Начальный курс грамматики турецкого языка



Pdf көрінісі
бет95/108
Дата11.12.2023
өлшемі0,8 Mb.
#137740
түріУчебное пособие
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   108
Байланысты:
Түрік тілі

-mış yapılı ortaç
Причастие на -mış
Причастие на -mış обозначает признак предмета (лица, явления
и т. п.), связанный с действием, которое совершено в прошлом. 
Örnek (пример):
Kirlenmiş
 tabakları bulaşık makinesine koyalım.
(Давайте положим 
грязные тарелки в посудомоечную машину).
Kahvaltıda 
haşlanmış
yumurta ister misin? (Хочешь вареное яйцо 
на завтрак?)
Jale Hanım bu şehirde çok 
tanınmış
 bir doktor.
(Жале ханым – очень 
известный в этом городе доктор).
4. Aşağıdaki tümceleri 
-mış
 ortaç ekiyle tamamlayınız.
(Заполните пропуски аффиксом -mış.)
1. Ütülen........ gömlekleri dolaba asar mısın?


143
2. Bir dilim daha kızar........ ekmek ister misin?
3. Televizyondaki dizinin konusu yaşan....... bir olaydan alınmış.
4. Makarnaları kayna....... suya koymalısın.
5. Geçen gün dolaptaki küflen....... peynirleri attım.
6. Bence geç........ günleri düşünerek üzülmemelisin.
7. Sonbaharda her taraf kuru…. ve sara…. yapraklarla dolar.
8. Şu çürü....... sebzeleri çöpe atar mısın?
9. Kimsesiz kal...... yaşlılara yardım edelim.
10. Kullanıl........ kağıtları geri dönüşüm kutusuna atınız.
11. Zavallı kadın parktaki yeni boyan........ bankı fark etmedi ve oturdu.
12. O kötü günler artık geç......... kaldı.
13. Bu sol....... perdeleri artık değiştirelim.
14. Fazla geliş......... toplumlarda işsizlik oranı yüksektir.
TATLI DİL
1
ВЕЖЛИВОСТЬ ПРИ РАЗГОВОРЕ
Mağaza vitrinlerindeki mankenleri bilirsiniz. Hepsi de güler yüzlüdür, 
içlerinde pek de güzelleri var dır. Ama, dilleri olmadığı için soğukturlar. 
Onlar her ne kadar insan taklidi olarak yapılsalar da gerçek insanları 
güzel yapan, sıcak yapan dildir. Ama her dil değil. Dilin de tatlısı olmalı. 
Allah bir insana her şeyin tatlısını, yalnız dilin acısını verirse, o insan ne 
yapsa işe yaramaz. Böyle insanların sevimli, cana yakın olmalarına olanak 
yoktur. Çünkü o dil, ağzın içinde her dönüşünde can yakar, kalp kırar. 
“Dil yarası, yaraların en derinidir. ” derler. Bu söz çok doğrudur. Bıçağın 
açtığı yara zamanla kapanır; ancak dil yarası insanın ruhuna işler ve bir 
türlü kapanmaz. Ayrıca acı dilin zararı sadece karşısındakine değildir; 
kendi sahibini de dünya güzeli olsa bile çirkinleştirir. Acı dilleri yüzünden 
sevilmeyen çok sayıda güzel insan vardır.
Ama tatlı dil böyle değildir. “Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.” 
derler. Yılan, insan dilinden anlamaz, ama tatlı dilin neler yapabileceğini 
anlatmak için böyle demişler. Ne kadar öfkeli olursanız olun, tatlı dil sizi 
yatıştırır. Yapmak istemediğiniz işleri bile karşınızdakinin tatlı dili, güler 
yüzü sayesinde yaparsınız.
1
Karaman N.N. Türkçe konuşalım. Filiz Kitapevi, İstanbul, 2000. S. 174.


144
Konuşmayı, sözü doğru zamanda söylemeyi de bir hüner saymalı. 
Tatlı konuşmalarıyla tanınmış insanlar vardır. Onları dinlemek çok 
zevklidir. Bazı insanları anlatmak için “Ağzından bal damlıyor.” derler. 
İşte o ağızdan damlayan bal, tatlı dilin balıdır.
Tatlı dil insan için önemli bir güç kaynağıdır. Güler bir yüz, tatlı bir 
dille tamamlandığı zaman, insana bütün kapılar açılır, bütün düğümler 
çözülür.
Mademki tatlı dil her kapıyı açan sihirli bir anahtardır; öyleyse "Ne 
duruyoruz, dilimizi tatlılaştıralım." mı diyeceksiniz! Ama bu, birdenbire 
olacak işlerden 
değildir. Gönülleri yumuşatan tatlı dil, bütün gücünü gönülden alır. 
İnsanın dilinin tatlı olması için, gönlünün tatlı, iyi olması gerekir. 
Kötü bir insanın dökeceği tatlı dil, tilkinin kargaya döktüğü tatlı dil 
gibidir. İnsanı belki kısa bir zaman için aldatır ama çabucak gerçek olma-
dığı anlaşılır.
Gerçek tatlı dil, iyi insanda olur. Yüreği merhametle, sevgi ile dolu 
insanın dili de kendiliğinden tatlılaşır. Bu dünyada gönül yıkmanın, kalp 
kırmanın kötülüğünü anlayan insan, en küçüğünden en büyüğüne kadar 
tatlı dille, güler yüzle seslenir.
Şevket RADO 
(Yeniden düzenlenmiştir)
(Упрощенный текст)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   ...   108




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет