Областной учебно-методический кабинет организаций дошкольного, общеобразовательного



Pdf көрінісі
бет208/302
Дата06.01.2022
өлшемі2,84 Mb.
#14200
1   ...   204   205   206   207   208   209   210   211   ...   302
Байланысты:
Биология факульт курсы

термині  (грек  тілінен  sapros  -  шіру)  -  бұл  судағы  арнайы 
концентрациядағы микроорганизмдердің органикалық заттары және судың 
минералдану  дәрежесі  арасындағы  байланысы  ерекшелігінің  комплексі. 
Қасиеті бойынша су бӛлінедi:  
1.Ішуге арналған су. Сумен орталықты және жергілікті қамту, ашық 
сутоғандардан  (ӛзен,  су  қоймасы)  немесе  жер  асты  суларынан  (ұңғымақ, 
балды бұлақтар, құдықтар) жиналады;  
2. Жүзуге арналған хауызды сулар;  
Қалдық  суларды  бӛлек  ерекшелейдi:  шаруашылық–фекальді, 
ӛнеркәсiптiк, нӛсер жаңбырдан, бірақ осы сулардың микрофлорасы табиғи 
суларды  ластайды.  Судың  микрофлорасы  мен  гигиеналық  қасиеті  оның 
қолдануы мен табиғатына байланысты әр түрлі болады. Жер асты суларды 
микрофлора  аз  санды  болады,  артезиан  ұңғымақтарында  судың  1  мл 
бірнеше 
бактериялар 
болады. 
Ашық 
су 
тоғандарында 
микроорганизмдердің  сандық  байланыстары  әр  түрлі  шектерде  ӛзгеріп 
отырады:  1мл–де  бiрнеше  он  шақты,  жүздеген,  миллионға  дейін  болады, 
бірақ  ол  оның  ластануының  дәрежесi,  метеорологиялық  шарттардың 


162 
 
ауысымына,  суқұбырдың  түрлеріне,  маусым  және  тағы  басқаларына 
байланысты 
болады. 
Сутоғандарының 
барлық 
микрофлорасын 
экологиялық  тұрғыда  екi  топқа  бӛлуге  болады:  1.  аутохтонды  (немесе 
сулы) аллохтонды, әр түрлі кӛздерден ластану кезінде аутохтонды флора - 
суда ӛмiр сүретін және кӛбейетiн микроорганизмдер. Судың микробтарын 
топырақтың  микрофлорасының  құрамын  бейнелеп  кӛрсеткендіктен, 
топырақта  ӛте  кӛп  таралған  микробтар  табылады.  Суда  ӛмір  сүруге 
бейімделген 
микроорганизмдер 
кұрамында 
тұрақты 
болатын 
микроорганизмдерді  судың  арнайы  флорасы  деп  атайды.  Оларға  аэробты 
кокктар  жатады:  Micrococcus  candicans,  Micrococcus  roseus,  Sarcina  lutea 
Pseudomonas  fluorescens,  Proteus,  Leptospira  ӛкiлдерi.  Таза  ластанбаған 
сутоғандарында  оттегiні  қажетсінбейтін  бактерия  аз.  Кӛбінесе  Serratia 
marcescens,  Bacillus  cereus,  Bacillus  mycoides,  Chromobacterium  violaceum, 
Clostridium және басқалары болады. Су түбінде және жағалаудағы аймақта 
микробтар  саны  кӛп  болады,  себебі  жаңбыр  суы  және  жағажайдың 
топырағынан 
бактериялардың 
кӛптеп 
түсуінен 
болады. 
Судың 
микроорганизмдері  табиғаттағы  заттар  айналымында  түбегейлi  рӛл 
ойнайды.  Су  тоғандарындағы  биологиялық  белсенділік  жазғы-күзгi 
мерзiмде  ең  жоғары  дәрежеде  болады.  Сапробтылық  Сапробтылық 
шкаласы  бойынша  3  аймақ  анықталған:  полисабробты,  мезосапробты, 
олигосапробты. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   204   205   206   207   208   209   210   211   ...   302




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет