Ұзынсауытты тіс (hypselodontes) тек тic сауытынан тұрады. Оның
мойны мен түбipi болмайды. Бipaқ, тic сауытының кішкене белт ғана ауыз
қуысында көрініп тұрады. Ал калған бөлігі тіс
ұясында орналасып, тіс
түбірінің қызметін атқарады. Tic үйкеліп қажалған сайын, тіс тіс
ұясынан
ауыз куысына қарай өсіп шыға береді. Жасы ұлғайып сақайып қартайған
жануарлардың тic сауыты қысқа болып, аздап тic түбірі пайда бола бастайды.
Ұзын сауытты тic сыртынан ішіне қарай төрт қабаттан: цементтен,
кіреукеден, дентиннен жəне пульпаға толған тіс
куысынан тұрады. Даму
барысында цемент, дентин жəне пульпа мезенхимадан жетіледі, яғни олар
кілегейл қабыктың өзіндік такташасынын туындылары болып саналады.
Tic кіреукесі бip катарда орналасқан ұсак, алты кырлы тым қатты эмаль
призмаларынан түзілген. Tic кіреукесі құрамының 98% минеральды тұздар
құрайды. Сондыктан, кіреуке жануалар организміндегі ең, берік зат. Оның
тығыздытын кварцпен, ал омырылғыштығын фарформен салыстыруға
болады.
Достарыңызбен бөлісу: |