М±рын аурулары: м±рын пердесініњ ќисаюы, м±рыннан ќан кету, м±рын шиќаны. Жедел жєне созылмалы ринит. Жедел жєне созылмалы риносинуиттер жєне олардыњ асќынулары

Диагностикасы

• Анамнез;
• Алдыңғы, ортаңғы, артқы риноскопия;
• Артериалды қан қысымын өлшеу;
• Жалпы қанды тексеру;
• Биохимиялық тескеру;
• Гематологтің кеңесі қажет.

Емі

• Гипостатикалық ем;
• Гипотензивті ем;
• Суық қою;
• Бас пен денені жоғары ұстау;
• Танауды саусақпен мұрын пердесіне қысу;
• Қанталаған аймақты күйдіру;
• Гальванокаустика;
• Тығындау (алдыңғы және артқы тампонада);
• Сыртқы ұйқы артериясын байлау.

Жедел ринит (тұмау)

• Этиологиясы: микробты флора.
• Патогенезі: токсикалық, вазомоторлық компоненттермен қатар секреторлық бұзылыстардың жүруімен сипатталады.
• Ықпал ететін факторлар: тоңазу, ағзаның жалпы және жергілікті реактивтілігінің төмендеуі.

Клиникасы

• Субъективті белгілер:
• Мұрынның қышуы;
• Тұмаурату;
• Бітелу;
• Түшкіру;
• Жалпы әлсіздік;
• Селқостық.

• Объективті белгілер:
• Мұрын қуысының шырышты қабатының қызаруы және ісінуі;
• Мұрын жолдарында кілегейлі, кілегейлі-іріңді бөліністердің болуы;
• Тыныс алудың нашарлауы;
• Гипосмия;
• Ыстықтың көтерілуі.

Емі

• Мұрынға қан тамырларын тарылтатын тамшыларды тамызу;
• Қабынуға қарсы ем;
• Гипосенсибилизациялық ем;
• Белгілерге қарсы ем;
• Ынталандырушы ем;
• Нүктелі массаж;
• Физиоем.

Алдын алу шаралары

• Инфекция ошақтарына санация жасау (тазарту);
• Денені шынықтыру;
• Жеке бастың гигиенасын сақтау;
• Қоғамдық гигиенаны сақтау;

Жедел жоғарғыжақ синуситі (гайморит)

• Этиологиясы: микробты флора.
• Патогенезі: мұрын қуысымен байланысатын өзектердің дренажды қызметінің бұзылуы, улану және аллергиялық компоненттермен қатар өтеді;
• Ықпал ететін факторлар: жедел респираторлы аурулар (ЖРА), тоңазу, жарақаттар, шірік тістер және ағзаның басқа да инфекция ошақтары, ағзаның жалпы және жергілікті реактивлігінің төмендеуі т.б.жатады.

Клиникасы

• Субъективті белгілер:
• Жоғарғыжақ қуыстың маңының ауруы;
• Ұлпаның ісінуі;
• Іріңді тұмау;
• Мұрынның бітелуі;
• Бастың ауруы;
• Селқостық т.б.

• Объективті белгілер:
• ЖЖҚ алдыңғы қабырғасы пальпация кезінде ауыру сезімі;
• МҚ шырышты қабатының қызаруы және ісінуі;
• ОМЖ және ЖМЖ бөліністің болуы;
• Тыныс алудың бұзылуы;
• Гипосмия;
• Ыстықтың көтерілуі т.б.

Диагностикасы

• Шағымы;
• Жалпы қарау;
• Пальпация;
• Алдыңғы және артқы риноскопия;
• Эндоскопия;
• Тыныс алу қызметін тексеру;
• Иіс сезу қызметін тексеру;
• ҚАҚ рентгенографиясы;
• Контрасті рентгенография;
• Қуысқа пункция;
• Ультрадыбысты тексеру;
• Компьютерлік томография;

Емі

• Қабынуға қарсы ем;
• Гипосенсибилизациялық ем;
• Белгілерге қарсы ем;
• Мұрынға қан тамырларын тарылтатын тамшыларды тамызу;
• Пункция жасау және түтікше қою;
• Қуысты жуу;
• Оған емдік дәрілерді жіберу;
• Физиоем;
• Риногенді асқынулар кезінде ЖЖҚ тазарту мақсатымен операция жасау.

Алдын алу шаралары

• Жоғарғы тыныс алу жолдарындағы инфекция ошақтарына санация жасау;
• Ағзаның жалпы және жергілікті реактивтілігін жақсарту;
• Денені шынықтыру