Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП


ip угым гана. Ал осыньщ туп терюнш байкдсак, жылкыныц  эбден торалып, ceMipin



Pdf көрінісі
бет56/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   217
Байланысты:
kabdolov zeinolla soz oneri

    Бұл бет үшін навигация:
  • Kerri”
6ip угым гана. Ал осыньщ туп терюнш байкдсак, жылкыныц 
эбден торалып, ceMipin, тусьфауы екен. Ту жылкы жальша 
Кол апартпайтын мшезиз, асау болатын кершедь Сейтш, 
тулау деген угым да затты, накты бейнеден шыккдн.
Осындай туп терюш бейнеден, суреттен шыккдн эр сез 
езара кдтар тузеп, йркес кураганда, 
6
ip турл16ip киял жетпес 
кызык айнага айналып, оньщ бетше акикдт шьшдыкхьщ 
езгеше айшык-ернеп, сурет-сэулес
1
тусейн тэр
1
здь 
Образдылык осылай пайда болады.
Гимапай — квктщ индап,
Гималай — жердщ тундш.
(l.XCcmcszipoe).
Бул — метафора тэсиимен жасалган сурет: ею нэрсе 
кдтар койылып, 6ip-6ipiHe (силлогизмдепдей багьшды- 
рылмай) баланады, езара “сэуле Tycipcfli” , сол аркылы 
окырманнъщ кез алдына упинип нэрсенщ сурей жайылады. 
Байкдп кдрасак, образдылык дегеннщ 
031
ер сезге оньщ о 
бастагы заттылыгьш кдйтып беретш сеюдд
1
, сейтш, затты 
сезд
1
накты суретке айналдыратын тэр1зда. Бул — аса кызык 
процесс жэне П.В.Палиевский айткдндай, дэлелдеуге 
келмейтш, аныкгауга кенбейтш* аса кцын процесс.
Григорович езшщ жасац кезшде “ Петербург шарман- 
шысы” деген очерюн Достоевскийге экелш, окып берген 
екен. Тэж1рибел1 жазушы оньщ “ Бес тиын бакыр жерге Tycri 
де, децгелеп Kerri” деген сейлемш унатпай, “ Булай емес, 
булай емес, rum де булай емес. Туу, тым дымсыз, кеб1ртек 
жазасьщ екен...” деп ренжш отырып, ез колымен былай 
жендеп 6epinTi: “ Бес тиын бакыр такыр жерге ыршып 
туей де, сшдыр щтып, секгре децгелеп Kerri”. Сез енерш 
зерттеуцй галымдар гшшде осы жайтты мысалга алмаган 
адам кемде-кем шыгар. Мше, бутан 6i3 де согыл етш отыр- 
мыз. Мундагы максат — керкем шыгарма ушш бэршен 
бурын суретйшк керек екенш ескерткен устше ескерту. 
Шынында да, Достоевскийдщ крекдн создер1 Григоровичтщ

Теория литературы. Основные проблемы в историческом освещении. 
М., АН СССР, 1962, т. 1, стр. 80.
92


сейлемш суретке айналдырып, кимылга кешрген: “сылдыр 
кдгып, сеюре доцгелеген” бакырды кэдампдей кезбен керуге 
болады. Оныц устгне, “ Бес тиын бакыр- - сылдыр кдгып, 
ссйре децгелеу” ушш кумдак не шептесш жер емес, “такыр 
жерге ыршып Tycyi” керек екеш де дэл. Демек, образдылык 
ушш сезбен салынар сурет накгы болумен кдтар, мейлшше 
шын жэне дэл болуы шарт.
Bip ескерепн нэрсе — суреттшЬсгщ жеш осы екен деп, 
сейлем iniiH эпитетпен, тецеумен, метафорамен сыкдй беру
— жениз. Чехов 6ip жолы Горькийге мынадай юнэ такты: 
“ С


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет