нашего университета.
обстоятельства.
Ґ
№ 15 (872)
желтоқсан
2011 жыл
14
Адам баласын ұшар биікке шығарар, атақ-даңққа
кенелтер екі-ақ өнер саласы бар: бірі – қолбасшылық
өнері де, екіншісі – үздік шешендік өнері.
М.Т.Цицерон
Шешендік – ақылмен билеу өнері
Шешендік – ақылмен билеу өнері
М. Өтемісов атындағы БҚМУ-да Батыс Қазақстан облыстық тілдерді дамыту басқармасының тапсырысы
бойынша жүзеге асырылған «Балалар үйінің, балабақша және мектеп бүлдіршіндерінің арасында мемлекеттік
тілді, ұлттық салт-дәстүрлерді дәріптеуге бағытталған іс шаралар өткізу» атты жоба жұмысының орындалуын
қорытындылау мақсатында дөңгелек үстел ұйымдастырылды.
Шешендік өнер – қай заманда, қандай қоғамда болса да қауымға, көпшілікке
үлкен әсер ететін, оның санасын, сезімін баурап, күш-жігерін тасытатын қуатты
құрал, күні бүгінге дейін құдіретін, қасиетін жоймаған өнер. Қазіргі таңда
халықтың рухани-мәдени өміріндегі ең бір аяулы, ең бір ардақты өнердің
бірі шешендік өнерге деген көзқарас тіптен ерекше. Оған дәлел ретінде Батыс
Қазақстан облыстық ішкі саясат басқармасы, «БҚМУ «Ақиқат» пікір-талас
орталығы», «Жас қанат» жастар қоғамдық бірлестігінің ұйымдастыруымен
Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 20 жылдығы қарсаңында М.Өтемісов
атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде «Бірлігіміз жарасқан!»
атты шешендік өнерді сүйетін жастарға арналған облыстық пікір-сайыс турнирі
өткізілді.
Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 20 жылдығын
кеңінен атап өтуге атсалысу, шешендік өнер және жұрт
алдында сөйлеу мәдениеті қалыптасқан талантты студент
жастарды анықтау, облысымыздың студент жастары ара-
сында пікір-сайыстың деңгейін көтеру, облыс жастарының
сын тұрғысынан ойлауын дамытуды мақсат еткен бұл
пікір-сайыс тіл өнері мен сөйлеу мәдениетінің ең жоғарғы
сатысын көрсетті.
1 желтоқсан күні М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
мемлекеттік университетінің акт залында «Бірлігіміз
жарасқан!» атты облыстық пікір-сайыс турнирінің сал-
танатты ашылу рәсімі өткізіліп, жүргізушілер тарапынан
еліміздің 20 жыл ішінде жеткен жетістіктері жөнінде ақпарат
берілді. Турнирдің салтанатты ашылуында облыстық
жастар мәслихатының хатшысы Р.Р.Ашенова құттықтау
сөз сөйлеп, ел тәуелсіздігінің 20 жылдығына орай об-
лысымызда өткізіліп жатқан іс-шаралар жөнінде ақпарат
беріп, аталмыш шараның маңыздылығын атап өтсе,
«БҚМУ «Ақиқат» пікір-талас орталығы» жастар қоғамдық
бірлестігінің төрағасы М.Қ.Сүлейменов аталмыш турнир
қатысушыларын өткен жылдармен салыстырғанда екі есеге
көбейіп отырғаны облыс жастары арасында пікір-сайыстың
дамып жатқандығының айғағы екендігін атап, турнирдің
өткізілу барысымен таныстырып өтті. Салтанатты ашылу
рәсімі раундтық ойындармен жалғасын тапты.
Тәуелсіздіктің 20 жылдығына арналған турнирге Жәңгір
хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық
университетінен «Догма», «Кәусар», «Легион», «Барыс»,
«Парасат», «Грация», «ORRO», «One love», Батыс Қазақстан
инженерлік-технологиялық университетінен «Алау», «No
comments», Евразия академиясының «Energy», «Евразия»,
«Переводчики», М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
мемлекеттік университетінен «Аманат», «Шырақ»,
«Болашақ», «Жаснұр», «Заңғар», «Жалын.kz», «Ұлағат»,
«Жас қыран», «Жан алауы», «Фемида», «Козерог», «VIVA»,
«Scorpions», Батыс Қазақстан инженерлік-технологиялық
колледжінен «Болашақ», Орал гуманитарлық колледжінен
«Олимп», Орал мұнай-газ және салалық технология-
лар колледжінен «Парасат», «Жаңа жұлдыз», Евразия
г уманитарлық коллед жінен «Евразия серілері»,
«Еврозейцы», «Прямой эфир» командалары қатысты.
Жоғары және арнаулы оқу орындарының студенттері
арасында өткізілген турнирге қазақ лигасы бойынша 22,
орыс лигасы бойынша 11 команда қатысып, турнирдің тар-
тысты өтуіне ықпал етті. Пікір-сайыс турнирінде қалалық,
облыстық, республикалық пікір-сайыс турнирлерінің
жеңімпаздары, жүлдегерлері А.Жақсығалиева, М.Абдулов,
А.Молдағалиев, А.Сабырғалиева, М.Шынғалиева,
О.Қуанғалиев, Н.Жұмағазиев, М.Бижанов, Ж.Науатова,
Ә.Шукиева, А.Кушманова, Р.Төлеген, А.Джумагазиева,
А.Амруллина, А.Граджина, А.Жасымов, А.Графкина
төрағалық етті.
Бір шешен топты жойқын, буырқанған шабытымен
билеп-төстейді, екіншісі – жатық, әсем жеткізе білу
шеберлігімен, үшіншісі – әзіл-оспақ, күлдіргі, айтқыштық
талантымен, төртіншісі – жүйелі, сабақтас, анық ба-
яндауымен баурайтыны секілді сайысқа қатысушы әр
команда
«Қазақстанның Тәуелсіздік алған 20 жыл
ішіндегі ең жоғарғы жетістігі», «Қазақстандағы сыбайлас
жемқорлықпен күресудің тиімді жолдары», «ҚР жоғарғы оқу
орындарына жаңа оқу жүйесі», «Қазақстан экономикасы
дамуының жаңа бағыттары», «телефон терроризмімен
күрестің тиімді жолдары» тақырыптарындағы қарарларды
талқылап, ұтымды механизмдер ұсынды.
Тұтқиылдан тапқырлық таныту, өрнегі әсем өнегелі-
ғибратты сөз айту, оқыс айтылған ойларға қисынды
әрі жедел жауап қайтару пікірсайысшыларымыздың ең
озық қасиеттерінің бірі де бірегейі. Тыңдаушылардың
жан-сезім әлемін сөзінің әдемілігімен, образдарының
жарқындылығымен, нақыл, ғибрат сөздерінің ұшқырлығымен
баурап алған командалар өз тыңдаушыларының бойында
шалқыған шабыт, дария сезім, атқарылар іске сәйкесті
құштарлық сезімдерін оята білді.
«Бірлігіміз жарасқан!» атты облыстық пікір-сайыс
турнирінің қорытындысы бойынша жүлделі І орынды «Жас
қыран» командасы (Н.Бисембиев, Б.Тоқтар), ІІ орынды
«Жалын.kz» (Ә.Орынбаев, Е.Мырза), ІІІ орынды «Парасат»
(Е.Мұратов, Л.Бертілеу) жеңіп алса, «Үздік спикер» номи-
нациясына Е.Мұратов, «Үздік төреші» номинациясына
Ж.Науатова ие болды. Орыс лигасы бойынша І орынды
«Козерог» командасы (А.Изтурганов, Н.Самарканов), ІІ
орынды «Фемида» (М.Нугманов, А.Байжазыкова) жеңіп
алды. «Үздік спикер» номинациясына А.Изтурганов,
«Үздік төреші» номинациясына А.Амруллина лайық деп
танылды. Қазақ және орыс лигасы бойынша қатысқан
барлық командалар арнайы алғыс хат және «Пікірсайыс
– сөз додасы» атты оқу-әдістемелік кітапшалармен ма-
рапатталды. Қазақ және орыс лигасы бойынша турнир
жүлдегерлері мен арнайы номинация иегерлеріне, үздік
деп танылған жеңімпаздарға бағалы сыйлықтар табыста-
лып, жеңімпаздар арнайы кубокқа ие болды.
Мерген СүлЕЙМЕНОВ
ҰЛТТыҚ ТіЛ МЕН
САЛТ-дӘСТүРді дӘРіпТЕГЕН жоБА
Дөңгелек үстелге университет ректоры Асхат Сәлімұлы
Иманғалиев бастаған ғылыми кеңес мүшелері, Батыс
Қазақстан облыстық тілдерді дамыту басқармасының бастығы
Махамбет Мәтенқожаұлы мен Жомарт Тілекқабылұлы және
осы жоба жұмысын бірлесе атқарған қала мектептерінің
басшылары мен мұғалімдері қатысты.
Жобаның басты мақсаты – Қазақстан жастарын ұлттық
дәстүрді сақтауға, өз елінің тарихын білуге, мемлекеттік тілді
игеруге, мәдениетті, ұлттық дәстүрді қалыптастыруға, халық
батырларының тарихи ерекшеліктерін түсінуге тәрбиелеу,
жас ұрпақтың ұлттық тәлім-тәрбиенің ықпалымен рухани
жетілуіне әсер ету. Аталған жоба өзінің мақсатына жетудің
негізгі шарттары ретінде ұлттық білім беру бастамалары
мен мектептерді өркендету, қалыптастыру; мемлекеттік тілді,
мәдениетті жеке тұлғаның бойына сіңіру; қазақ халқының
ұлттық салт-дәстүрін насихаттауға, қоғам мен жеке тұлғаның
этномәдени сұраныстарын жүзеге асыруға бағытталған білім
беру қызметтерін үздіксіз жүргізу; этномәдени қажеттіліктерді
анықтау және оларды қанағаттандыру бойынша білім беру
жүйесінің жұмысын мақсатты бағдарлау секілді міндеттерді
қойды. Жоба аясында жүзеге асқан іс-шаралардың жүйелі
түрде және тәжірибе жүзінде жүргізілуі, атап айтқанда,
бірнеше тақырыпта тәрбие сағаттары дайындалып, олардың
электронды нұсқалары шығарылды. 700 сағат көлемінде
жүргізілген ұлттық тәрбие, мемлекеттік тілді дәріптеу
бағытындағы тәрбие сағаттары қалалық мектептермен қатар,
Батыс Қазақстан облыстық отбасы үлгісіндегі балалар ауылы
және аудандық қазақ және орыс мектептерінде жүргізілді.
Осы жұмыстар аясында әдістемелік құралдар дайындалды.
Дөңгелек үстелде жоба негізінде жүзеге асқан «Қыздар
әлемі» порталының жұмысы толықтай таны-
стырылды. Осы жобаға басшылық жасаған
БҚМУ доценті Айгүл Медешова мен пед.ғ.к.
Асылбек Ерғалиев, ақпараттық технология-
лар бөлімінің басшысы Дәурен Габдуллаев
жоба барысынан толықтай мағлұмат берді.
Кешті қорытындылаған университет ректоры
Асхат Иманғалиев бұл жобаның БҚМУ база-
сында жүргізіліп отырғандығы үлкен мәртебе,
өйткені облыстың педагогикалық тәжірибесі
мол ғалымдары басшылық етіп отырған
шаралар инновациялық тұрғыдан оздыры-
луы тиіс екенін, жаңашылдыққа бет бұрған,
ұлттық салт-дәстүрімізді, әдет-ғұрпымызды
сақтауға, мемлекеттік тілді құрметтеуге
болашақ педагогтарды тәрбиелеп отырған
ұжым болғандықтан, облыста мемлекеттік
тілге құрметпен қарайтын, Отанын сүйетін,
халықтық тәлім-тәрбиені бойына сіңірген жас
ұрпақтың бүгінгі ахуалын зерттей отырып,
өзекті мәселелерді айқындап, сол қоғамда
орын алып отырған келеңсіз жайлардан
арылуға тәрбиелейтін шаралар өткізуге басшылық жасап
ұйымдастырудың біздің ұжым үшін маңыздылығын анықтай
түседі, - деп өз ойын білдірді.
