Қоғамдағы этникалық топтар: әлеуметтанулық зерттеулер Орындағындар: Рахимов Нуркен Алмасов Данияр Бердібек Семсер Тексеруш: Махмудов Б. Л


Метаэтнос-бұл халықтың үлкен топ бірлігі



Pdf көрінісі
бет2/2
Дата27.11.2023
өлшемі376,87 Kb.
#129169
1   2
Байланысты:
Қоғамдағы этникалық топтар әлеуметтанулық зерттеулер.

1.Метаэтнос-бұл халықтың үлкен топ бірлігі
2.Субэтнос –бұл бір халықтың территориясынан бөлініп шығуы
3.Этногенез –бұл әр түрлі қауымдық топтар негізінде жаңа құрамдағы туыстас
тайпа немесе халықтың шығу тегі


Етникалық Топтардың Дамуы мен 
Байланыстығы
Етникалық топтардың дамуы, қоғамдық 
жасылдықты жасау мен мұра беру 
саласында маңызды рөл атқаратын 
фактор болып саналады. Әр етникалық 
топтың өзге дін, тіл, көркем мәдениеті 
мен ұғымдары бар. Бұл топтар олардың 
қоғамдағы рөлі мен көмек көрсетуші 
жүйесіне тиіс. Олардың қоғамдық 
әрекеттілігі, әлеуметтанулық 
қауымдастығы мен байланысты өзара 
арада болатын байланысқа өзінен үлес 
береді.
Етникалық топтардың байланыстығы, 
бір-бірімен байланыс жасау үшін 
маңызды фактор болып саналады. Бұл 
байланыс, біреуін тарихы мен көркем 
мәдениеті мен басқаларының мәдениеті 
арасындағы қарым-қатынасын 
анықтауға мүмкіндік береді. Етникалық 
топтардың бір-бірімен байланысы, 
жұмыс істеу, кеңестерді байқау жасау 
және әлеуметтанулық тәрбиелеу ісін 
жүргізу үшін маңызды болады.


Әлеуметтанулық теориялардың даму кезеңдерін талдау.
Барлық социологиялық парадигмаларды қоғамды анализ жасау тәсілдеріне және өздерінің методологиялық
принциптеріне қарай үлкен екі топқа бөлуге болады:
1)Құрылымдық немесе макросоциологиялық парадигмалар;
2) интерпретативті немесе микросоциологиялық парадигмалар. Бірінші топтағы (құрылымдық) парадигмалар қоғамды
тұтас жүйе ретінде, оны ұйымдастыру, қызметтікмәселелерін және дамуын қарастырады. Ал екінші топтағы парадигмалар
негізінен әлеуметтік іс-әрекет ретінде адамның мінез-құлқына баса көңіл бөледі. Бірінші топтағы құрылымдық
парадигмаға жататын парадигмаларға тоқталатын болсақ, олар төмендегідей:
1)функционалдық (қызметтік) парадигмалар;
2)конфликтік (конфликтологиялық) парадигмалар. Конфликтологиялық парадигманың өзі үш тармаққа бөлінеді: 
а)марксистік, б) неомарксистік, в) беймарксистік конфликтологиялық социология.


Екінші топтағы интерпретативті парадигмаларға
Екінші топтағы интерпретативті парадигмаларға жататындар
1)әлеуметтік әрекетті қарастыратын парадигмалар
2)символикалық интеракционизм
3)феноменологиялық парадигма
4) этнометодологиялық парадигмалар.
Олардың әрқайсысынақысқаша тоқталатын болсақ, макросоциологиялық парадигмалардың бірі –функционалдық 
парадигма. Құрылымдық –функционалдық парадигманың өкілдері: Огюст Конт, Герберт Спенсер, Эмиль Дюркгейм, 
Толкотт Парсонс т.б. Т.Парсонстың еңбектерінде құрылымдық-функционалдық бағыт әзірленді. Жалпы ғылыми 
әдістерден құрылымдық-функционалдық әлеуметтануда кеңінен қолданылады. Конфликтік парадигмалар қоғамдағы 
әлеуметтік топтардың бөліну негізіне және конфликтердің сипатына қарай, марксистік, неомарксистік және беймарксистік 
конфликтік парадигмаларға бөлінеді.Марксистік парадигмада экономикалық конфликт, әсіресе, қоғамның үстем және 
тәуелді топтарға бөлінуінен, сондай-ақ олардың арасындағы, ең алдымен, экономикалық қайшылықтардан 
туындайтындығына талдау жасауға басты назар аударылған.


Қазіргі қоғамдағы теңдік пен теңсіздікті 
бағалау
Қазіргі қоғамда теңдік пен теңсіздік мәселелері Әлеуметтік динамика мен дамуды анықтайтын негізгі аспектілер болып табылады. 
Теңдік әр адамның әлеуметтік жағдайына, жынысына, нәсіліне немесе дініне қарамастан тең мүмкіндіктері мен құқықтары бар 
әділеттілік идеалын білдіреді. Алайда, шын мәнінде, теңсіздік маңызды мәселе болып қала береді.
Теңдіктің негізгі аспектілерінің бірі-экономикалық теңдік. Қазіргі қоғамдар халықтың бай және кедей топтары арасындағы 
алшақтық мәселесіне тап болады. Экономикалық теңсіздік әлеуметтік кедергілерді тудырады және білімге, денсаулық сақтауға 
және басқа да маңызды ресурстарға қол жетімділікті шектейді. Бұл алшақтық әлеуметтік шиеленіс пен тұрақсыздықтың көзі 
болуы мүмкін.
Теңсіздікті бағалаудың маңызды аспектісі-гендерлік теңсіздік. Гендерлік құқықтар үшін күресте айтарлықтай жетістіктерге 
қарамастан, әйелдер әлі де жұмыс орнында кемсітушілікке, отбасылық құқықтардың бұзылуына және зорлық-зомбылыққа тап 
болады. Теңсіздік әйелдердің саясат пен Бизнестегі өкілдігінің жеткіліксіздігі түрінде де көрінуі мүмкін.


Қорытынды

Сонымен келісімделген тараптар бойынша Қазақстандағы этникалық топтардың бір-
бірімен байланысты әлеуметтанулық зерттеулер ойынды ашады. Бұл зерттеулер бір 
тараптардың басқа тараптарға көмек көрсетуші әрекеттерін, адал көрсеткіштерін және 
еңгізілген саяси және құқықтық кездестірілерін байқаулайды. Бұл ашушы топтарада 
толық қатынас басқару және тараптарының бір-бірімен байланысқандарының сақталуы 
мақсатында жаңалықтарды ұсынуға болады.

Қазақстанда етникалық топтар арасында ең бастысы, қауымдылықты қалыптастыру мен 
ұйымның ішкі байланыстарын жаңарту, байланысты және салдармаларын азайту үшін 
жұмыс жасайды. Бұл салдармалар мен байланыстар тарихи, культуралық мен тілдік 
кешендіретін және жеке тарихи мен ақпаратты адамгершілік желісімен байланысқан 
жаңа көзқарас жасайды.


Назарларыңзға
рахмет
!

Document Outline

  • Слайд 1, Қоғамдағы этникалық топтар: әлеуметтанулық зерттеулер
  • Слайд 2, Жоспар
  • Слайд 3, Қоғамдағы этникалық құрылымы
  • Слайд 4, Етникалық Топтардың Дамуы мен Байланыстығы
  • Слайд 5, Әлеуметтанулық теориялардың даму кезеңдерін талдау.
  • Слайд 6, Екінші топтағы интерпретативті парадигмаларға
  • Слайд 7, Қазіргі қоғамдағы теңдік пен теңсіздікті бағалау
  • Слайд 8, Қорытынды
  • Слайд 9, Назарларыңзға рахмет!


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет