Жұмыстың мақсаты: адамның энергетикалық шығынын және айланысатын еңбек түрін еске ала отырып, тәуіліктік тамақ рационын құрастыру.
Жұмысқа қажетті құрал-жабдықтар: ересек жастағы әр түрлі еңбек түрлерімен айланысатын топтарға ұсынылатын ақуыз, май және көмірсуларды көрсететін кесте,тағамның химиялық құрамы және энергия құндылығы көрсетілген кесте.
Кесте№3
Тамақ өнімдерінің құрамы мен энергетикалық құндылығы
Өнімнің аты
|
Құрамы, %
|
100 г өнімнің энергетикалық құндылығы, ккал
|
ақуыздар
|
майлар
|
Көмірсу
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Қарақұмық
|
12,5
|
2,5
|
67,4
|
350,8
|
Мәни ботқасы
|
11,2
|
0,8
|
73,3
|
353,9
|
Тары
|
12,0
|
2,5
|
69,6
|
357,8
|
Күріш
|
7,6
|
1,0
|
75,8
|
351,3
|
Макарон
|
11,0
|
0,9
|
74,2
|
357,7
|
Асбұршақ
|
22,4
|
2,4
|
54,1
|
335,9
|
Үрме бұршақ
|
23,2
|
2,1
|
53,8
|
335,2
|
Қара бидай наны
|
6,9
|
0,9
|
42,8
|
222,2
|
Бидай наны
|
8,1
|
0,9
|
47,0
|
234,2
|
Батон
|
8,2
|
1,1
|
50,2
|
249,7
|
Қалалық тоқаш
|
7,7
|
2,5
|
49,2
|
259,4
|
Картоп
|
2,0
|
-
|
20,0
|
90,2
|
Сәбіз
|
1,3
|
-
|
8,7
|
41,0
|
Қызылша
|
1,5
|
-
|
10,4
|
48,8
|
Орамжапырақ
|
1,8
|
-
|
5,3
|
29,1
|
Ашыған орамжапырақ
|
1,0
|
-
|
2,1
|
12,7
|
Көк сарымсақ
|
1,3
|
-
|
4,4
|
13,4
|
Сарымсақ
|
2,5
|
-
|
10,5
|
53,3
|
Қарбыз
|
0,6
|
-
|
9,0
|
39,4
|
Қауын
|
0,7
|
-
|
11,3
|
49,2
|
Қияр
|
1,0
|
-
|
2,4
|
13,9
|
Тұздалған қияр
|
0,5
|
-
|
1,2
|
7,0
|
Томат
|
1,0
|
-
|
3,8
|
19,7
|
Апельсин
|
0,9
|
-
|
9,1
|
41,0
|
Жүзім
|
0,7
|
-
|
16,2
|
69,3
|
Шие
|
1,0
|
-
|
14,3
|
62,7
|
Лимон
|
0,6
|
-
|
10,3
|
44,7
|
Мандарин
|
0,9
|
-
|
10,0
|
44,7
|
Алма
|
0,5
|
-
|
11,2
|
48,0
|
Шақпақ қант
|
-
|
-
|
99,9
|
409,6
|
Шоколад
|
6,3
|
37,2
|
53,2
|
589,9
|
Какао
|
23,6
|
20,2
|
40,2
|
449,4
|
Күнбағыс майы
|
-
|
99,8
|
-
|
928,1
|
Сиыр сүті
|
3,4
|
3,7
|
4,5
|
66,8
|
Сары май
|
0,5
|
83,5
|
0,5
|
780,7
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Тортасын айырған май
|
-
|
99,0
|
-
|
920,7
|
Айран
|
3,5
|
3,5
|
4,3
|
64,5
|
Ұйыған сүт
|
3,5
|
3,5
|
4,3
|
64,5
|
Кілегей
|
3,0
|
30,0
|
2,5
|
301,6
|
Тәтті ірімшік
|
12,5
|
16,0
|
15,0
|
261,6
|
Майлы ірімшік
|
15,0
|
18,0
|
1,0
|
233,0
|
Сүтті балмұздақ
|
4,0
|
10,0
|
17,0
|
179,1
|
Ірімшік ( Сыр)
|
22,5
|
25,0
|
3,5
|
339,1
|
Ерітілген ірімшік
|