Егемен ел болып, еңсемізді көтерген тұста, ұлттық
тілімізді дәріптеп, ұлттық тәрбие мәселесін көтерген шақта
ұлтын сүйетін, отансүйгіш болашақ жас ұрпақ тәрбиені тірек
етуге міндетті. Сондықтан осы жоба аясында атқарылған
тәрбиелік шаралар қазақ елінің жас өрендерін ұлықты ұл,
қылықты қыз болып өсуіне бір септігін тигізсе деген жарқын
ойдың жемісі боларына сенімдіміз.
рита СұлТАНғАлИЕВА,
М. Өтемі�ов аты�дағы БҚМУ�дың
ба�па�өз хатшы�ы
Ата-баба арманы
Біз - тамырын тереңге жайған қазақ деген елдің
ұландарымыз. Алаңсыз ататын таңды көру үшін тұтқиылдан
жау келіп, тағдырымыз қыл көпір үстінде тұрған кезден де
өттік. Күмбір-күмбір кісінетіп, қоңыраулы найза қолға алып,
жауға қарсы аттанған қазақ батырларымыздың ерлігімен
еліміздің іргесі сөгілмей, шаңырағымыз шайқалмай қалды.
Халқымыз ғасырлар бойы кіндік қаны тамған жерін, елін,
ұлттық салт-дәстүрін сақтап қалу үшін қасық қаны қалғанша
аянбай күрескен, ғасырлар бойы дербес ел болуды аңсап
келген еді.
Иә, Тәуелсіздік – бабаларымыздың ежелгі арманы.
Соңғы бес ғасырда ғана қазақ жерінде қаншама ұлт-азаттық
көтерілістер болды. Азаттық толқынында шыңдалған қайсар
халқымыз рухын жоғалтпады, өжеттігі мен келешекке деген
сенімі мен мәдениетінен айырылмады, жасымады.
«Намыс тапталса, кек тұтанады» демекші, төрткүл
дүниені дүр сілкіндірген әйгілі Желтоқсан оқиғасы қазақ
жастарының сол батырлардың ұрпағы екенін дәлелдеп
берді. Шеруде «Азаттық!» деп ұрандаған жастарымызды
«ұлтшыл» деп айыптады. Қаһарлы желтоқсанда аязға
тоңып, мұздай суға малшына қатып, итке таланып әскердің
өткір күрегіне туралған, шаштарынан сүйретіліп, тіпті
он-он бес жылға сотталып, ату жазасына кесілген қанды
қырғында қаймықпай «күнәдан таза басымен, бозторғайдай
қанымен» құрбан болғандарды ұмытсақ – Отанға жасаған
опасыздығымыз.
16 желтоқсан – Қазақстан халқының жүрегінде қалған
ұлы күн. Алақанымыздан сусып кеткен тәуелсіздік бақытын
қолымызға қайта қондырдық. Аллаға мың да бір шүкір.
Тәуелсіздік туын жоғары ұстап әрқашан нық сеніммен ілгері
қадам басу – біздің басты парызымыз. Иә, әбден қудалауға
түскен, қанаты қайырылған бұл ұрпақтың өкілдерін біз,
жастар, еш уақытта ұмытпауға тиіспіз. Олардың ерлігін,
өшпес рухын құрметтеу - біздің міндетіміз.
Нұркен ӘМІрАшЕВ
Желтоқсандықтардың ерлігіне
тағзым ету - біздің парызымыз
1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан дербес ел атан-
ды. Қазақстанның тәуелсіздікке қол жеткізуінің басты себебі
мен негізі болған - Желтоқсан оқиғасы. Қазақстандағы
желтоқсан көтерілісі жаңа тәуелсіз мемлекеттің құрылуына
алып келді, ұлттар мен ұлыстардың еркіндікке ұмтылысы
болды, мұның өзі түптеп келгенде, әлемдегі демократияның
өзгеруіне жол ашты. Мұндай тәуелсіз ел болу жолын-
да жандарын пида еткен желтоқсан қаһармандарын
еш ұмытпауымыз керек. Желтоқсан қаһармандары
өздерін жаппай соққыға жығып, қақаған аязда мұздай
су шашқанына, қысым көрсетіп, ауыр соққының астына
алғанына қарамастан бірнеше күн бойы халқының еркі
мен мұң-қайғысын жанына жалау етіп, республиканың
дербестігіне, еркіндігіне және тәуелсіздігіне қол жеткізу
жолындағы күресті жалғастыра берді. Қ.Рысқұлбеков,
Е.Сыпатаев, Л.Асанова, С.Мұхамеджанова сынды қайсар
аға-апаларымыз өз денсаулығын, болашағын, тіпті өмірін
де құрбандыққа шалды.
1986 жылғы желтоқсан оқиғасы уақыт өткен сайын алыс-
тап бара жатырса да, жүректерде мәңгілік ұмытылмайтын
қастерлі бір нәрсе бар. Ол – ел бостандығы үшін күрескен
қазақ қыздары мен жігіттерінің рухына, ерлігіне деген
тағзым, құрмет. Халқымызды 2 ғасыр бойы езіп келген
империяның қуатты құрсауын бұзып, отарлаушылардың тас
шеңгел құлдығынан құтылуды көксеген жастардың көз жасы
мен қаны бекерге төгілмепті. Осы жастардың арқасында біз
тәуелсіз Қазақстанда өмір сүрудеміз.
Біз осындай бейбітшіл, тәуелсіз мемлекетті сыйлаған
аға-әпкелеріміздің ерліктерін еш ұмытпай, соны бағалай
біліуіміз керек. Сан ғасырлар бойы ата-бабамыз аңсап
өткен тәуелсіздік туы желбіреп тұр, жас Қазақстан
шарықтап даму үстінде, елімізді қазір әлем мойындап
отыр. Бұның барлығы - Елбасының сарабдал саясатының,
еліміздің жарқын болашағы мен игілігі жолында жа-
салып жатқан адал еңбегінің арқасы және халық ке-
лешекке үлкен сенім артып, елбасына шүбәсіз сенім
білдіреді. Тек тәуелсіздігіміз баянды болғай, ағайын.
Айжан ИСКАлИЕВА, Салтанат АУБАКИрОВА,
01101�топ �туде�ттері
Пікір-сайыс
Толғаныс
Ґ
№ 15 (872)
желтоқсан
2011 жыл
15
Кафедра физики и математики готовит бакалавров
по специальности «5В010900-Математика» и «5В011000-
Физика» со специализацией «информатика» и «английский
язык». Сферой профессиональной деятельности выпускни-
ков специальностей «Математика» и «Физика» являются
средние, средние профессиональные учебные заведения,
организации образования и научно-исследовательские
институты. По окончании бакалавриата студенты могут
продолжить обучение в магистратуре нашего университета
или других ВУЗов Республики Казахстан.
Заметный подъем экономики и производства в нашем
государстве, их дальнейший рост и развитие, внедрение
инновационных технологий делает физико-математическое
образование особенно востребованным. Такое образование
начинается в школе. Поэтому наша кафедра стремится к
непрерывному совершенствованию профессиональной
подготовки учителя, соответствующего современным тре-
бованиям общества.
Кафедра физики и математики - одна из старейших
кафедр университета, функционирует с 1932 года, с
момента открытия университета (педагогического инсти-
тута). На кафедре работают высококвалифицированные
преподаватели, кандидаты наук, доценты и профессора.
Педагогический коллектив кафедры совершенствует со-
держание образования, использует традиционные и со-
временные образовательные технологии, разрабатывает
в помощь студенту электронные учебники, методические
материалы на электронных носителях.
Кафедра имеет хорошую материальную базу, обеспече-
на физическими лабораториями и мобильным компьютер-
ным классом. Студенты работают в компьютерных классах
и пользуются электронной библиотекой.
