Морфология

129 

 

(аю, 

кеміргіштер 

т.б.) 

тəн. 

Ақ 

май 

ұлпасы 

липоциттерінің 

цитоплазмаларында түсі ақ, көлемі тым үлкен бір ғана май тамшысы болады. 

Олардың  жалпы  көлемінің  39/40  бөлігін  май  тамшысы  алып  жатады.  Май 

тамшыларының  қысымынан  жалпактанған  липоциттер  ядролары  май 

жасушалары цитоплазмаларының  шеткі  жақтарына  ығыса орналасады.  Ядро 

маңыңца  Гольдж  кешені,  липоциттің  май  тамшысының  сыртындағы  жұқа 

келген  цитоплазмасында  жекеленген  митохондриялар,  аздаған  гранулалы 

эндоплазмалық  тор  жəне  рибосомалар  кездеседі.  Қоңыр  май  ұлпасын 

цитоплазмасында  қоңыр  түсті  көптеген  ұсақ  май  тамшылары  болатын, 

дөңгелек  ядролы,  пішіні  көп  бұрышты  болып  келетін  майда  липоциттер 

құрайды.  Май  жасушалары  цитоплазмасында  Гольдж  кешені  жəне  пішіні 

дөңгелек  келген  көп  қырлы  қоңыр  түсті  митохондриялар  кездеседі. 

Митохондриялар  құрамында  темір  бар  қоңыр  пигмент  —  цитохром  көп 

болады.  Липоциттердің  қоңыр  түсті  болуының  өзі  осы  пигментке 

байланысты.  Қоңыр  май  ұлпасының  тотықтану  қабілеті  ақ  май  ұлпасымен 

салыстырғанда 20 есе артық. Демек, қоңыр май ұлпасы жылу энергиясын 20 

есе артық шығарып, жаңа туған төлдің жəне ұйқыдағы жануарлар денелерін 

жылытып, қоршаған ортадағы суықтан сақтайды. 

 

жүктеу/скачать 4,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: