Морфология – грамматикалық категориялар мен грамматикалық тұлғаларды зерттейтін тіл білімінің саласы. «Қазіргі қазақ тілінің морфологиясы»

Есімше жасайтын қосымшалар қолданылу аясымен де, жалғанған етістікке үстейтін грамматикалық мағынасымен де ерекшеленіп, есімшенің түрлерін жасайды.

Қазіргі қазақ тілі есімше түрлері жұрнақтарының мағыналарына сәйкес шақ категориясымен бөлінеді.

Қазақ тіліндегі есімшелерді мағынасына және тұлғасына қарай Ы.Маманов:

1. 
   Өткен шақ есімше
   
2. 
   Дағдылы есімше
   
3. 
   Болжалды есімше
   
4. 
   Ниет есімше
   
5. 
   Осы шақ есімше
   

1. 
   Өткен шақ есімше
   
2. 
   Осы шақ есімше
   
3. 
   Келер шақ есімше
   

2002 жылғы «Қазақ грамматикасында» есімше

1) Бұрынғы өткен шақ есімше

2) Дағдылы өткен шақ есімше

3) Болжалды келер шақ есімше

4) мақсат мәнді келер шақ есімше

5) Осы шақ есімше - деп жіктелген.