Кроме обязательного изучения программного материа-
ла и элективных курсов по математике и физике студенты
участвуют в научно-исследовательской работе, конферен-
циях, олимпиадах и т.д.
Наши студенты успешно выступают на республикан-
ских научно-практических конференциях и олимпиадах.
27-28 ноября 2008 года в Астане ЕНУ им. Л.Н.Гумилева
проходила Первая Республиканская студенческая научно-
практическая конференция по математике и информатике.
На конференции приняли участие студенты специаль-
ности «Физика» Куниров А. с докладом «Потенциалдық
шұңқырдағы кванттық бөлшекті компьютерлік моделдеу»
(науч.рук. Жакиев Н.К.) и Досмухамбетова Д., Танатарова
Г. «Фуко маятнигінің компьютерлік моделдеу» (науч.рук.
Сырым Ж.С.). Эти работы были опубликованы в сборнике
материалов конференции, а работа Кунирова Алмаса была
отмечена грамотой.
Физико-математическое образование –
путевКа в жизнь
Зарубежные контакты
кафедры теории и практики
обучения иностранному язык у
Приглашение и работа зарубежных колег на кафе-
дре теории и практики обучения иностранному языку
под руководством заведующей кафедрой, доцента
Абухановой А.Г. – дело не новое. Традиция общения с
зарубежными коллегами началась ещё в 1997г., когда
на кафедру была приглашена представитель Корпуса
Мира Эрин Стоукс из Бостона, США. В течение 2-х лет
Эрин Стоукс проводила практические занятия и вела
общественную работу Корпуса Мира. В 1998 г. на ка-
федре работал Дэвид Стилман из Уэльса, интересы
которого, в основном, были связаны с экологией на-
шего Западно-Казахстанского края.
В 2000 г. руководство университета пригласило
доктора наук Лизу Морган из штата Калифорния, кото-
рая провела ряд обучающих семинаров как для сту-
дентов старших курсов, так и преподавателей по теме:
«Инновационные технологии обучения иностранным
языкам». В 2005 г. преподаватели кафедры пригласили
Майкла Фильдинга, главу фирмы КВR г.Атырау, который
провел ряд встреч с преподавателями и студентами и
организовал тренинги по техническому английскому
языку. Технический английский является важным пред-
метом для становления современного специалиста.
Во время общения со студентами 2-4 курсов Майкл
Фильдинг пригласил наших студентов на работу в
фирмы г.Атырау после окончания университета. В 2008
году международный отдел университета пригласил на
кафедру Дэниэла Нэльсона, молодого представителя
корпуса Мира, работа с которым принесла удовлетво-
рение как преподавателям и студентам отделения
иностранных языков, так и самому Дэниэлу, который
тоже многому научился у наших преподавателей в
плане методики преподавания английского языка. И,
наконец, в начале 2011 учебного года руководство
международного отдела университета пригласило
доктора наук Бёрнхардта Динсбурга из Бонна, который
в течение 1,5 месяцев плодотворно работал в контакте
с преподавателями кафедры. В частности, он провел
ряд занятий по морфологии английского языка со
студентами 1-4 курсов, прочитал несколько лекций
по истории английского языка для студентов 3-го
курса, провел ряд встреч и семинаров по теме своей
докторской диссертации для преподавателей кафе-
дры. Общение и работа с опытным преподавателем из
Германии, обмен опытом с преподавателями кафедры
принесли значительные результаты как для студентов,
так и для преподавателей кафедры теории и практи-
ки обучения иностранному языку в плане повышения
квалификации и расширения контактов с зарубежными
коллегами. Работа кафедры теории и практики обуче-
ния иностранному языку довольно многогранна и кон-
такты с зарубежными коллегами дают определенный
стимул для дальнейшего профессионального роста
как преподавателей, так и студентов.
НУрУшЕВА Т.И.,
�тарший преподавате�ь кафедры
теории и практики обуче�и� и�о�тра��ым �зыкам
Достарыңызбен бөлісу: