Агач атка атландырутатарларда – обвести вокруг пальца; поса-
дить в галошу; Қазақ тілінде ағаш атқа мінгізу: біреу туралы сөз қылу,
өсек-аяңға іліктіру, масқара ету мағынасында. Бұрын қазақ қоғамында
елге ерсі, моральдық қалыпқа сыймайтын өрескел іс істегенде, мəселен,
измена, əйелдің екі бетіне қара май жағып, атқа отырғызып ауыл арасын-
да алып жүрген. Содан кейін де «қара бет» тіркесі қалған.
Татар жəне қазақ тілінде ут алырга килгəн (букв. Как за огоньком
забежал) забежал на минуточку тіркесі, бізідіңше, екі ұлттың о баста
234
көшпелі өмірге қатысын білдіреді. Үйде от сөніп қалғанда, көршіден
барып, оттың тамызығын алу əдеті болған. Содан барып, қазақта «отқа