мен санасы когамныц дамуымен тыгыз байланысты кдлыптасатынын аныкгап берд1. Адамга тэн эстетикалык кдбшет те сондай. Дуниеш керкем игеру, яки eMipfleri шындыкты енердеп шындыкка айналдыру — 6epi де когамдык адамньщ ецбей аркылы белгип 6ip когамда болатын процесс. Демек, осыныц e3i — тарихи категория. Осыдан келед1 де, Маркс пен Энгельс керкем творчествоныц мазмуны мен nimiHi еипедшан 6ip калыптан езгермеййн, кдтып калган элдене емес, эркдшан когаммен 6ipre езгерш, ecin отыратьш нэрсе екенш дэлелдедь Ойткеш ap6ip жаца тарихи дэу1рдеп когамдык, кдтьшас эстетикалык идеал мен керкем творчествоныц езге тарихи дэу1рлердеп когамдык кдтынастар тусында кдйталанбайтын, тек езше гана тэн езгеше сипатын белгшейдь 0 здер 1 кдлыптастырган осынау материалистис эстетика ньщ езекй мэселелергнщ 6 ipi ретшде Маркс пен Энгельс керкем эдебиет пен енердеп реализмге айрыкдха мэн берш, жазушыны “мшшзджтщ аргы жагындагы шыншылдыкгы, Шиллердщ тасасындагы Шексгацш умытпауга”* шакырса, суреттщцен тек кдна “риясыз Рембрандт бояуын”** талап erri. Осыныц 6 epi, кала берсе олардьщ “Адам ажуасындагы” Бальзаккд тэн ащы шындык жайлы nixipnepi, акыр аягында Энгельстщ жалпы шыншылдык пен шынайылык туралы ережеге айналган эйгип кдгидалары — б1здщ бупнп реализм теориясына ipreTac болып кдланды. * К.Маркс и Ф.Энгелъс. Соч., 2-ое изд., т. 29, стр. 494. ** Бул да сонда, 7-том, 280-бет. 78 Маркс пен Энгельс жалпы кргам тарихыныц гылыми кезец-кезендергн белгшегеш мэл1м. Муныц e3i эдебиет зерттеушшерше дуниежузЫк эдебиет тарихын маркстгк- материалистис непзде курып, байыпгауга мумкшдж бередь Бул ретте, Маркс пен Энгельстщ Кене дэугр эдебиеп мен енергне, ренессанс, классицизм, агарту дэу1рлергндеп эде биет пен мэдениетке, XYII-XVIII гасырлардагы буржуазия лык, революциялар дэу1ршщ енерше, XIX гасырдагы Батые романтиктер1 мен реалистерше, тамаша романдар тугызган” орыс жазушыларына, acipece Добролюбов пен Чернышевский сынды “социалистж лессингтерге”* берген творчестволык, мшездемелер1 мен эстетикалык, багалары — б1здщ бугшп историографиямыздагы классикалык ойлар мен толгамдар — жалпы адамэат мэдениетшщ тарихындагы аса кымбат кдзына. Керкем эдебиеттщ крндырмалык, сипатын туешуде эр турл1 талас пйарлер болганын 6i3 осы ецбектщ 6ipbniii тарауында айттык,. Ал Маркс езш щ “ Косымша кун теорияларында” ennipic кдтьшастарындагы антагонизмге непзделген базис б1рыцгай, не б1ртутас крндырма тугыза алмайтынын, кергсшше, 6ip-6ipiHe кдрама-кдрсы, таптъпс, жагынан эр тарап ымырасыз идеологиялык крндырма тугызуга мэжбур екенш к;олга устаткдндай аныкгап берген ед1. Осыган орай марксизм непзгн салушылар ешкдндай таптык, жгктелулерд жүктеу/скачать 12,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|