123
2
. N
5
+ V
моделі
Мезгілдік мағынаны, яғни іс-қимылдың болған, болатын мезгіл-
уақытын көрсетеді:
бала кезімде көрдім, сағат екіде қайтты, бір
көргенде ұнатты т.б.
Қытай тіліндегі在[zai], 于[yu] предлогтары жатыс септіктерімен
сәйкес келеді де, іс-қимылдың мекенін, орнын білдіреді.
Мекен мәнді білдіретін 里[li]
іші, 上[shang]
үсті сияқты
сөздер де
мекендік мәнді білдіретін жатыс септіктерімен сәйкес келеді. Мысалы:
屋里有人
[wu li you ren]
үйде адам бар, 桌子上有书[zhuozi shang you
shu]
столдың үстінде кітап жатыр.
Көмектес жалғаулы сөз тіркесі: құрылымдық моделі ‒ O
7
+ V.
N
7
+ V құрылымдық моделі негізінен мекенді, мезгілді, себеп-
салдарды және амалды білдіреді:
түнімен жүрді, ертесімен кетіп
қалды, бар күшімен істеді, жолмен жүрді, күн батысымен қайтты,
тек жақсылықпен жолығайық т.б.
Көмектес септігімен 同[tong], 用[yong], 与[yu], 和[he], 跟[gen]
т.б. предлогтар сәйкес келеді. Бұлар іс-қимылдың құралын, амалын,
бірлестік мағынасын білдіреді.
Достарыңызбен бөлісу: