сан сүйегінің шығуымен және сан сүйегінің шықпауымен

сан сүйегінің шығуымен және сан сүйегінің шықпауымен

де ажыратылады. Соңғылары жамбас сүйегінің

асиметрияға ұшырауына немесе кисаюымен, 

ауырсынғыштық және ауыруымен ерекшеленеді. Сан 

сүйегінің шығуы — табиғи емес, жамбастың жағдайы

серіппелі түрде бекітілген, оның басы өзгертілген

жағдайда болады. Ауыр сынықтар кезінде қан кету 1,5 —

3 л дейін жетеді. Алғашқы медициналық жәрдем зардап

шегушінің астына кішігірім қалтқы салып, арқасымен

жатқызып, жалпақ тақтайлы зембілде шығарумен

жүргізіледі.

*

Қол сынғанда: жақтау салу кезінде келесі ережелерді сақтау керек:

*

зақымданған колды созуға болмайды;

*

ашық жара мен қатты қан кету кезінде, алдымен,таңғыш пен жгут 

салынады, сосын қолдың екі жағынан жақтау қойылады;

*

екі жақтау да сынык орнынан төмен жөне жоғары орналасқан буындарды

қамтуы керек;

*

жақтауды салар алдында жұмсак мата немесе мақтамен орау

қажет.Тасымалдағыш жақтауды салу кезіңде қолды белгілі бір жағдайға

қояды:

*

қол иық буынын біраз алға беріліп, тік бұрыштап шынтақта бүгіледі;

*

көп жағдайда алақан ішке карай қысылады;

*

қол қоспасы біраз сыртқа қарай бүгіліп, саусақтар жартылай бүгіледі, ол

үтігін аурудың алақанына бинт немесе дәкеге оралған тығыз мақта

түйіншегі салынады. 

*

Зардап шегуші оны саусақтарымен қысып алады.

*

Стандартты сым темірлі жақтауларды (Крамер) пайдаланған дұрыс, ал 

олар қолда болмаған жағдайда — фанер, картон немесе басқа жақтаулар

қолданылады, ең болмағанда — зақымданған қолды орамалмен асып қою

керек (қол оспасы мен білек сынуы кезінде) немесе оны денеге бинтпен

орап тастайды (иық сынған кезде).

*

Иық сынған кезде жақтауды бүгілген колдың сырт жағына

салады: саусақ түбінен бастап, қозғалмайтын қолдың иық

буынына дейін. Жақтаудың ұзындығы келмеген жағдайда

оның ұштарына фанер тақтайшаны бинтпен орау арқылы

ұзартуға болады.

*

Білек сүйектер сынған кезде жақтаушаны тікелей білекке

салады, ал бинтпен оралған білекті үшкіл орамалмен

асып кояды.

*

Қол қоспасы мен саусак сүйектерінің сынуы кезінде

жактаушаны алақанының бетіне салып, мықтап бинтпен

орайды, ал қолды үшкіл орамалмен асып қояды.

*

Иммобилизация — барынша дем шығару кезінде кеуде 

клеткасына нығыздалған айналма таңғыш салу.

*

Жақтаулар — алдын ала мақта немесе басқа матамен

оралады; жақтаудың бір бөлігін киім үстінен (соғыс немесе

кыс кезінде) салады, оның астында жараға салынатын

стерильді таңғыштар қалады.

*

Жақтауды салудың негізгі ережелері: сүйектің сынуы кезінде

кем дегенде сынған жерге жақын жатқан екі буын

оралатындай етіл жақтауды салу керек (яғни сынақтан биік

жөне төмен).

1)

www.google.kz

2) 

kk.wikipedia.org

3)

referatikz.ru