Наножүйелердің электрондық құрылысы және фонондық спектрлері

ЭЛЕКТРОГРАВИМЕТРИЯ,ПО
ТЕНЦИОМЕТРИЯ,КОНДУКТ
ОМЕТРИЯ
Орында
ған Жарқынбек Анель
Жарыл
қасын Аякоз
Жалишова Мехринса
Жа
ңбырбай Нұрай
Алматы 2023 ж

Электрогравиметрия 
Б
ұл әдіс жұмыс кезіндегі электродта электролит құрамынан металл күйінде, не оның тотығы
мен т
ұзы түрінде электрохимиялық шөгінді бөлінуіне, электродты электролизге дейін және
одан кейін 
өлшеуге, бөлінген шөгіндіні массасы бойынша зерттелетін үлгіде талдауға,
қажетті құрамды есептеп, анықтауға негізделген. Аналитикалық мақсат үшін кейбір
металдарды
ң катодтық бөлінуі көне электр-аналитикалық әдіске жатады. Ол арқылы кендегі,
бал
қымадағы, әр түрлі ерітінділердегі металдарды, тіпті радиоактивті заттарды анықтайды.
Б
ұл әдістің басты артықшылығы - онда қолданылатын құрылғының карапайымдылығы,
жо
ғарғы дәлдігі мен кайталанымпаздылығы. Негізгі тетік - электрод мына шарттарға сәйкес
болуы керек: олар электролиз процесі кезінде 
қосылыстармен химиялық реакцияға түспеуі,
ауада
ғы оттекпен тотықпауы керек; электролиз кезінде бөлінетін шөгінді электродқа тығыз
жабыса орналасуы 
қажет. Бұл талапқа платина электроды сай келеді.

Потенциометрия - те
ңгерілген электродты потенциал мен электрохимиялық
реакция
ға қатысушы қоспалардың термодинамикалық активтілігі
арасында
ғы тәуелділікті анықтауға негізделген электрохимиялық зерттеудің
т
әсілі.
Потенциометрлік 
әдіс қайтымды немесе қайтымсыз гальваникалық
элеменггердегі электродта пайда болатын электр потенциалдарыны
ң
айырымын 
өлшеуге негізделген. Мұны ерітіндідегі заттың мөлшері мен
физикалы
қ-химиялық сипаттамасын анықтау үшін қолданады.
Б
ұл әдісте қолданылатын гальваникалық элемент индикаторлық,
салыстырмалы
қ деп аталатын екі электродтан тұрады. Бұларды
тасымалсыз элемент болатындай бір ерітіндіге немесе аралары с
ұйық
қосқыш арқылы жалғасқан тасымалды тізбек құратын әр түрлі ерітіндіге
енгізуте болады. Индикаторлы
қ электродтың потенциалы ерітіндідегі
аны
қталатын иондардың активтігіне, яғни концентрациясына тәуелді. Ал
оны
ң мәнін өзге иондарға тәуелсіз тұрақты потенциалы бар салыстырмалы,
я
ғни қалыпты электрод көмегімен анықтайды.

Кондуктометрия 
Электролиттерді
ң концентрациясын кондуктометрлік әдіспен анықтау
талданатын ерітіндіні
ң электр өткізгіштігін елшеуге негізделген.
Кондуктометрия - е
ң қарапайым және талдап сұрыптаудын
электрохимиялы
қ әдісі. Кондуктометрлік әдістердің барлығы
жылдамды
ғымен, өлшеуіш аспаптарының оңай табылуымен, жұмысының
ы
ңғайлылығымен, қанағаттанарлық дәлдігімен, өндірістік, технологиялық
ж
әне лабораториялык жағдайларда талдауды автоматты түрде, әрі
қашықтықған жүргізу мүмкіндігімен сипатталады.
Тікелей кондуктометрлік аны
қтаудын қателігі - 1-2 %. Ал белгілі бір арнайы
жа
ғдайды сақтаганда талдау қателігі 0.2 %-ке дейін азаяды.
Кондуктометрлік 
ұяшықтарды термостатсыз өлшегенде, бұл қателіктер 3
%-ке артады, 
өйткені температураның бір градусқа жоғарылауы электр
өткізгіштікті 2 не 3 проценттей өзгертеді. Демек, ерітінділерді термостаттау
кондуктометрлік талдау 
әдісінің дәлдігін арттырады.

Барлы
қ белгілі және табиғатта кездесетін немесе қолдан жасалған өткізгішгер олар
ар
қылы электр тогы өткен кездегі электрдің тасымалдану механизміне тәуелділігіне
қарай үш топқа бөлінеді : электрондык, иондық, аралас.
Элекптронды
қ өткізгіштер. Мұнда өткізгіштердегі электрді тасымзлдаушылар -
электрондар. Электронды
қ өткізгіштерге металдар, жартылай еткізгіштер, металл
құймалары, көміртек және кейбір тұздар мен тотықтар жатады.
Ионды
қ өткізгіштер. Электр өткізгіштікті өлшеуге арналған иондық немесе аралас ток
өткізгіиі электролштерге мына заттардың типтері жатады: қатты күйдегі таза заттар (күміс,
барий, 
қорғасын және металдардың галогенидтері); сұйық күйдегі заттар (су, спирттер,
қышқылдар, т.б.); балқыған тұздар мен гидридтер: қатты және балқыма күйдегі бірнеше
затты
ң ерітіндісі; сулы және сусыз, яғни анорганикалық және органикалық нағыз
(молекулалы
қ) және коллоидты ерітінділер; оксидтердің, тұздар мен негіздердің және
кейбір жекеленген заттар ерітінділері.

Пайдаланыл
ған әдебиеттер
1. Л.Г. Пахомов, К.В. Кирьянов, А.В. Князев Физические методы в
химических исследованиях Учебное пособие Нижний
Новгород
издательство Нижегородского госуниверситета 2017
2. Дулицкая Р.А., Фельдман Р.И. Практикум по физической и
коллоидной химии. М., «Высшая школа», 2018.
3. Мансуров 3.А., Колесников Б.Я. Химиядагы физикалык зерттеу
эдістері. Алматы «Казак университеті» 2016.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА 
РАҚМЕТ!