22,5
|
20,0
|
3,0
|
290,6
|
Сиыр еті
|
20,0
|
10,7
|
-
|
181,5
|
Қой еті
|
19,0
|
5,9
|
-
|
132,8
|
Шошқа еті
|
23,5
|
10,0
|
-
|
189,4
|
Үйрек
|
16,5
|
29,0
|
-
|
337,4
|
тауық
|
20,0
|
5,0
|
-
|
128,5
|
Шұжық:
«әуесқойлық»
«жекеленген»
«шәйлық»
«краков жартылай қақталған»
|
13,7
12,5
12,3
15,6
|
27,9
15,1
11,5
35,3
|
-
1,2
1,2
-
|
315,6
196,6
162,3
392,3
|
Езілген еттен жасалған шұжық (сосискалар)
|
12,4
|
19,4
|
0,4
|
232,9
|
Жұмыртқа
|
12,5
|
12,0
|
0,5
|
164,9
|
Шошқа майы
|
2,0
|
91,0
|
-
|
854,5
|
Торта (Вобла)
|
45,1
|
6,4
|
12,7
|
244,4
|
Теңіз алабұғасы
|
17,8
|
5,2
|
1,2
|
124,2
|
Табан (Лещ)
|
16,8
|
7,6
|
1,0
|
139,6
|
Көксерке (Судак)
|
19,0
|
0,8
|
1,3
|
85,3
|
Нәлім (Треска)
|
17,6
|
0,4
|
1,2
|
75,9
|
Қызыл уылдырық
|
31,6
|
13,8
|
7,7
|
757,9
|
Май шабақ
|
19,6
|
24,5
|
12,4
|
308,2
|
Консервіленген көксерке (Судак)
|
22,8
|
2,4
|
0,2
|
116,6
|
Баялды уылдырығы (Икра баклажанная)
|
1,7
|
13,0
|
7,5
|
158,6
|
Бұқтырылған бұрыш
|
1,6
|
6,6
|
11,6
|
115,5
|
Жұмыс барысы:
Бірінші кезеңде сәйкесінше кәсіби топты таңдаймыз. Өзіне арналған тамақ рационын құруға болады. Тәуліктік энергия және тамақ құрамын анықтауға №1 кестені қолданамыз. Келесі кезеңде алдыңғы қағидаларға сүйене отырып, азық – түлік құрамын анықтаймыз. Кесте №3
Жұмыс нәтижесін қорытындылауға арналған нұсқау:
Жұмыс барысында №4 кестені толтырамыз. Кестенің «тағамның аталуы» атты графасына тамақ атын жазып, оның құрамының тізімін көрсетеміз. Мысалы: «тауық сорпасы, құрамы: жарма, картоп...»
Кесте№4
Адамның тамақтану рационындағы тағамдар жиынтығы
Тағамның аталуы
|
Тағам-ның мөл-шері
|
Тағам мөлшерінің құрамы, г
|
Энергетика-лық құндылығы, ккал
|
ақуыз
|
май
|
Көмірсу
|
Таңғы ас
|
|
|
|
|
|
|
қорытынды
|
|
|
|
|
|
Екіншілік таңғы ас
|
|
|
|
|
|
|
қорытынды
|
|
|
|
|
|
Түскі ас
|
|
|
|
|
|
|
қорытынды
|
|
|
|
|
|
Кешкі ас
|
|
|
|
|
|
|
қорытынды
|
|
|
|
|
|
Тәуліктік қорытынды
|
|
|
|
|
|
Кесте тәуліктік тамақ рацион құрамын сипаттайтын қорытынды сандық мазмұнмен аяқталады. Жұмыс ауқымды және ұзақ уақыт алатындықтан, оның жарты бөлігін үй жұмысы ретінде орындаймыз. Тәжірибелік сабақта рационға анализ жасалып, тамақтану рационының негізгі принциптеріне сай қорытынды қалыптас-тырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
