Сәбит  Дөнентаев  (1894-1933)

тақырыбы - әлеуметтік теңсіздік. Ақын өлеңдерінде сыншыл реалистік 
сипаттар басым келеді (“Заман кімдікі”, “Бозторғай”, “Менің жайым”). 
1917  жылғы  февраль  революциясын  шынайы  түсінді  (“Бостандық”). 
Ақынның шығармашылық ғұмырнамасын дәуірлеудің басты белгісі – 
ақынның  көзқарас  эволюциясы.  Абай  мен  Тоқай  және  орыс,  батыс 
классиктерінен  үлгі-өнеге  алып  өскен.  Шығармашылығының  басты 
бағыты  –  ағартушы-демократтық  бағыт.  1920  жылға  дейінгі 
аралықтағы  поэзиясында  ұлтжандылық  сарын  бар  (“Адасыппыз”, 
“Сарыарқа  анамызға”  т.б.).  Кеңес  дәуіріндегі  ірі  өзгерістерді  де 
поэзиясына арқау ете білді. 
Сәбит қазақ поэзиясындағы мысал жанрының дамуына айтулы үлес 
қосты (“Бозторғай”, “Ыбылыс пен шайтан”, “Ауырған Арыстан”, “Екі 
теке”,  “У  жеген  қасқырға”,  “Көзі  тоймайтын  ит”  т.б.).  Ақын 
мысалдарының  тақырып  өзегінің  арналары  әралуан.  Ақынның 
шығармашылығынан  өлең-фельетондар  да  орын  алады.  Сәбит 
публицистикасының  тақырып  ауқымы  өте  кең.  “Көркемтай”  атты 
әңгімесінің көркемдік жетістігі айтарлықтай.  
Кеңес тұсында біраз шығармашылық ізденістерге барды. Алғашқы 
тұста біраз тосылып, 1924 жылдан бастап шығармашылық белсенділігі 
арта түсті. Революция жеңістерін, кеңес өкіметі әкелген жетістіктерді 
жырлады. С.Дөнентаев поэзиясында өзіне тән ойшылдық сипаттар да 
кездеседі (“Қиял”, “Ой”). Ақындық қолтаңбасының өзіндік ерекшелігі 
ретінде  оқиғалы  шағын  өлеңге  шеберлігін  айтуға  болады. 
Шығармашылығында  негізінен  сыншыл  реализм  бой  көрсетеді.  ХХ 
ғасыр  бас  кезіндегі  қазақ  әдебиетінде  Сәбит  Дөнентаевтың  өзіндік 
орны бар. 

жүктеу/скачать 3,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: