МС. Жайлауов физикалық химия мазмұНЫ

40-сурет

сорбциялық активтілігіне өлшем болады.

Егер адсорбция жартылай жүрсе (Г = Г/2), онда шексіз адсорб-ция Г_Х/2 = Г_Х + СІ(С\+В) болады және С+В=2С, В = С. Осылай-ша Ленгмюр теңдеуіндегі В константасы адсорбенттің активті бе-тінің бір жартысы адсорбтив молекуласымен жабылып (адсорб-цияланып), ал екінші жартысы әлі бос күйіндегі концентрация мә-німен өлшенеді.

Көптеген тәжірибе нәтижелері мен есептеулер көрсетіп отыр-ғандай, адсорбция изотермасын сипаттайтын Ленгмюр теңдеуш басқалармен салыстырғанда ол адсорбцияланатын заттың кон-центрациясы мәніне тәуелсіз адсорбция процесін қанағаттандыра-тын шамалар береді. Ленгмюр теңдеуін Фрейндлих теңдеуімен са-лыстырғанда, ондағы теңдеу кұрамына енетін тұрақты коэффици-енттердің белгілі бір физикалық мәнді түсіндіріп, теориялық пікір-ге қайшы келмейтіні байқалады.

Ленгмюр теңдеуі адсорбциялық қабат мономолекулалық деген есептен шығады. Алайда бұл пікірмен барлық ғалымдар келісе бермейді. Мысалы, Поляни және басқа да ғалымдардың ойынша, адсорбциялық қабат бір молекуладан тұрмайды, олзр екі және одан көп молекула қабатынан тұрады. Бүл пікірге арналған тео-рия да бар және осы теорияға қайшы келместен, оны дәлелдейтін тәжірибелер де бар.

Ленгмюр теориясы бойынша, жекеленген активті нүктелерге тартылған адсорбтив молекулалары өзара әрекеттеспейді. Бірақ та адсорбциялық қабатта жинақталған, жоғарғы молекулалық массалары бар молекулалар арасында өзара ілшісу күші пайда болуы мүмкін. Мұндай жағдайда Ленгмюр теңдеуі дұрыс шешш бермейді. Қейбір жағдайларда, айталык көмір, силикагель және де баска куыс, кеуек адсорбенттерді пайдаланғанда Ленгмюр тең-де>інен гөрі Фрейндлих теңдеуі дүрыс шешім береді.