Омарқожаұлы Нұрберген Омарова Қарлығаш мал азықтандыру пәнінің практикумы
жүктеу/скачать 1,05 Mb.
|
Омар ожа лы Н рберген Омарова арлы аш мал азы тандыру п ніні п
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.4 Микроб тектес азық
| Қауырсын ұны. Құс етін өндіргенде жиналған қауырсынды автоклавта жоғары қысым мен температурада қышқылмен өндеп дайындайды. Қауырсын белогі гидролизденіп, аминқышқылдары қорытылатын болады. 1 сортты қауырсын ұнының ылғалдылығы - 12%, майы - 3%, күлі 12%-дан аспай, протеині 70%-дан кем болмауға тиіс. 1кг-да0,8 а.ө., 500 г лизині, метионині мен триптофаны аз қорытылатын протеин болады.
Бұлармен қатар, жануар тектес азыққа, азықтық тоң майды, арнайы өңделген тері өндірісінің қалдығын, жібек тұтын жатқызуға болады. Азықтық тоң май бөгде қоспасыз, ылғалы - 0,5%, балқутемпературасы - 42°С, 1 сортының сабындалмайтын қалдығы- 1%, қышқылдық саны - 10, тотығу саны - 0,03%, 2 сортынікі, сол ретпен, 1,5%, 20, 0,1%- дан аспауы керек. Бұзылмауы үшін тығыз жабылатын ағаш бөшкеде антиоксидант қосып сақтайды да, сүтті алмастырушы және құс құрамажеміне энергетикалық қосынды ретінде 5-7% қосады. Тері өндірісі қалдығын термикалық-химиялық жолмен өңдеп, протеині – 80-90%, майы – 2-3%, күлі – 3-6% балық пен ет-сүйек ұнымен салыстырғанда арзан азықтық қосынды дайындайды. Құрамында триптофаны мен цистині аз гидроллизденген протеині 75% - ға қорытылады. Өзбек ғалымдары (М.Хамракулов, 1985) тері қалдығын қышқыл-сілтілік өңдеу арқылы қоректік затының сақталуын өсіріп, протеинінің биологиялық құндылығын балық ұнын 76%- ға жеткізген. Жібек тұтын кептіріп, ұнтақтағанда 1 кг-да 0,84 а.ө., 400 г қорытылатын протеин, 2,7 Са, 7,4 г Р бар, әсіресе балыққа құнды азық дайындалады. Майы 20%-дан асатындықтан, ұзақ сақталмайды. 1-тапсырма. Сүт, ет пен балық өндірісінде болып, азықтық қалдықтарының шығарылу технологиясымен танысыңдар. Олардың үлгісінің стандарттық талапқа сәйкестігін бағалаңдар. 2-тапсырма. Тағамға жарамсыз қалдықтар мен ауырып, арықтап өлген малдан ет-сүйек ұнын дайындауда сақталатын санитарлық-малдәрігерлік ережелермен танысып, әр сортты ұнның қоректігін бағалаңдар. 3.4 Микроб тектес азық Мал шаруашылығы азықтық қорын толықтыру үшін микробиологиялық және биотехнологиялық өнімдерді кеңінен қолдану қажет. Биотехнология дамуының арқасында қазіргі кезде мал азығына лизин, метионин, треонин т.б. аминқышқылдарын, каротин, Д2, В2, В12, витаминдерін, амилосубтилин, протосубтилин, пектаваморин, пектофоетидин т.б. ферменттік қосындыларын, гидролизді қантты, антибиотиктерді т.б. микробиологиялық түзу заттарын кеңінен пайдалануға мүмкіндік туды. Оған микробиологиялық өнім түзудің жылдамдығы әсер етеді – 1 т қорытылатын протеинді 2 га жерге себілген 3 айда өндірсе, 300 м3 ферменттердегі азықтық ашытқы бір-ақ тәулікте өндіреді. Ашытқы.Қолданылуына сәйкес наубайханалық, сыралық, спирттік, шараптық, азықтық т.б. ашытқылар деп ажыратылады. Олардың бәрін мал азығына пайдалануға болады. Эволюциялық даму сатысында ашытқы өсімдік пен жануар аралығында болғандықтан, оның протеинінің биологиялық құндылығы да өсімдік азықтікінен жоғары жануар тектес азықтікіне жақын келеді – метионині мен цистині аз болғанымен 90% құрғақ затының 40-65% құрайтын протеинінде лизин 6-8%-ға жетеді. Витаминдік құрамы жағынан барлық азықтан басым түседі – азықтық ашытқының 1 кг-да 5-20 мг тиамин, 40-150 мг рибофлавин, 50-100 пантотен қышқылы, 3-6 мг холин, 300-800 мг никотин қышқылы, 8-18 мг пиродиксин, 0,6-2,3 мг биотин, 10-35 мг фолий қышқылы т.б. биологиялық пәрменді заттар болады. Ультракүлгін сәулемен өңделген ашытқының1 г Д2 витаминінің 10-15 мың ХӨ байытылады. 1 кг қоректілігі 1,15 – 1,2 а.ө. жететін ашытқыны құс пен шошқа құрама жеміне 3-10% шамасында қосады. Тек ескеретін жай, ашытқыда нуклеопротеидтердің көп болатындығын (жалпы азотының 20% белоктан тыс азотты қосындыларға, оның ішінде 8-13% пурин мен 4% пирамидин негіздеріне тиеді), денедегі белок алмасуы зәр қышқылымен аяқталатын құс және гуанин мен ксантинді әлсіз тотықтыратын торай организмінде бұл буындарда зәрқышқылды тұздарды көп шөктіріп, подаграға ұшыратуы, ал сапасыз ашытқыны пайдалану құсты кандимикозға шалдырықтыруы мүмкін. Ағаш өңдеу, целлюлоза және спирт өндіру өндірісі қалдығы мен мұнай-газ көмірсутегін пайдалана отырып, құрамында 43-56% протеині бар азықтық ашытқы өсіреді. Оны шошқа жемін шектік аминқышқылдарымен, әсіресе протеинінің 6-8% құрайтын лизинмен байытуға қолданады. Наубайханалық ашытқыны көмірсуға бай мал азығын ашытқылауға пайдаланады. Ол үшін 100 г 500 мл ас тұзының 1%-дық ерітіндісінде ерітілген ашытқыны 1 кг картоп, қызылша, буландырылған ұнтақты азыққа 5 г есебінен 30-350С жылылықта біркелкі араластырып, жауып қояды да, 2-2,5 сағаттан кейін басқа мал азығына қосып жегізеді. Ашытқымен қатар мал азығына паприн, аминобактерин, сутегін тотықтырғыш бактериялар биомассасын, ашытқы өндіру қалдығы секілді микробиологиялық түзудің белокті-витаминді қосындыларын пайдаланады. жүктеу/скачать 1,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|